Topspelers in het rugby vinden strengere regel voor tackelen geen verbetering

Terwijl hordes kinderen op Sportpark de Eendracht in Amsterdam om een handtekening smeken, wijst Hugo Langelaan (32) aan de rand van het veld naar de rechterkant van zijn gezicht. Littekens. Gebutst en gehavend na tien jaar bij het Nederlands rugbyteam. De aanvoerder heeft na Nederland-Duitsland (50-28) op het International Europe Championships, voor landen die niet deelnemen aan het Zeslandentoernooi, een punt achter zijn carrière gezet. “Ik word niet knapper van deze sport. Het is de hoogste tijd.”

Al trouwt Langelaan in mei, voldoen aan het schoonheidsideaal is niet zijn streven. Als industrieel ingenieur heeft hij een leven voor zich. Afgezien van een paar lichte hersenschuddingen zijn zware blessures hem bespaard gebleven. Ook in de strijd om plek vijf blijft the white rhino – zoals Langelaan wordt genoemd omdat hij met het hoofd naar beneden op tegenstanders af dendert – ongehavend. Kwestie van geluk, zegt Langelaan.

Aangeschoten wild

De veiligheid van rugbyers staat hoog op de agenda van World Rugby. Spelers zijn tijdens de veldslagen aangeschoten wild. De sport wordt steeds agressiever, harder en fysieker. Technische tackles verdwijnen, frontale botsingen tussen kleerkasten van 120 tot 130 kilo komen steeds vaker voor. Tel daar de volle wedstrijdkalender bij op en niemand verbaasd zich nog over het grote aantal ernstige blessures. Ook tijdens het Zeslandentoernooi, zaterdag gewonnen door Ierland, is het een gespreksthema.

World Rugby vraagt in mei bij een internationale vergadering aangesloten bonden om na de zomer hoge tackles, dat wil zeggen boven het middenrif, in de amateursport te verbieden. Daarmee sorteert de bond voor op dezelfde veranderingen op het hoogste niveau. Huidige reglementen schrijven voor dat tegenstanders tot schouderhoogte aangevallen mogen worden.

Minder blessures, meer leden

In Frankrijk is al geëxperimenteerd met de nieuwe voorschriften. De resultaten zijn hoopgevend. Blessures zijn er minder en het ledenaantal van de bond is gegroeid. Ouders durven hun kroost naar een rugbyclub te sturen.

“Het spel verandert nauwelijks”, zegt Andrew Meredith. De directeur van de Nederlandse rugbybond bekeek in de Franse kelderklassen duels waar hoge tackles verboden waren. “Deze maatregel is goed, het sluit gevaarlijke uitwassen op het veld uit. Spelers denken beter na voor ze een tegenstander naar de grond halen.”

Nederlandse internationals denken daar anders over. Wolf van Dijk was zelf lang uit de roulatie na een hersenschudding. “Ik kijk kritisch naar dit voornemen. Als je een hoofdblessure krijgt, is dat meestal omdat je zelf een tackle inzet en tegen de knie of de heup van een tegenstander komt. Dat risico verhoog je door spelers te vragen lager te tackelen.”

De weerstand overheerst

Langelaan: “Of het spel verandert? Ik denk het wel, maar weet niet of het positief of negatief is. Laat ik het zo zeggen: ik ben in ieder geval blij dat ik deze wijzigingen niet meer hoef mee maak.” Ook bij profs uit de grote rugbylanden overheerst de weerstand.

Een recent onderzoek, uitgevoerd door de University of Glasgow, toont schokkende cijfers. Rugbyers hebben vijftien keer meer risico op zenuw- en spierziektes, bijvoorbeeld ALS, dan de gemiddelde burger. De kans op dementie is twee keer zo groot. Van Dijk en Langelaan halen er hun schouders over op.

Ondertussen speelt er een zaak van een groep voormalig spelers tegen de mondiale, Engelse, en Welshe rugbybond. De rugbyers, die onder meer lijden aan vroege dementie, achten de bonden schuldig aan nalatigheid bij het voorkomen van neurologische schade. Sommigen hebben tijdens hun carrière duizenden hersenschuddingen te verwerken gehad.

Met een hoofdblessure naar de kant

“We werken de laatste jaren met betere protocollen”, zegt Andrew Meredith. “De sport wordt veiliger. Spelers worden steeds beter gemonitord, een speler met een hoofdblessure wordt meteen naar de kant gehaald en vervolgens ook gehouden. Dat was voorheen anders.”

Engeland, Schotland en Wales nemen het advies van World Rugby over. Meredith doet die toezegging over de Nederlandse amateurcompetities nog niet. “We hebben verschillende commissies die zich buigen over de gezondheid van spelers. Samen kijken we of deze maatregelen nodig zijn.”

Lees ook:

Voormalig Australian football-ster naar rechter om hersenletsel

Max Rooke, een voormalige topspeler in het Australian football, is naar de rechter gestapt om een schadevergoeding te eisen voor de hersenschade die hij naar eigen zeggen heeft overgehouden aan het beoefenen van zijn sport.