Een grote groep Nederlanders heeft geestelijk last van de crisis. Veel van hen hadden al depressieve gevoelens, die nu zijn verergerd, zegt Derek de Beurs van het Trimbos-instituut.
De coronacrisis leidt bij sommige Nederlanders tot een verslechterde geestesgezondheid. In een online enquête van het Trimbos-instituut gaf een derde van de mensen aan met meer psychische klachten te kampen dan eerst. Zij hebben last van depressieve gevoelens, slaapproblemen en angst.
Het instituut ondervroeg drieduizend Nederlanders online over hun psychische gezondheid vóór en na de coronacrisis. Iedereen vanaf 18 kon meedoen. Bijna 40 procent van de respondenten ervaart meer stress sinds de crisis, omdat ze zich bijvoorbeeld meer zorgen maken over hun financiële toekomst en werk.
Van de groep mensen die meer stress ervaart, heeft 60 procent last van angstklachten en depressieve gevoelens. Ook heeft de helft vaker last van slaapproblemen en heeft een op de tien gedachten aan de dood.
Angst voor het virus zelf
Een kleine groep van de respondenten (13 procent) heeft angst voor het coronavirus zelf. Bij hen zijn de klachten het hevigst: daar kampt de overgrote meerderheid (80 procent) met depressieve gevoelens en angst. “Die groep moeten we extra goed in de gaten houden”, denkt Derek de Beurs, hoofd epidemiologie bij het instituut. “Hoe bieden we hen nu zorg? Want deze groep lijkt het meest kwetsbaar, en dat terwijl de GGZ-zorg nu moeilijker te bereiken is.”
Representatief voor de hele Nederlandse bevolking is het onderzoek niet: 83 procent van de respondenten is vrouw en relatief weinig jongeren reageerden op de oproep van het instituut. “Maar de uitkomst bevestigt wel wat we al dachten: de coronacrisis valt bij een grote groep mensen zwaar op hun dak”, vertelt De Beurs. “Respondenten die aangaven dat hun psychische gezondheid achteruit was gegaan tijdens deze crisis hadden vaker last van depressieve gevoelens en eenzaamheid.” Wij maken ons zorgen om deze toename van klachten.
De Beurs verwacht binnenkort een “tsunami aan psychologische klachten”, die voorlopig niet stopt. “Het aantal faillissementen blijft de komende tijd stijgen, net als het aantal mensen in rouw”, legt hij uit. “Ook de nasleep van de lockdown kan psychische problemen aanwakkeren.”
Nu al tekorten in geestelijke gezondheidszorg
De psychische gezondheid van Nederlanders behoeft daarom structurele aandacht, vindt de onderzoeker. “Juist als de coronacrisis straks voorbij is, moeten we mensen met klachten niet in de steek laten.” Daarvoor is een opschaling van de geestelijke gezondheidszorg nodig, denkt hij. “Dat is lastig, want er is nu al een tekort aan plekken in de GGZ, dat de komende tijd alleen maar zal stijgen.”
Om dat tekort op te vangen, is laagdrempelige zorg in de wijk een mogelijke oplossing, denkt de onderzoeker. “Daar kunnen mensen met psychische klachten in gesprek met ervaringsdeskundigen uit de buurt”, oppert hij. En E-health biedt kansen, denkt De Beurs. “Bijvoorbeeld door met mensen te videobellen of via apps. Het is niet hetzelfde als een echt consult, maar het geeft wel de mogelijkheid om eerder hulp te bieden aan mensen op een wachtlijst.”
Ook voor mensen met licht verslechterde klachten is hulp zoeken belangrijk, benadrukt hij. “Als je stress ervaart, wacht dan niet tot het ontploft. Zoek hulp. Praat met vrienden, of zoek contact met organisaties die hierin zijn gespecialiseerd. En neem vooral contact op met de huisarts voordat de klachten verergeren.”
Correctie 13-05: In een eerdere versie van dit artikel luidde de kop ‘Angst, slapeloze nachten, stress: Een op drie Nederlanders heeft psychische klachten door corona’. Zoals in het artikel valt te lezen is dit onderzoek niet representatief voor alle Nederlanders en is de kop daarom aangepast.
Lees ook:
Dit is de invloed van corona op onze mentale gezondheid
Wat doet de coronacrisis met onze mentale gezondheid, en welke invloed hebben we daar zelf op? Twee deskundigen vertellen erover, en geven tips.
