Onderzoek

Even appen tijdens het wandelen? Daar hebben andere voetgangers last van, zeggen wetenschappers

Voetgangers, al of niet met smartphone in de hand, steken over bij het beroemde Shibuya kruispunt in Tokio, Japan. Beeld AP
Voetgangers, al of niet met smartphone in de hand, steken over bij het beroemde Shibuya kruispunt in Tokio, Japan.Beeld AP

Wandelaars die al lopend hun telefoon gebruiken kunnen irritatie opwekken. Terecht, constateren Japanse wetenschappers, want die afgeleide lopers werken verstorend.

Elleke Bal

Even dat berichtje van die vriend checken of alvast avondeten bestellen. Voetgangers die in een wandelende groep mensen hun telefoons gebruiken, blijken grotere stoorzenders dan gedacht. Ze vertragen het looptempo van mensen om zich heen en dwingen wandelaars die wel op hun omgeving letten van koers te veranderen. Een paar appende voetgangers schoppen zo de looppatronen van een wandelende meute in de war, blijkt uit Japans onderzoek dat donderdag wordt gepubliceerd in Science Advances.

Bewegende groepen voetgangers proberen zichzelf te organiseren. Zo vormen ze in drukke straten loopbanen in verschillende richtingen. Om te kunnen anticiperen op het gedrag van anderen, kijken voetgangers ver vooruit om te bepalen waar ze naartoe bewegen. Ze letten op lichaamshouding, looppatroon en de kijkrichting van anderen om te voorspellen waar die naartoe gaan. Onbewust zijn ze steeds bezig om botsingen met anderen te voorkomen.

Dat anticiperen gaat lastiger als je op een telefoon kijkt. Volgens de onderzoekers zijn mensen slecht in het lopen in rechte lijnen als ze weinig visuele informatie krijgen. Wandelende telefoongebruikers kijken al typend gemiddeld zo’n 75 procent van de tijd naar hun scherm en moeten soms pardoes stoppen om een botsingen te voorkomen.

Chaos

De Japanse onderzoekers lieten twee groepen van 27 wandelaars in tegengestelde richting op een stoep lopen. Er ontstonden keurige banen, totdat drie proefpersonen de opdracht kregen om een bericht te schrijven op hun telefoon. De wetenschappers onderzochten wat dit deed met de organisatie van de groep. In drie experimenten plaatsten ze telefoongebruikers voorin, middenin en achterin de groep. De typende wandelaars voorin de groep zorgden voor chaos: het looptempo van de groep nam af en ze verstoorden het proces van baanvorming. De kans op botsingen en opstoppingen nam toe. De telefoongebruikers in het midden en eind van de groep waren minder storend maar vertraagden nog steeds de looppas.

Onverwachts vonden de onderzoekers dat ook voetgangers die hun telefoon niet gebruikten toch ontregeld raakten door de telefoongebruikers. Dit komt waarschijnlijk doordat ze niet kunnen anticiperen op het gedrag van mensen die hun ogen op het schermpje gericht houden. Voor de zekerheid veranderen ze dan een beetje van koers of zetten een stap opzij, waar dan ook andere lopers weer op reageren.

De dynamiek in een wandelende groep

De onderzoeksgegevens zijn van belang omdat de kans groot is dat steeds meer wandelaars al lopend hun telefoon gaan gebruiken, aldus de onderzoekers. Voor de verkeersveiligheid en crowd control tijdens grote evenementen noemen ze het belangrijk om te weten hoe wandelende telefoongebruikers precies de dynamiek in een wandelende groep beïnvloeden. Mogelijk moeten er manieren worden gevonden om het verkeer soepeler te laten doorstromen, bijvoorbeeld door telefoongebruikers vaker te waarschuwen of door een voetpad anders in te richten.

Volgens de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid zegt 84 procent van de Nederlanders wel eens de telefoon te gebruiken tijdens het lopen. Meestal is dat om berichtjes te lezen, te sturen of foto’s of filmpjes te maken.

Lees ook:

Smartphone: sluipmoordenaar op Nederlandse wegen

Appen tijdens het autorijden of fietsen maakt het verkeer onveiliger. Het aantal verkeersgewonden is hoger dan ooit, aldus de SWOV.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden