Slot bevrijdde Feyenoord van de geest van Dick Advocaat

Als trainer van ADO Den Haag stond Dick Advocaat deze week voor een camera weer te mopperen. Kijk die sneue beelden en je beseft wat voor mirakel Arne Slot bij Feyenoord heeft verricht.

Advocaat was de voorganger van Slot in Rotterdam. De zeventiger zou daarna stoppen, maar hij vulde zijn diepe zakken nog wat aan in Irak en dacht toen dat hij zijn jeugdliefde kon redden. Het is een echec geworden. Met zijn dure selectie bleef Dickies ADO schandelijk laag kwakkelen in de onderste helft van de eerste divisie.

In het interview hoorde ik Dickie de beleidsmakers bij ADO de schuld geven. Die hadden zijn arme spelers te lang in onzekerheid gelaten over hun toekomst. Het lag dus niet aan Dickie, het ligt nóóit aan Dickie zelf. Dat is al jaren zo. Het ligt áltijd aan anderen. En vroeger was alles beter. Niet toevallig is Dickie de man van het iconische wegwerpgebaar naar de Var geworden.

Nog geen twee jaar geleden had ik wel met hem te doen, toen zijn laatste wedstrijd bij Feyenoord erop zat. Hij sprintte, met zijn korte beentjes, huilend, zo snel mogelijk naar de krochten van de Kuip. Na een goed begin had het met de spelers dat laatste jaar niet meer geboterd. Feyenoord had een cameraploeg van Disney+ toestemming gegeven in de kleedkamer te filmen. Dat leverde de bijna bankroete club wat geld op. Het was pijnlijk om te zien hoe spelers Dickies autoriteit niet meer pikten. Tegen de pers verzuchtte Dickie dat zijn selectie onvoldoende kwaliteit had. Daar waren de spelers weer boos over. Dickies Feyenoord zonk zo heel diep weg en eindigde op 29 punten van Ajax.

Leo Beenhakker nam het in die tijd nog voor Dickie op. Oude jongens onder elkaar. Ach, die pleurisvoetballers, het zijn individualisten die zichzelf vaak overschatten (klopt Leo, maar doen trainers dat niet?). Feyenoord was een afspiegeling van een individualistische maatschappij, zag Beenhakker. Ze dachten daar niet in ‘we’, ze speelden hun eigen wedstrijdje.

Ik dacht toen dat Don Leo gelijk had. Arme Dickie, met zijn armzalige groep. Grappig om nu even te kijken wie die egoïsten in die erbarmelijke selectie van Advocaat zoal waren: Bijlow, Geertruida, Kökçü, Toornstra, Linssen, Malacia, Sinisterra, Senesi en Berghuis.

Toen Slot was neergedaald in Rotterdam-Zuid, als een deus ex machina, ging hij met diezelfde spelers (minus de verkochte Berghuis) aan de slag, zonder mopperen. Slot had een visie, een op de mens gerichte aanpak en haalde data- en fitheidsspecialisten erbij. Hij liet zich niet door gezellige klaverjasmaatjes als Cor Pot omringen maar door een staf die complementair was aan hem. Resultaat: met dezelfde spelers bereikte Slot een Europese finale. Malcia, Sinisterra en Senesi werden samen voor 55 miljoen verkocht aan clubs in de Premier League. Feyenoord werd leeggeroofd, schulden werden gesaneerd, maar met een vernieuwd elftal flikt Slot het nu nog eens.

Toen ik Dickie voor de camera zag, realiseerde ik me van hoever Feyenoord komt. De aanstaande landstitel is óók het verhaal van oude mensen en de dingen die voorbijgaan. Het is een overwinning op cynisme. Slot bevrijdde Feyenoord van de eeuwige schaduw van het verleden die het conservatisme altijd sterker maakte dan de hang naar vernieuwing. Hij dacht niet in beperkingen en fixeerde zich niet op wat er allemaal mis was. Hij keek naar wat er goed was en hoe dat beter kon. Hij bewees dat slechte leerlingen niet bestaan, slechte leraren wel.