Het Love Lab van de Erasmus Universiteit Rotterdam bestaat twee jaar. De onderzoeksruimte met een slaapbank, planten en hartenkussentjes, is uniek in Nederland. De liefdespubquiz op de campus trekt volle zalen.
Ze zijn een ‘soort van’ aan het daten, vertelt de 22-jarige Zey Sadun. Date in kwestie, Clemens Niekler (25), slaat glimlachend een arm om haar heen. Het internationale studentenkoppel zocht een leuk, maar niet té cheesy uitje voor deze dinsdagavond. Sadun: “Toen zagen we de aankondiging van deze Heart break pubquiz voorbijkomen. Dat was perfect!”
Dat dachten meer mensen, want de zaal van het Erasmus Paviljoen midden op de Rotterdamse universiteitscampus zit vanavond bomvol. Groepjes studenten en medewerkers gehuld in hartjestruien of andere roze-rode kleding doen fanatiek mee aan de pubquiz, met onder meer een wetenschapsronde, filmronde met iconische liefdesscènes en muziekronde met break-up songs.
De pubquiz is er ter ere van het tweejarig jubileum van het Erasmus Love Lab, dat haar officiële verjaardag viert op Valentijnsdag. Het Love Lab is een interdisciplinair onderzoekslab binnen de Erasmus Universiteit waar sociale en gedragswetenschappers onderzoek doen naar liefde, intieme relaties en seksualiteit.
Sociale betekenis van liefde
Zey Sadun is psychologiestudent en kent het Lab goed. “Het is een speciale plek waar ze onderzoek doen naar de maatschappelijk en sociale betekenis van liefde. Heel belangrijk, vind ik.” Of ze er misschien later ook zelf zou willen werken? Grote enthousiaste ogen: “Of course! Wie wil daar nou niet onderzoek doen?”
Pedagoog en socioloog Daphne van de Bongardt is één van de oprichters en projectleider van het Liefdeslab. Ze lacht als ze hoort van het enthousiasme over het lab. “Sinds de lancering slaat het concept zo goed aan, dat we inderdaad een soort fans hebben. We zien het ook aan de oproep die we laatst uitzetten voor onderzoekstagiairs. Normaal komen daar zo’n drie tot vijf reacties op, of soms ook nul. Nu waren het er in een paar weken vijftien, met ook nog eens indrukwekkende motivatiebrieven. Dat vind ik echt geweldig.”
Het Love Lab ontstond uit een wens om krachten te bundelen. Binnen de Erasmus Universiteit werd er al wel onderzoek gedaan naar liefde, seksualiteit en intieme relaties, maar vaak door eenlingen op verschillende afdelingen: sociologie, pedagogische wetenschappen, psychologie of kunst- en cultuurwetenschappen. Samira van Bohemen, cultuursocioloog en tweede oprichter van het Love Lab, was één van hen. “Ik was de enige binnen mijn afdeling die onderzoek deed naar deze thematiek. Door het Love Lab zitten we nu met al die individuen bij elkaar en kunnen we het onderzoek naar een hoger niveau tillen.”
Pleasure gap
Ondertussen zijn er zes onderzoekers vast verbonden aan het Erasmus Love Lab en zes stagiairs. Zij doen bijvoorbeeld onderzoek naar de psychologische en fysiologische effecten van afwijzing op datingapps, naar jongeren met autismespectrumstoornis en seksualiteit, naar de pleasure gap: over dat mannen gemiddeld meer plezier beleven aan seks dan vrouwen. Maar het gaat ook over welke muziek jongeren kiezen om fijne seks te hebben of over het verband tussen liefde en seks binnen een romantische relatie volgens jongvolwassenen.
Allemaal aantrekkelijke onderwerpen voor in de media of een pubquiz, maar in de wetenschap staat deze thematiek nog niet altijd hoog op de agenda, volgens de onderzoekers. Van Bohemen: “Ik heb nog steeds het gevoel dat ik mensen moet overtuigen van het belang van het onderwerp. Grote namen in de seksuologie geven op congressen aan dat ze nog altijd moeten strijden voor financiering van onderzoek naar goede seks of positieve seksbeleving. Dat blijft een ondergeschoven kindje.”
‘Wie fijne seks heeft, is doorgaans gezonder’
In dat positieve zit ’m de crux, volgens Van Bohemen. “Er is een brede bias dat je moet onderzoeken wat problematisch is. Daarom bestaat er best veel onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag, seksueel misbruik of geweld. Daar is het heel helder hoe dat invloed heeft op iemands welzijn. Maar de andere kant op werkt het ook zo: we weten dat mensen die een fijne relatie en fijne seks hebben, doorgaans gezonder zijn. Het is daarom belangrijk om in beeld te brengen welke ingrediënten zo’n fijne relatie bevat, om ook aan de zorgkant te kunnen handelen als het niet goed gaat.”
Ook Daphne van de Bongardt ziet dat haar onderzoeksgebied soms vooral wordt gezien als leuk ‘borrel-onderwerp’ op feestjes. “En dat is ergens natuurlijk ook waar, kijk maar naar deze pubquiz-avond. Maar dat lijkt er aan voorbij te gaan hoe enorm belangrijk het onderwerp is. Een plezierige partnerrelatie en seksualiteitsbeleving zijn essentieel voor ons fysieke, mentale en sociale welzijn.”
