BoekenJeugdboek
Het verhaal van Mirjam Oldenhave’s pleegdochter: Lanya moest van haar ouders weer een echt Koerdisch meisje worden
Mirjam Oldenhave vertelt in De levens van Lanya het aangrijpende verhaal van haar pleegdochter. Lanya’s stem en belevenissen laten je niet meer los.
Ze is te veel verwesterd, vindt haar vader. Lanya (14) woonde na hun vlucht uit Iraaks-Koerdistan dan ook zeven jaar in een Nederlands pleeggezin, terwijl haar ouders in een azc op een verblijfsvergunning wachtten. Maar nu zien zij hun kans schoon om van Lanya weer een echt Koerdisch meisje te maken: ze huwelijken haar uit aan een man in Irak. ‘Ik was al een jaar ongesteld, een jaar! (…) Mijn vader moest opschieten, anders raakte hij me niet meer kwijt.’
Mirjam Oldenhave, bekend van de kinderboekenserie over Mees Kees, vertelt het aangrijpende verhaal van haar eigen pleegdochter. Dat ze de gebeurtenissen uit eerste hand heeft, merk je aan de toon: die klinkt dichtbij, rechtstreeks, spreektalig. Het is alsof Lanya, die op de kaft niet, maar in het colofon wel als co-auteur wordt genoemd, naast je zit en verslag doet van wat ze meemaakte.
De vorm is rechttoe, rechtaan: Lanya begint bij het begin en vertelt, op één flashback naar de vlucht uit Irak na, chronologisch door tot het einde. Het boek leest daardoor als een gedetailleerd autobiografisch relaas.
Van verlegen meisje tot brutale durfal
Lanya’s stem en belevenissen laten je, als je eenmaal begint te lezen, niet meer los. Met hulp van haar pleegouders en jeugdzorg besluit ze onder te duiken in verschillende geheime opvanghuizen in Nederland. Ze heeft het er naar haar zin, ontwikkelt zich van verlegen meisje tot brutale durfal, maar voelt zich er tegelijkertijd schuldig over dat ze is weglopen. Haar wachtwoord voor een online schoolportaal is veelzeggend: sorrymama321.
De hulpverleners komen er niet best vanaf. Ze letten in de opvang maar matig op, communiceren toch nog met haar ouders, ook als dat nadelig is voor Lanya en gebruiken veel woorden om weinig te zeggen: ‘Ik moest bij haar altijd aan een suikerspin denken: je neemt een grote hap en je hebt niks in je mond’.
Zonder de precieze loop van het verhaal te verklappen: Lanya komt toch in Irak terecht. We krijgen een onthutsend en intiem inkijkje: er wordt een maagdenvlieshersteloperatie overwogen, bloeden tijdens de huwelijksnacht gaat met behulp van capsules rode inkt en Lanya moet een heel onderdanige positie ten opzichte van mannen innemen. Toch blijft Lanya genuanceerd, omdat ze soms óók gelukkig is en van haar familie houdt. Kiezen voor haar vrijheid en zelfstandigheid blijkt hartverscheurend moeilijk.
Mirjam Oldenhave
De levens van Lanya
Ill. Carolien Wesselink
Ploegsma; 158 blz. € 15,99
Vanaf 13 jaar
