RIVM adviseert een verbod op zoete smaken in e-sigaretten

Het ministerie van volksgezondheid kondigde eerder al een verbod aan op smaakstoffen die niet naar tabak smaken. Dat zijn er zeker tweeduizend, blijkt uit onderzoek van het RIVM. Het gaat om zoete en fruitige toevoegingen die vooral voor jongeren aantrekkelijk zijn. Het RIVM identificeerde slechts 23 stoffen die naar tabak smaken en dus straks nog voor e-sigaretten zijn toegestaan. Het advies gaat vrijdag naar de Tweede Kamer.

De brancheorganisatie van aromaverkopers voorspelt faillissementen als het plan doorgaat. De vereniging van gebruikers van e-sigaretten noemt de maatregelen ‘symboolpolitiek zonder wetenschappelijke grondslag’ en zegt dat mensen straks zelf gaan experimenteren met smaakjes.

Een opstapje naar het roken van tabak

Het voorstel treft stoffen als aardbeien, karamel, mango, mojito en hazelnootpasta. Volgens het RIVM maken de vele smaakvarianten elektronische sigaretten aantrekkelijk voor jongeren. Er zijn sterke aanwijzingen dat de e-sigaret voor hen een opstapje is naar het roken van tabak. Het ministerie van VWS wil met een verbod op zoete en fruitige smaken voorkomen dat e-sigaretten jongeren aanzetten tot het roken van tabak.

In elektronische sigaretten wordt een nicotinehoudende vloeistof verhit. Die vloeistoffen zijn in talloze smaakvarianten te koop op internet, in tabakszaken en in gespecialiseerde winkels. Bij het opwarmen ervan ontstaat een damp die wordt ingeademd. In Nederland zijn er naar schatting 400.000 ‘dampers’ van e-sigaretten, vaak ex-rokers of rokers die de elektronische sigaret afwisselen met tabak. Volgens wetenschappers is de e-sigaret verslavend en schadelijk voor de gezondheid. De branche bestrijdt dat en zegt dat de e-sigaret voor velen juist een hulpmiddel is om van tabak af te komen.

Alleen voor rokers die het niet lukt te stoppen

Het voorstel van het RIVM vloeit voort uit het Nationaal Preventieakkoord uit 2018, waarin is vastgelegd dat het gebruik van e-sigaretten moet worden ontmoedigd. Toen het verslavingsinstituut Trimbos vorig jaar signaleerde dat steeds meer gebruikers van e-sigaretten overstapten naar traditionele tabak, besloot VWS te koersen op een volledig verbod op smaakstoffen die e-sigaretten voor jongeren aantrekkelijk maken. Het RIVM werd gevraagd een selectie te maken. Trimbos vindt dat het gebruik van de e-sigaret beperkt moet blijven tot de groep rokers die het niet lukt te stoppen met hulpmiddelen, zoals nicotinepleisters.

Volgens het RIVM verminderen de aroma’s in e-sigaretten het risicogevoel bij de gebruiker en vergemakkelijken ze de beslissing om het product uit te proberen. De nicotine zorgt er voor dat gebruikers verslaafd raken. “Zowel rokers als niet-rokers vinden zoete en munt-achtige smaken veel lekkerder dan tabakssmaken”, aldus het RIVM-advies. “Daarom is het zorgelijk dat het merendeel van de vloeistoffen in Nederland een zoete smaak heeft.”

Het RIVM schrijft dat er vier jaar geleden bijna twintigduizend vloeistoffen voor e-sigaretten met 245 verschillende smaken waren aangemeld voor de Nederlandse markt: het gros daarvan had een zoete of fruitige smaak. In Denemarken, Finland, Estland, Hongarije en Canada zijn veel aroma’s voor e-sigaretten al verboden.

Lees ook:

Menthol in tabak moet volledig verboden worden, vinden experts. Sigaretten zijn toch al een chemische cocktail

Tabaksfabrikanten stoppen nog steeds menthol in sigaretten en shag, in weerwil van een EU-verbod. In kleine hoeveelheden kan het geen kwaad, zegt de industrie. Dat is zeker niet de enige omstreden bewering.

Zijn nicotinezakjes de nieuwe sigaret?

Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) neemt de populariteit van zogeheten nicotinezakjes toe. Gebruikers beschouwen ze als een ‘veilig’ alternatief voor roken, maar het gebruik is niet zonder risico.