Het verhaal over de vermaarde illustratrice was voor veel lezers aanleiding voor een tripje in hun eigen verleden.
Lekkere zoete pap
Het mooie artikel van Floor de Booys (Tijdgeest 10 december) over Rie Cramer deed mij op zoek gaan naar een boek dat ik als driejarige in 1932 van Sint Nicolaas kreeg en nooit heb weggedaan: Mijn liefste versjes, tekst en platen van Rie Cramer. Als vanzelf viel het open op bladzijde 23, bij het gedichtje dat mijn moeder altijd reciteerde als zij mij voerde: ‘Kindje ‘k zal je voeren. Lekkere, zoete pap. Met een zil’vren lepeltje. Mondje open-Hap’. Ook onze eigen kinderen werden uit dit boek met gedichtjes van haar hand voorgelezen.
Een kleine speurtocht via Delpher in familieadvertenties leert dat Rie Cramer in intieme kring is gecremeerd.
CP Auwerda Heeze
Droomhuisje
Ik ben geboren in 1952 in Doetinchem en naast de boekjes van WG van der Hulst waren de mooie plaatjesboeken van Rie Cramer en het A.B.C. boekje onderdeel en aanvulling op mijn plattelandsopvoeding. Vanuit Gelderland ben ik in de Haagse Vogelwijk komen wonen. Elke keer als ik de duinen inloop en naar het strand ga kom ik langs haar droomhuisje op de hoek van de Fuutlaan en Laan van Poot. Altijd vroeg ik mijzelf af wat voor soort vrouw zou ze zijn geweest en hoe is haar leven gelopen? Nu ik het weet vind ik dat een enorme aanvulling op mijn leven. Dank daarvoor.
Gerdie van der Kolk-Bongers Den Haag
Ulevellen
In de vroege jaren vijftig kreeg ik van mijn vader de serie Lente, Zomer, Herfst, Winter van Rie Cramer. Stukgelezen heb ik ze. De versjes van moesje, papaatje en ulevellen kon ik dromen. Tot mijn verbazing vond ik enkele jaren geleden op een markt in Toscane een Engels kinderboekje van haar, de illustraties waren zo herkenbaar. Voor mij is Rie Cramer net zo’n icoon als Fiep Westendorp.
Anne-Miek Kaspers Eenum
Kleine jongen
Floor de Booys heeft voor mij op prachtige wijze Rie Cramer geschetst. In mijn boekenkast, diep verscholen, vond ik het boekje De geschiedenis van Pig Pag Pengeltje door P. van Renssen, met prachtige illustraties van Rie Cramer. De illustratie op de omslag en al de andere illustraties in het boekje herinneren mij aan mijn vroegste jeugd meer dan zestig jaar geleden. Ontelbare keren heeft mijn moeder uit dit boekje voorgelezen en ook ik zelf trok mij dikwijls terug om te genieten van de plaatjes en de verhaaltjes.Nu, vele jaren later, geniet ik – met dank aan Floor de Booys – van Rie Cramer en ben ik weer even die kleine jongen bij moeder op schoot.
Frans Wielens Emmen
Complotdenkers
Naar aanleiding van het artikel van James Kennedy (Tijdgeest, 10 december) wil ik graag reageren op uw vraag hoe ik de invloed inschat van Nederlandse complotdenkers.
Ik denk dat complotdenkers geloven in causaal verband, als er sprake is van correlatie. Ik meen ook dat het meer speelt bij mensen met wie het sociaal en financieel minder goed gaat – of die minder succesvol zijn dan gewenst – dan bij personen voor wie dit een minder grote rol speelt, of die er minder waarde aan hechten. En/of bij personen die zich machteloos voelen.
Zolang er mensen zijn die kritisch blijven denken en vraagtekens zetten bij de denkbeelden van complotdenkers, hen kunnen confronteren met uitspraken en ze stimuleren om met onomstotelijk bewijslast te komen voor hun uitspraken, zal het met de invloed bij complotdenkers niet zo’n vaart lopen. Ik maak me daar hard voor, als docent burgerschap, door mensen inzicht te geven en kritisch te blijven (na)denken!
Raquel van der Linde Lettele
Aanlokkelijk
Complottheorieën ontstaan als verklaring voor het verliezen van eigendom of privileges tegen je wil. Zijn er veel mensen die dit verlies niet willen aanvaarden en die machteloos zijn om het tij te keren, dan is het aanlokkelijk om aansluiting te zoeken bij een groep die zo’n complottheorie verkondigt, zodat ‘anderen’ verantwoordelijk zijn voor jouw verlies. Helemaal als je in die groep een status verkrijgt, macht of zelfs privileges. Misschien dat de hiërarchische structuur van veel van die groepen daarom extra aanspreekt. En mensen binnen die hiërarchische complotgroepen zich extremer gedragen om hogerop te komen.
Daarom is het belangrijk dat de politiek laat zien dat iedereen een stapje terug moet doen in het huidige stikstof- of klimaatdebat en sterke schouders meer dan zwakke schouders.
BGM Grooff Castricum
Disbalans
Democratie heeft als basis: vertrouwen tussen burger en overheid v.v. Zodra het onderlinge vertrouwen slijtage vertoont, ontstaat wantrouwen en dus: commotie en disbalans. James Kennedy schrijft vol vertrouwen dat de democratie nog niet ten einde loopt. Echter de (recente) geschiedenis heeft geleerd om daar niet al te veel op te leunen.
Zodra een charismatisch complotdenker, rijkelijk voorzien van retorisch talent, opstaat tijdens een periode van wantrouwen en onbalans, is een democratie in gevaar. Het voeden van de maatschappij met desinformatie via social media maakt dat de invloed van dit soort complotdenkers rap groter wordt. Het is daarom zaak om het fundament van democratie, het onderling vertrouwen te bewaren en te bewaken.
Atie Klaver Wijk bij Duurstede
Niet Fries, Twents
Even rechtzetten. In het artikel over de ouderwetse lange onderbroek (Tijdgeest, 10 december) staat dat Jansen en Tilanus een Friese onderneming was. Dit is niet zo. J. en T. is een echte Twentse onderneming. De fabriek staat in Vriezenveen, gemeente Twenterand. Is nu bewoond door een ander bedrijf. In het Historisch Museum in Vriezenveen is veel terug te vinden betreffende Jansen en Tilanus en de betrekking van Vriezenveen met St. Petersburg in de 18de en 19de eeuw nl. het leveren van damast tafellinnen aan het Russische hof.
M Schepers Enschede
