Donorkind Jelmer Soes verwerkt zijn eigen verhaal in een spannende jongerenroman

Jelmer Soes is een van ruim vijftig donorkinderen van de foute fertiliteitsarts Jan Wildschut. Over dat gegeven schreef hij een spannende en onderhoudende jongerenroman.

Vergezocht. Ongeloofwaardig. Bizar. Het zouden zomaar termen kunnen zijn geweest die recensenten op KID van Jelmer Soes hadden geplakt, als niet allang bekend was dat het verhaal echt gebeurd is. En niet één keer, maar vaker, in Nederland alleen al.

Soes is een van de meer dan vijftig donorkinderen van fertiliteitsarts Jan Wildschut, die zonder dat zijn patiënten het wisten zijn eigen sperma gebruikte bij kid: kunstmatige inseminatie met donorzaad. Op basis van zijn ervaringen schreef Soes deze indringende (jongeren)roman.

Puzzelstukjes

Hoofdpersoon Sam hoort op zijn zeventiende van zijn ouders dat hij en zijn oudere broer Kai donorkinderen zijn – Soes zelf was al 25 toen dit gesprek plaatsvond. Voor Sam vallen er meteen wat puzzelstukjes op hun plek, zoals dat Kai en hij niet alleen wat uiterlijk betreft, maar ook qua karakter totaal verschillend zijn.

Opvallend genoeg verbroedert het bericht ook: de twee deelden nooit veel, maar nu wel. Samen besluiten ze zich in te schrijven bij verschillende DNA-databanken. Ze ontdekken niet alleen dat ze halfbroers zijn, maar ook dat Sams donor meer kinderen heeft verwekt. Die groep kinderen dijt steeds verder uit en dat spoort Sam aan om te onderzoeken wie die donor geweest kan zijn. De uitkomst leidt voor Sam tot een schokkende conclusie: ‘Hij was het resultaat van een leugen, van een misdaad’.

Razend knap dat Soes een verhaalverloop dat door alle media-aandacht voor de kwestie-Wildschut en die van Jan Karbaat al zo bekend is, toch onderhoudend en vaak spannend weet op te schrijven. Hoewel je als lezer weet waar het heengaat, blijf je zeer met Sam meeleven.

Levensecht

Dat komt omdat hij een innemende, levensechte jongere is, die graag voetbalt, Fifa speelt en rondhangt met zijn vrienden. Soes, die eerder met de young adult-roman over gameverslaving Lichaam van licht al liet zien te kunnen schrijven, zet hun onderlinge verhoudingen en eigentijdse, soms onbeholpen gesprekken soepel en overtuigend neer.

Maar boeiender nog is het ontroerende en invoelbare beeld van hoe Sam zich verhoudt tot zijn ongewone lot. Eindeloos kijkt hij in de spiegel. Niet om zichzelf te zien, zegt hij, maar een ander: de donor. De halfzussen die hij ontmoet zijn wél en géén wildvreemden, dwars door elkaar heen. En is zijn liefhebbende ­vader nu opeens minder zijn ­vader?

Zo gaat dit belangrijke verhaal over identiteit, de betekenis van familie en DNA-verwantschap, het verlangen en het recht om te weten waar je vandaan komt.

Jelmer Soes
KID
Querido; 304 blz. € 19,99
Vanaf 15 jaar