Veel artsen zijn niet bereid om euthanasie te verlenen aan mensen met psychische problemen die niet meer verder willen leven. De zeven psychiaters van Expertisecentrum Euthanasie, die dat wel doen, kunnen de toestroom nauwelijks aan.
De wachttijd voor een euthanasietraject voor psychiatrisch patiënten is bij Expertisecentrum Euthanasie opgelopen tot ruim een jaar. Er staan inmiddels honderd mensen op de wachtlijst. Het gaat om mensen die op basis van een eerste beoordeling waarschijnlijk voor euthanasie in aanmerking komen.
Het Expertisecentrum Euthanasie (de vroegere Levenseindekliniek) heeft volgens psychiater Gerty Casteelen zeven psychiaters in dienst. Het lukt niet om nieuwe psychiaters aan te trekken, terwijl er werk is voor twintig extra krachten. Ze noemt de wachttijd ‘dramatisch’. Steeds minder psychiaters buiten het Expertisecentrum zijn bereid om euthanasie te verlenen: bij een onderzoek uit 2016 bleek dat percentage in twintig jaar gedaald van 47 naar 37.
Voorzitter Elnathan Prinsen van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie noemt de wachttijd ‘te lang voor iemand die ondraaglijk lijdt’. Toch heeft hij begrip voor de ‘terughoudendheid’ bij veel psychiaters. Volgens hem is het lastig om vast te stellen of iemand echt uitbehandeld is, en of de doodswens niet een symptoom is van de aandoening.
Ook patiënten die niet in aanmerking komen voor euthanasie melden zich
Het expertisecentrum trok twee jaar geleden al aan de bel over de grote toestroom van psychiatrisch patiënten. Toen was de wachttijd nog zes tot negen maanden. Dit jaar hebben zich in totaal zo’n 800 psychiatrisch patiënten gemeld, vorig jaar waren dat er 692. Slechts een kleine groep krijgt daadwerkelijk euthanasie: vorig jaar 56. Artsen buiten het Expertisecentrum verleenden elf keer euthanasie aan psychiatrisch patiënten.
Nu bekend is dat de mogelijkheid van euthanasie bestaat, melden zich steeds vaker ook patiënten die niet in aanmerking komen omdat zij nog behandeld kunnen worden, stelt Casteelen. Daarvan valt 90 procent af na een eerste gesprek.
Volgens het expertisecentrum zien veel mensen af van hun euthanasieverzoek als ze er eenmaal serieus over hebben kunnen praten met een arts. Blijkbaar komt het daar onvoldoende van bij hun behandelend psychiater.
Praten over gedachten aan zelfdoding kan bij de crisislijn van 113 Zelfmoordpreventie. Bel 0900-0113 of kijk op 113.nl.
Lees ook:
Euthanasie in de psychiatrie: drie jaar vechten om te mogen sterven
Psychiaters branden zich liever niet aan euthanasieverzoeken. Hun patiënten zijn relatief jong en het is lastig te bepalen of ze zijn uitbehandeld. Voor patiënten is de weg naar euthanasie vaak zwaar. ‘Een lijdensweg’ noemt de vader van een 27-jarige vrouw die wil sterven het.
