Eerst demonstreren tegen de Russen, dan naar de tandarts

Wie zijn toch de mensen die met spandoeken en megafoons de straat opgaan om hun zaak bepleiten? Jaap Robben bezoekt een demonstratie van Rode Morgen: marxistisch-leninisten die willen dat de Russen uit Oekraïne vertrekken en dat de Navo haar imperialistische agressie staakt.

Op de Blaak in Rotterdam organiseert de Rode Morgen om de week een demonstratie tegen de oorlog in Oekraïne. Ik sta er iets voor twaalf uur. Rumoer van de markt in de Hoogstraat. Meeuwen vechten op een restant roti.

Dan verschijnt een ouder stel. Zij met een communistisch-rood mutsje en even zo rode sokken. Over haar gewatteerde jas draagt ze een protestbord. ‘Rusland weg uit Oekraïne’. ‘Navo weg van Russische grenzen’. De man draagt hetzelfde protestbord als een rugzak. Terwijl hij hannest met hun meegenomen campingtafeltje, worden ze warm begroet door een vrouw met kort grijs haar. Een man in een donkerblauw jackertje sluit aan. Hij hurkt en helpt met het campingtafeltje.

Voor vrede en vriendschap!

Door elastieken die over het tafelblad spannen worden nieuwsbrieven en uitgaves van hun tijdschrift Rode Morgen vastgehouden. Met hun grote spandoek positioneren ze zich haaks op de looprichting van de markt. Stop imperialistische agressie van Rusland en van de VS/NATO/EU! Voor vrede en vriendschap tussen de volkeren!

De oudere dame met het rode mutsje is bewapend met flyers. Verwachtingsvol zoeken haar ogen naar iemand die terugkijkt. Het heeft iets kwetsbaars, hoe ze met haar fragiele fysiek protesteert ze tegen die aanvalsoorlog. Ik vrees even dat niemand zal willen luisteren.

Een fietser roept instemmend

Maar al snel blijven marktgangers staan. Sommige passanten vragen uit zichzelf om een flyer. Ze knikken bij wat de vrouw onder het mutsje vertelt, praten terug. De stiltes in het gesprek grijpen ze niet aan als excuus om weer voort te kunnen gaan. Een fietser met haast roept: “Hier ben ik het mee eens”. Alle vier de demonstranten glanzen daar een beetje door en groeten terug met een duimpje.

Wanneer de vrouw met haar rode muts even niemand heeft om aan te spreken, dwalen haar gedachtes af en leest ze haar eigen flyer.

“Zou ik u een paar vragen mogen stellen?”
“Is het voor de krant? Dan moet je bij Wim zijn.”
“Ik wilde eigenlijk graag uw verhaal horen.”
“Wim verwoordt het beter. Mij gaat het alleen om de ontmoetingen.”
“Hoe bedoelt u?”
“De gesprekken die ik met mensen heb over het leven. Pas stond ik met een Surinaamse vrouw een half uur over Anton de Kom te praten. Dat vind ik belangrijk.”

Wim is druk

Ze dirigeert me richting Wim, ik heb nu wel genoeg gevraagd. Maar Wim is druk. De dame met de korte grijze haren wijst me door naar de man met het jackertje. Dat blijkt Bert. “Bert Voogt.” Werkzaam in de Rotterdamse haven tot 1995 en sinds 2000 advocaat. “Sinds mijn 22ste ben ik marxistisch-leninistisch.”

“En wat willen jullie vandaag bereiken met jullie demonstratie?”
“We merken dat veel mensen van het kapitalisme af willen.” Een klein lachje. “Alleen ziet nog niet iedereen de oplossing in het marxistisch-leninistische gedachtegoed.”
“Ik denk bij Lenin eigenlijk vooral aan de Rode Terreur. Het vermoorden van boeren, opstandige arbeiders en intelligentsia.”

Macht bij het volk

Bert glimlacht en zucht tegelijk; dit verhaal heeft hij vaker aangehoord. “Maar in beginsel...”, zegt hij. “In de kern gaat het om het wegvallen van de onderdrukte en onderdrukkende klasse. Het ML staat juist voor gelijke rechten voor iedereen. De macht moet bij het volk zelf komen te liggen.”

Bert beschrijft het zo waardoor ik het gevoel krijg dat de naamgever van het leninisme zijn eigen gedachtegoed niet goed heeft begrepen. “Maar in Oekraïne vecht de bevolking toch juist voor zelfbeschikking? Waarom demonstreren jullie dan ook tegen de Navo?” Op alle vragen die ik stel over het geweld in Oekraïne, komt het antwoord steeds uit bij de opheffing van het kapitalisme en hun gedroomde eind van het imperialisme.

Campingtafeltje

Ondertussen klapt Wim het campingtafeltje alweer in: ze moeten nog naar de tandarts. Bert en Wim geven elkaar een hand: “Tot vanavond!” Dan hebben ze nog een vergadering. De dame met de korte grijze haren, zegt bescheiden: “Tot over twee weken”. Dan demonstreren ze hier weer.

Ik weet niet zo goed waar ik vandaag naar heb gekeken. Verderop staat een vrouw mijn blik op te wachten met haar ogen. Haar gezicht straalt zo dat zij persoonlijk de uitvinder van de lente moet zijn. “Ik demonstreer ook tegen de oorlog.”
“O ja? Welke?”
“De onzichtbare oorlog.” Ze heet Monique. “De oorlog tussen goed en kwaad.” Ze buigt iets naar me toe. “God heeft jou gemaakt. Helemaal in zijn eentje.” En ze glimlacht erbij op een manier die ik enkel kan beschrijven als ondeugend. “Je hoeft alleen even met mij te bidden. Dan is het geregeld.”
“Wat?”
“Dan wordt de oorlog gewonnen door het goede. En is er in de hemel een plekje voor jou geregeld.”

Alleen maar het goede doen

Geregeld. Ik grinnik, het klinkt alsof ik een aanbieding krijg, een mazzeltje. Monique heeft mijn handen al beetgepakt. “Zeg me maar na.”
“Maar ik geloof niet.”
“Dat maakt niet uit. Je hoeft dit alleen even te regelen en daarna is het aan jou.”

Ze fluistert geheimzinnig. “Je hoeft voortaan alleen maar het goede te doen.”
“Het goede?”

Ze tuurt diep in mijn ogen en knikt. Misschien is dat wel wat alle demonstranten tegen oorlog willen. Het goede. Alleen zoekt iedereen dat in een andere richting.