De schimmel Candida auris rukt op, moeten we ons zorgen maken?

In de Verenigde Staten neemt het aantal infecties toe. In 2021 was daar sprake van een verdubbeling tot bijna 1500 gevallen. Ook in Europa stijgen de meldingen.

Wat weten we over de Candida auris?

De Candida auris is een schimmel die groeit bij lichaamstemperatuur. Als iemand er ziek van wordt, kan het leiden tot hoge koorts en koude rillingen. De schimmel kan van mens op mens worden overgedragen. “De schimmel zit voornamelijk in liezen en oksels”, zegt Jochem Buil, arts-microbioloog bij het Radboudumc. “Vooral als er sprake is van aanraking bij verzorging, in bijvoorbeeld het ziekenhuis, is er kans op overdracht.” Ook via medische apparatuur kan iemand de schimmel krijgen. Volgens het RIVM wordt apparatuur altijd goed ontsmet, maar de kans op overdracht blijft bestaan.

Is de schimmelinfectie gevaarlijk?

Voor veruit de meeste mensen is een infectie met de schimmel ongevaarlijk. Vijf keer werd de schimmel de afgelopen vijf jaar in Nederland aangetroffen, bij mensen die eerder in een buitenlands ziekenhuis lagen en waren overgeplaatst naar een Nederlands ziekenhuis. Hier bleek na onderzoek dat ze de schimmel weliswaar bij zich droegen, maar geen symptomen hadden. Mensen met een zwakker immuunsysteem kunnen wel geïnfecteerd raken en ziek worden. Dodelijk gevaar ontstaat als de schimmelinfectie in de bloedbaan komt. “Dat gebeurt bijvoorbeeld bij een ernstige buikvliesontsteking”, aldus arts Buil.

Hoe is een infectie te genezen?

Er zijn drie soorten veelgebruikte anti-schimmelmiddeltjes. Soms zijn dat tabletten, soms een infuus. “Zo’n behandeling duurt doorgaans twee weken”, zegt Buil. “Als de infectie ernstiger is, kan dat ook zes weken duren.” Bij de Candida auris blijken de bekende anti-schimmelmedicaties minder effectief te zijn. “Dat komt doordat deze schimmel meer resistentiemechanismes heeft”, aldus de arts. “Maar meestal is er nog wel een werkzaam antischimmelmiddel beschikbaar voor behandeling.”

Levert die resistentie nog problemen op?

Ondanks de resistentie zal de schimmel geen grote bedreiging vormen. “Het speelt voornamelijk in ziekenhuizen”, zegt Buil. “De schimmel kan zich daar relatief snel verspreiden als die lang onopgemerkt blijft. Dat is wel zorgwekkend.” Volgens de arts is de schimmel niet gevaarlijker dan pak ‘m beet tien jaar geleden. Waarom er in de Verenigde Staten toch zorgen zijn, is vooral de verdubbeling in het aantal infecties, ondanks de extra maatregelen om verspreiding tegen te gaan.

Maakt het RIVM zich zorgen?

Het RIVM en het Radboudumc bereiden zich voor op een mogelijke uitbraak. Hiervoor kijkt het RIVM naar de schimmel, de ernst van infectie en hoe de resistentie zich ontwikkelt. Ook werkt de organisatie internationaal samen bij de ontwikkeling van richtlijnen, mocht het komen tot een uitbraak. Daarmee wordt ook geoefend. “Maar dat is ons werk, het zou zorgelijk zijn als we dat niet doen”, zegt woordvoerder Harald Wychgel van het RIVM. “Dit is slechts een van de vele micro-organismen die we in de gaten houden. We zijn dus niet extra bezorgd.”

Lees ook:

Begin dit jaar nog steeds veel infecties met vleesetende bacterie

Begin dit jaar werden volgens het RIVM nog steeds ‘veel meldingen’ gemaakt van ‘fasciitis necroticans’. Dat is het afsterven van weefsel als gevolg van een infectie met de zogeheten groep A-streptokokken (GAS), oftewel de vleesetende bacterie. In januari ging het om 23 meldingen, in februari om 16.