Huiskamer-achtige onderzoeksruimte
Het Love Lab onderscheidt zich, behalve door het bundelen van krachten, ook door de huiskamer-achtige ruimte waar de wetenschappers hun (gedrags)onderzoek kunnen uitvoeren. Normaal zijn dat soort ruimtes witte, klinische kamertjes, bedoeld om deelnemers te kunnen onderzoeken zonder enige afleiding. Bij het Liefdeslab is dat even anders. Daar staat een donkerblauwe slaapbank in de ruimte, er ligt een vloerkleed, er zijn okergele stoffen stoeltjes en – leuk in liefdesthema – hartjeskussens en zelfs planten met hartvormige blaadjes. Samira van Bohemen is er twee jaar geleden hoogst persoonlijk voor gaan (online) shoppen.
“Het was een grote behoefte van ons om deelnemers in een setting te kunnen ontvangen waarin ze zich comfortabel voelen. Ik vraag voor mijn onderzoek bijvoorbeeld jongeren wat ze goede muziek vinden voor goede seks; dan is zo’n wit kamertje gewoon niet de meest geschikte ruimte.”
Hartslagmeters
Van Bohemen vertelt hoe ze eerder voor dat soort interviews noodgedwongen uitweek naar een café. “Maar dan waren mijn geluidsopnames weer verpest omdat ik net naast een koffieapparaat zat. Hier kunnen we professionele opnames maken en metingen doen met camera’s of hartslagmeters én is de setting ontspannen. Zover ik weet zijn we daarmee uniek in Nederland en daar buiten.”
Is dat werkelijk zo? Een gezellige bank en kamerplant neerzetten kan toch iedereen? “Het zal je verbazen hoe conservatief de universiteitswereld soms nog is op dat vlak”, zegt Van Bohemen. “We hebben echt ontzettende mazzel gehad dat de faculteit meteen achter ons is gaan staan en hier geld voor wilde uittrekken.” Overigens met succes, ook bij andere afdelingen, vertelt Van Bohemen. “We krijgen veel verzoeken van andere onderzoekers die deze ruimte óók graag willen gebruiken.”
Bovendien zijn een deur die op slot kan of lampen die met warm licht afgesteld kunnen worden, niet zomaar “details voor de leuk”, zoals Daphne van de Bongardt het noemt. “Daar is echt over nagedacht. Voor verschillende typen onderzoek wil je een andere sfeer hebben. Als we met jongeren interviews willen houden over gevoelige onderwerpen is het fijn als we het licht kunnen dimmen voor een comfortabele sfeer. Maar als we filmopnames willen maken van gezichtsuitdrukkingen tijdens partnergesprekken, dan is voldoende belichting weer belangrijk voor de beeldkwaliteit.”
En over het slot op de deur: “In de toekomst willen we bijvoorbeeld onderzoek gaan doen naar hoe mensen reageren op het kijken naar porno. Dat zouden metingen zijn waarvoor mensen zich deels uitkleden, dus dan is het fijn als er niet zomaar iemand binnen zou kunnen lopen.”
Pillow talk
Overigens wordt de bedbank in het Liefdeslab niet gebruikt als plek waar onderzoekdeelnemers daadwerkelijk seks hebben: dat is meer het terrein van de klinische seksuologen en die zijn niet betrokken bij dit Lab. Wel kan het uitgeklapte bed bijvoorbeeld gebruikt worden in toekomstig onderzoek naar pillow talk: het moment waarop veel stellen ’s avonds in bed liggen en met elkaar de dag doornemen of over hun relatie praten.
Het Erasmus Love Lab bestaat nu twee jaar. Na een valse start, zijn ze nu volop op stoom, vertelt Van Bohemen: “Dat lastige begin kwam omdat we in februari 2021 zijn begonnen en de universiteit zo’n beetje het eerste jaar dicht was door de lockdown. Maar toch ben ik heel tevreden. Vooral over de mate waarin we als onderzoekers kunnen samenwerken. We zijn bijvoorbeeld bezig met het formuleren van een aanpak van seksueel overschrijdend gedrag voor gemeentes en het onderwijs. Dat was in mijn eentje nooit van de grond gekomen.”
Een verrassend effect na twee jaar is dat de naam Love Lab zo aanslaat bij het publiek, vertelt Van de Bongardt: “Het spreekt tot de verbeelding, dat merk ik aan alle kanten. Sinds onze lancering krijgen we zoveel meer verzoeken van studenten, media en collega’s dan we hiervoor individueel kregen. Daardoor krijgen we de kans om zo’n pubquiz te organiseren, maar ook over ons onderzoek te vertellen op Lowlands of advies te geven voor een educatieve theatervoorstelling over liefde voor jongeren. Die kennis delen met het publiek is – naast heel goed onderzoek doen – ons belangrijkste doel.”
Lees ook
Waarom mannen ongevraagd dickpics sturen
Een foto van hun erecte piemel ongevraagd naar een ander sturen, waarom doen mannen dat? Experts zijn het nog niet eens over de psychologie van de dickpic.
Wat vinden vrouwen erotisch? Een kijkje achter de schermen bij luisterserie Oorgasme
Wat vinden vrouwen erotisch? Verhalen, aldus de maaksters van de populaire luisterserie Oorgasme. Maar hoe schrijf je een erotisch verhaal voor vrouwen? Schrijfsters Tatjana Almuli en Milou Deelen geven een kijkje achter de schermen.
