Coronavirus

Nee, het is niet ‘maar een griepje’; waar de vergelijking tussen Covid-19 en griep mank gaat

Medisch personeel van Defensie in het UMC Utrecht.  Beeld ANP
Medisch personeel van Defensie in het UMC Utrecht.Beeld ANP

Weten we genoeg om Covid-19 te kunnen vergelijken met andere infectieziekten, zoals griep?

Marco Visser

Nu het erop lijkt dat het aantal sterfgevallen in Nederland binnen de perken blijft, keert de vergelijking tussen Covid-19 en de griep geregeld weer terug. In tijden van schouder aan schouder blijkt het zelfs tot enige polarisatie te leiden waarbij de groep ‘het is maar een griepje’ tegenover de felste ‘blijf thuis’-aanhangers staat. Nog een keer op een rij waar de vergelijking tussen Covid-19 en griep mank gaat.

Iedereen die weleens is besmet met het influenzavirus zal niet snel spreken van ‘een griepje’. Griep is een nare infectie aan de luchtwegen waaraan mensen kunnen overlijden. De griepgolf van 2018 eiste ongeveer 9000 levens. Dat getal keert vaak terug om de vergelijking te maken met Covid-19 waaraan tot nu ongeveer 3000 patiënten overleden. Valt mee? Op het eerste gezicht wellicht, maar de 3000 is een onderschatting.

Een vergelijking met de Spaanse griep is nooit ver weg

Cijfers die het CBS vorige week publiceerde, wijzen op een verdubbeling van dat aantal. Daarbij eiste de griepgolf van 2018 in totaal 9000 levens terwijl het coronavirus nog niet is uitgeraasd. Het Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME), een onderzoekscentrum van de University of Washington, schat dat het virus in Nederland in totaal 15.000 levens zal kosten. Als Nederland vasthoudt aan de maatregelen, anders kan het dodental volgens het IHME stijgen tot 36.000.

De griep van 2018 zorgde niet voor tienduizenden doden doordat veel mensen de influenzavirussen al eens hebben meegemaakt en enige afweer hebben opgebouwd. Daarnaast was er een vaccin dat bescherming bood.

Tijdens de griepgolf van 2018 lagen ongeveer 900.000 Nederlanders ziek in bed en moesten 18.000 patiënten naar het ziekenhuis, vooral vanwege longontstekingen. Het aantal ziekenhuisopnames voor Covid-19 staat nu op ongeveer de helft, maar zoals eerder gezegd, het virus is nog bezig. Bedenk daarbij dat er bijna 9000 Nederlanders in het ziekenhuis hebben gelegen ondanks alle maatregelen die zijn genomen. Was er niets gebeurd, dan zouden de effecten groter zijn geweest.

Bij een vergelijking tussen Covid-19 en griep is het jaar 1918 nooit ver weg. Toen stierven door de Spaanse griep wereldwijd 50 miljoen mensen. Dat was in een onvergelijkbare tijd, kort na de oorlog toen de bevolking verzwakt was. Recenter kostte de Hongkong-griep in 1968 een miljoen patiënten het leven. In 2009 overleden tussen de 300.000 en 400.000 mensen aan de Mexicaanse griep. Om toch een vergelijking te blijven maken met het aantal doden: wereldwijd zijn er op dit moment ruim 120.000 mensen gestorven aan Covid-19. Ten overvloede: op dit moment en ondanks alle maatregelen.

Kinderen

Virussen laten zich lastig met elkaar vergelijken. Dat blijkt onder meer uit de manier van verspreiden. Griep begint meestal bij kinderen. Zij besmetten vervolgens de ouders en zo verspreidt de griep zich verder over de wereld. Dat gaat stap voor stap. Het coronavirus werkt met haarden. Wuhan in China was de eerste. Van daaruit maakte het een sprong naar Iran en Noord-Italië. Hoe dat precies werkt, is nog niet helemaal duidelijk. Vermoed wordt dat het virus meer dan griep grote evenementen gebruikt. Carnaval in Noord-Brabant bijvoorbeeld, of religieuze bijeenkomsten in Zuid-Korea of Iran. De wintersport in Noord-Italië is voor Covid-19 ook vruchtbare grond gebleken. Verdenkingen zijn er ook rond de voetbalwedstrijd Atalanta Bergamo - Valencia.

Of Covid-19 dodelijker is? Daar heeft het alle schijn van. Aan griep sterft gemiddeld 0,1 procent van de patiënten. Bij Covid-19 ligt dat percentage hoger. Hoe hoog, dat is door onderrapportage van zowel het aantal besmettingen als het aantal doden onbekend. Waarmee direct het probleem is benoemd bij vergelijkingen tussen Covid-19 en andere infectieziekten. Van Sars-Cov-2 is nog te weinig bekend voor een goede vergelijking.

Lees ook:

Corona kost ook andere patiënten het leven

Hoeveel levens kost de corona-epidemie bij Nederlanders die niet besmet zijn met het virus? Het is een vraag die onmogelijk te beantwoorden is. Maar veel artsen gaan ervan uit dat ze er zijn: verborgen slachtoffers van deze pandemie.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden