Spijt hebben ze soms wel, lezers zonder diploma, maar buitenschoolse kennis heeft ze veel gebracht.
Trots op hem
Mijn echtgenoot is iemand zonder diploma (Tijdgeest, 13 mei): vanwege verhuizing verschillende middelbare scholen bezocht, nergens een diploma gehaald. Toen we als 17-jarigen ’s avonds op kinderen pasten, hielp ik hem met Franse woordjes. Hij kon het gewoon niet onthouden.
Tijdens ons huwelijk heeft hij geprobeerd een diploma chemische techniek te halen. Zijn eerste examen was op de geboortedag van onze oudste zoon. Niet geslaagd. Het volgende examen was op de geboortedag van onze tweede zoon. Weer niet geslaagd!
Trots ben ik zeker wel op hem, hij begon een goed lopend productiebedrijf dat inmiddels is verkocht, zodat wij nu genieten van een welverdiend pensioen.
Wijnie Nieuwenhuyse-Gootjes Sint Maarten
Diplomaloos
Verfrissend om te lezen dat plaatsgenoot Sofie Rozendaal en ik een identiek traject bewandeld hebben. Na een mislukt vwo-examen ben ik via anderhalf jaar dansacademie gaan werken als balletdanser. Volgens het artikel deed ik dit uit eigen kracht en zelfvertrouwen, ik denk dat Sofie gelijk heeft met haar observatie dat het vooral naïviteit was.
De danswereld is ook een plek waar niet naar diploma’s wordt gevraagd, maar met 35 is het klaar. Dus heb ik het monumentenrestauratiebedrijf van mijn vader voortgezet, waar ik altijd mijn karige dansloontje met bijklussen aanvulde. De crisis na 2008 gooide me terug naar nul, zonder werk of inkomen, zonder diploma, zonder perspectief.
Lage lasten en een sociaal vangnet zorgden ervoor dat ik nu alsnog een gewaardeerd lid ben in de restauratiewereld, maar nog zo’n crisis?
Arno van Sabben Oud-Beijerland
Toch maar even volhouden?!
Een opleiding volhouden is niet even een kwestie van doorzettingsvermogen. Voor meer dan 20.000 thuiszitters is er geen passende school. En omdat in Nederland thuisonderwijs na schoolgang niet toegestaan is, is er geen alternatief. Deze kinderen willen wel maar kunnen of mogen niet naar school want scholen mogen kinderen weigeren. Zij worden bewust aan de kant gezet en gehouden.
De woorden van Wybo Algra, chef Tijdgeest, zijn daardoor extra pijnlijk voor onderwijs uitvallers en hun ouders. Alle vlaggen en schooltassen die straks weer uit gaan voor alle geslaagde leerlingen, zijn jaarlijks een klap in het gezicht. Wanneer komt er nu eens echt inclusief en passend onderwijs? En leerrecht in plaats van leerplicht? Wanneer vinden wij onderwijs voor alle kinderen belangrijk of dit nu naar een diploma leidt of niet. Het zou geen privilege moeten zijn maar een grondrecht.
Sara Stegen, moderator Platform Ouders van Thuiszitters, Emmen
Machtsmiddel
Ik werd aangenomen als activiteitenbegeleider voor dementerenden, zonder diploma. Waarschijnlijk omdat ik als beeldhouwer creatief was én graag met mensen wilde werken. Mijn HTS-diploma heeft me geholpen toen ik na jaren de bouwkunde weer oppakte en ook toen ik als docent bouwkunde ging werken. Het hielp zelfs toen ik tweedetaalonderwijs aan buitenlanders ging geven. Of was het mijn ervaring met lesgeven als vrijwillige communicatietrainer bij de FNV? Of mijn ervaring als beeldhouwleraar?
Als gedeeltelijk autodidact stopte ik met een Pabo, omdat ik voor een diploma moest werken maar geen antwoord kreeg op mijn (levens)vragen. Als docent zag ik dat het onderwijs nog steeds top-down is georganiseerd vanuit eisen aan, en niet vanuit behoeften van cursisten en docenten. Een diploma is te vaak een machtsmiddel.
Theo van Emden Den Haag
Leren buiten school
Omdat het toen ik, zonder diploma, school verliet mogelijk was via deelcertificaten mijn vwo-diploma te halen, heb ik dat gedaan. Toch heb ik niet het idee dat dat diploma mijn intelligentie en leervermogen heeft gedefinieerd. Ik wist na acht jaar middelbare school dat ik geslaagd was in het leven en verloren voor de wetenschap. Ik kon werken met een typediploma en heb mijn cv aangevuld met cursussen die de baas betaalde.
Daarna leidde de ene baan tot de andere. Pas toen ik geen werkgever meer had, werd solliciteren ingewikkeld. Op een paar momenten in mijn leven realiseerde ik me dat ik best gestimuleerd had kunnen worden om wel een passende studie te gaan doen. Wat ik nu ik de 60 ben gepasseerd het lastigste vind, is dat ik geen netwerk heb ontwikkeld in mijn studententijd.
Dat ik anders ben dan de anderen is altijd al zo geweest en zal ook wel zo blijven (een intelligente, creatieve, eigenwijze vrouw met een overdosis zelfvertrouwen die een onnavolgbaar leven heeft geleid). Ik geloof alle informatie die Sofie Rozendaal heeft verzameld, maar geloof ook dat het Nederlandse school-onderwijs niet bepalend is voor wat een mens leert. Kinderen zijn leergierig en leren veel in en buiten school. De leerplicht geeft geen recht op (passend) onderwijs, het Nederlandse onderwijs discrimineert naar klasse en afkomst.
Uit dit artikel blijkt dat de arbeidsmarkt en maatschappij ook geen boodschap te hebben aan de mensen die geen diploma hebben. Iedereen zou leergierigheid beloond moeten zien met een veilige plek op een school. Het diploma zou kwaliteiten en behaalde prestaties moeten benoemen in plaats van je vermogen om te leren en toetsen te maken.
Chineke van Til Hilversum
Brein vs kunstmatige intelligentie
Aardig voorbeeld waarbij kunstmatige intelligentie (nog) tekortschiet. Afgelopen dinsdag wilde ik aan het eind van de middag vanuit Houten naar Leiden reizen. On 17.00 uur checkte ik nog even de ov-site 9292.nl. De sprinter naar Utrecht van 17.08 kon ik niet halen, die van 17.38 had geen zin, want 5 minuten vertraagd, en in Utrecht had men maar 6 minuten overstaptijd voor de intercity naar Leiden. Dus was het advies de trein van 18.08. Dubbelcheck bij de NS: hetzelfde advies.
Ik weet echter dat de sprinter uit Houten in Utrecht verder gaat als intercity naar Leiden. Om over te stappen hoefde ik slechts te blijven zitten. Zo gedacht, zo gedaan. En de intercity naar Leiden ging keurig op tijd uit Utrecht.
Volkert Groothoff Houten
