SerieMoeders in de topsport
Schoonspringen zal fysiek nooit meer business as usual zijn voor Inge Jansen
Opeens raakte ze haar oriëntatie kwijt als ze door de lucht vloog. Het lichaam van schoonspringster Inge Jansen is door haar zwangerschap veranderd. ‘Het is heel anders dan terugkomen na een blessure.’
Schoonspringster Inge Jansen had niet verwacht dat het zo zwaar zou zijn om na een zwangerschap terug te keren op topniveau. “Vooral fysiek is het pittig en dat maakt het mentaal ook moeilijk.” Haar lichaam is blijvend veranderd en het is een zoektocht gebleken hoe ze daarmee weer kan springen.
Haar dochter Dae June is op 17 juni 2022 geboren en volgens planning hervatte Jansen (28) in september de trainingen. Maar al heel gauw merkte ze dat haar lijf nog onvoldoende hersteld was en om een rustiger opbouwschema vroeg. “Mijn lichaam trok het simpelweg niet. Zoiets had ik nog nooit meegemaakt. Het is heel anders dan terugkomen na een blessure. Dit is gewoon echt niet kunnen, terwijl ik er in mijn hoofd allang klaar voor was. Ja, dan loop je af en toe wel tegen een muur aan. Shit, waarom gaat het niet sneller?”
Anderhalve liter bloed
De bevalling was geen pretje, vertelt ze in het restaurant van het Pieter van den Hoogenband zwemstadion in Eindhoven, haar thuisbasis. Jansen verloor anderhalve liter bloed. De placenta moest operatief verwijderd worden, waarna ze een bloeding kreeg. Daar heeft ze de meeste klachten aan overgehouden. Ze was vaak duizelig en misselijk. Soms zag ze zelfs sterretjes of viel ze flauw.
“Dan is mijn sport echt super moeilijk om te beoefenen, want oriëntatie in de lucht is het allerbelangrijkste. Als ik een sprong deed, kon het gaan flitsen in mijn hoofd en als ik onder water dook, raakte ik af en toe de weg kwijt. Dat kan natuurlijk niet.”
Het zorgde voor angstige momenten en een unheimlich gevoel. Opeens was ze haar controle kwijt. Ze moest opnieuw ontdekken hoe haar lichaam werkte. “Het gevoel dat ik normaal altijd had, was er plotseling niet meer. Daar heb ik heel erg aan moeten wennen en dat heeft veel tijd gekost.”
Uiterste precisie
Topsport draait om de kleinste details, vaak fysiek gerelateerd. Ook in het schoonspringen vragen de salto’s en schroeven om uiterste precisie. Het is letterlijk millimeterwerk en in de vlucht naar beneden telt iedere seconde. Grote krachten zijn nodig om de juiste snelheid te genereren. Dat maakt een rentree op de duikplank anders dan de terugkeer na zwangerschapsverlof in meer doorsneeberoepen.
Maandenlang moest Jansen bloed laten prikken om haar waardes te meten. Pas sinds het begin van dit jaar, na zeven lange maanden, zijn die weer in orde. Ze voelt zich nu ook goed. Desalniettemin zal het nooit meer business as usual worden, realiseert ze zich. “Een zwangerschap zorgt voor zo’n grote verandering in je lijf. Mijn bekkenbodem bijvoorbeeld heeft een flinke klap gehad en zal waarschijnlijk nooit meer volledig herstellen. Daar moet ik mijn trainingen op aanpassen. Bij elke sprong komt daar enorm veel kracht op te staan. Ik moet voorkomen dat de druk erop te hoog wordt.”
Anders komt de pijn, in al z’n hevigheid, alsof er een baksteen tussen haar benen drukt – mooier kan ze het niet verwoorden. Gelukkig heeft ze een goede bekkenbodemfysio die haar bijstaat. In de wedstrijden heeft ze er overigens weinig last van. Adrenaline helpt dan. Maar daarna heeft ze extra rust nodig. “Ik moet echt naar mijn lichaam luisteren. Meer dan vroeger merk ik dat het mijn lijf is dat bepaalt, niet mijn hoofd. Af en toe is dat vervelend, maar ik weet ook dat het de beste keuze is. Anders loop ík de rest van de dag met die pijn en niet iemand anders.”
Samen met collega en goede vriendin Celine van Duijn hoopt Jansen zich in het synchroonspringen te kwalificeren voor de Olympische Spelen van Parijs. Individueel deed ze in Tokio op de 3-meterplank mee, waar ze knap vijfde werd. Ook was er solo al eens goud op de EK van 2019. Die doelen zijn behaald, alleen het hoofdstuk als duo was nog niet klaar.
Jansen is op weinig onbegrip gestuit, dat ze die sportieve ambitie combineert met het moederschap. Dat zegt wat over de huidige tijdsgeest, vermoedt ze. “Ik denk dat de reacties een paar jaar geleden meer veroordelend zouden zijn geweest: waarom kies je nu voor een zwangerschap, dit is toch niet handig qua timing? Of: kan je dan wel goed voor je kind zorgen? Tegenwoordig is het ook voor sporters oké om moeder te zijn en nog steeds een droom na te jagen.”
Onzekerheid over gewicht
In haar geval betekent het dat ze zich weer in een badpak moet tonen, met dat veranderde lijf. Schoonspringen is een jurysport, waarbij een groot deel van het lichaam zichtbaar is en ook mede beoordeeld wordt. Dat vond Jansen zeker in het begin wel lastig. “Ik ben heel mijn leven super smal geweest. Voor Tokio moest ik zelfs twee kilo aankomen, om de veerkracht van de plank optimaal te kunnen benutten. Het vet van de zwangerschap maakte me onzeker, en misschien ben ik dat soms nog wel. Ik heb een periode gehad dat ik echt elke training dacht: ‘ah, shit man, moet ik dat strakke badpak weer aan’.”
Jansen, inmiddels weer op gewicht, schuwt het moeilijke verhaal niet. Omdat dat ook de realiteit is. Net zo goed als de stralende kleine Dae, die voor het grootste geluk in haar leven heeft gezorgd. Ze accepteert dat ze niet overal ‘perfect kan presteren’. Als zij thuis vermoeid is na een zware training en extra hulp van haar partner nodig heeft, dan is dat oké. Omgekeerd kan het in het zwembad iets minder gaan als haar dochter ’s nachts veel wakker lag. “Het is belangrijk om dat los te laten. Je moet jezelf natuurlijk pushen, maar ook realistisch zijn.”
Dat loslaten heeft ze moeten leren. Daarbij helpt het moederschap. “In mijn ogen heeft me dat op veel vlakken beter gemaakt. Ik heb meer rust in mijn hoofd. Ook mijn lijf accepteer ik meer. Als moeder relativeer je dingen anders en eigenlijk is dat een prettiger manier om topsport te bedrijven.”
Lees ook:
Judoka Kim Polling mist nu de tunnelvisie. ‘Tot vlak voor een toernooi ben ik nog druk met flesjes en luiers’
Voor het eerst in haar leven plaste Kim Polling tijdens een wedstrijd in haar broek. Sinds de judoka bevallen is van een dochter zijn er veel dingen veranderd. Is het moederschap te combineren met het fysieke en veeleisende karakter van topsport? Deel 1 van een serie.