Hoe hou je een piercing schoon?

De zoon van een lezer heeft een piercing in zijn oor genomen. Zijn vader weet hoe je die schoon moet houden: met een ontsmettingsmiddel, zoals Sterilon. Zijn zoon gaf aan dat dit niet meer de bedoeling is. Hij heeft als advies gekregen om de wond alleen schoon te houden met water en zeep of een zoutoplossing. Wie heeft gelijk? Hoe moet je een piercing schoonhouden en hoe voorkom je dat er een ontsteking ontstaat?

Tom van Oudenaarden zet al negentien jaar piercings. Wat het ontsmetten van de wond met een ontsmettingsmiddel betreft is hij stellig. “Als piercers raden wij al jaren aan om geen ontsmettingsmiddelen op de wond te gebruiken.” Wel benadrukt hij dat de wond goed schoon moet worden gehouden.

Goed wassen tijdens het douchen

Bij een piercing is dit nog belangrijker dan bij een normale wond. Door het metaal duurt het langer voordat de wond helemaal genezen is. Hierdoor is er meer gelegenheid voor viezigheid om in de wond terecht te komen, met een infectie tot gevolg. De GGD zegt op zijn website dat het genezen tussen de vier weken en negen maanden kost. Hoe lang het duurt hangt af van de locatie van de piercing.

Tijdens het douchen is volgens Van Oudenaarden een goed moment om de piercing te wassen. Daarna is het van groot belang om de wond goed droog te maken. Bacteriën hebben water nodig om te vermenigvuldigen. Een droge wond geeft de ziektemakers zo min mogelijk kans.

Verder benadrukt Van Oudenaarden dat je de wond vooral met rust moet laten en de piercing niet moet aanraken. Zo voorkom je dat bacteriën vanaf de vingers in de wond terechtkomen.

Ontsmettingsmiddel heeft geen toegevoegde waarde

Ook Peter Quataert, verpleegkundig specialist en gespecialiseerd in wondzorg, raadt aan om de wond met kraanwater schoon te houden, liefst tijdens het douchen. “Dan zit er ook kracht achter het water, waardoor de wond goed schoon wordt.”

Ontsmettingsmiddelen kunnen volgens Quataert geen kwaad, ze hebben echter ook geen toegevoegde waarde. Omdat ze wel geld kosten is het daarom maar beter om ze niet te gebruiken.

Ook bij een kleine ontsteking rond de piercing hoeft er volgens Quataert geen ontsmettingsmiddel op de wond te worden gesmeerd. Ook dan is water volgens hem voldoende om de wond mee schoon te spoelen. “Pas wanneer je koorts krijgt door de infectie wordt het tijd om contact op te nemen met de huisarts. Die kan antibiotica voorschrijven.”

Bij piercingstudios zelf gaat het mis met desinfectiemiddelen

De verantwoordelijkheid voor het schoonhouden van de wond ligt bij de ontvanger van de piercing. Een infectie kan echter ook al optreden wanneer de piercing wordt gezet. De GGD en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) zijn verantwoordelijk voor controle op de hygiëne van de piercingstudio. Voor het ‘schieten’ van een gaatje in een oorlel is geen vergunning nodig. Voor andere piercings wel. Nederland telt bijna 4400 vergunninghouders.

In 2021 voerden de controleurs van de GGD en de NVWA 116 controles uit. Bij 64 van de inspecties bleken er dingen beter te kunnen. De meeste fouten werden gemaakt met desinfectiemiddelen. Zo werd een verkeerd middel gebruikt voor het schoonmaken van de huid of werden de gebruiksaanwijzingen niet goed opgevolgd. Volgens de NVWA komt dit vooral door gebrek aan kennis. Wanneer ze een fout vaststellen informeren ze de piercer en vinden vervolgcontroles plaats.