Wielrennen
Wielrenners worden steeds lichter en magerder, kan dat kwaad?
Wielrenners die een klassement rijden in een grote ronde worden steeds lichter en magerder. Hoe gevaarlijk is dat?
Voormalig Tourwinnaar Geraint Thomas viel maandenlang steevast met honger in slaap. Tijdritspecialist Rohan Dennis at als straf voor zichzelf een paar dagen niet tijdens trainingen omdat hij een biertje had gedronken. Janez Brajkovic, gestopt in 2020, zag bij elk van zijn werkgevers renners met eetproblemen. Ze leden aan anorexia of boulimia en deden er niets aan..
Zij staan niet alleen. Leontien van Moorsel kampte jaren terug al met een ernstige stoornis en ook Marianne Vos, nu actief in Spanje, schuurde tegen anorexia aan. Een ongezonde verhouding met voedsel komt in het peloton nog steeds voor. Renners, met name klimmers, streven naar een laag lichaamsgewicht. Want hoe lichter, hoe eenvoudiger de steile hellingen te verteren zijn.
BMI aanzienlijk gedaald
Volgens wetenschappers van de Universiteit van Bern is de gemiddelde BMI-waarde (Body Mass Index) van topcoureurs de afgelopen drie decennia aanzienlijk gedaald. Ze deden niet heel grondig onderzoek, alleen naar het gewicht en de lengte van de vijf beste renners in de Giro, Tour en Vuelta werd gekeken.
De verhouding tussen lengte en gewicht is in dertig jaar gedaald van 22,12 naar 20,13. Hoewel die laatste waarde niet meteen alarmerend is, maakt onderzoeker Alexander Smith zich zorgen over de ontwikkeling. “Prestatiedruk kan leiden tot schadelijk gedrag, met mogelijke negatieve consequenties voor de gezondheid van de renners, zowel op de korte als de lange termijn”, zegt hij. Een van de bedoelde langetermijngevolgen van anorexia is een hartritmestoornis.
Martijn Redegeld is als voedingsdeskundige van Team Jumbo-Visma en sportkoepel NOC*NSF niet verbaasd over de uitkomsten van het onderzoek. “Ik geloof direct dat een trend zichtbaar is. Voeding krijgt een steeds prominentere rol in het wielrennen. Daardoor staan renners scherper, maar ik denk niet dat de sport ongezonder is.”
Samenstelling lichaam belangrijker
Volgens Redegeld is BMI niet de beste parameter om gewichts- en voedingsproblemen te detecteren. “Voor de buitenwereld is het misschien een begrijpelijk begrip, maar als wielerploeg doen we niets met BMI-waardes. Het zegt slechts iets over lichaamslengte en gewicht, maar niets over het belangrijkste: de samenstelling van het lichaam.”
Als voorbeeld noemt Redegeld een bodybuilder. Een sporter met een relatief hoog gewicht en daarmee ook een hoog BMI, maar is hij daarom minder gezond dan een ander?
Een ander voorbeeld: Wout van Aert. Tijdens de klassiekers is hij zwaarder dan in de Tour de France waarin hij in de hitte over de Alpen moet. Redegeld: “Zelfs per renner heb je verschillende referenties.”
Ploegen monitoren coureurs steeds intensiever, zegt Redegeld, sinds 2017 actief in de sport. “Wielrenners focusten zich voorheen op gewicht, tegenwoordig zijn ze door de deskundigen om zich heen bewuster van goed eten. Wij letten op de samenstelling van gewicht, de verhouding vet en spiermassa, maar ook op de botgezondheid. Alle trainingsdata leggen we weer naast deze metingen. En dan gebruiken we ook nog subjectieve data als hoe voelt een renner zich of hoe herstelt hij na een zware inspanning.”
Pleidooi voor minimum BMI-waarde
Marlen Reusser pleitte eerder al voor een minimum BMI-waarde in het vrouwenpeloton. De Zwitserse renster – en afgestudeerd arts – zag verschillende collega’s met zorgwekkende eetstoornissen en gewichtsproblemen. Ze kaartte het aan bij wereldwielerbond UCI, maar tot een gesprek of voorschriften kwam het nog niet.
Ook de onderzoekers van de universiteit van Bern vragen om proactieve maatregelen vanuit de UCI. In het roeien is wel een minimum BMI-waarde doorgevoerd. Redegeld ziet dit geen navolging in het wielrennen krijgen. “Het is maatwerk. Elke renner heeft een andere lichaamsbouw en energiehuishouding. Ploegen moeten zelf meer investeren in begeleiding.”
Lees ook:
De glucosemeter is verboden om het wielrennen ‘geen Formule 1 te laten zijn’
Een op het oog standaard glucosemeter voor diabetespatiënten kwam opeens weer in het nieuws in de wielersport. Kristen Faulkner werd tien dagen na afloop van de Strade Bianche alsnog gediskwalificeerd, omdat ze een dergelijke meter gedragen had. Waarom?
