Voetbalshirtjes
Qatar-veiling haalde tonnen op, maar arbeidsmigranten hebben er nog niks van gezien
De KNVB en FNV haalden in december bijna vier ton op voor arbeidsmigranten in Qatar, maar dat geld kan voorlopig niet naar de Golfstaat. Bovendien blijft ruim een vijfde aan de strijkstok hangen.
Een tastbare herinnering van een carrièrehoogtepunt veilen, als nobele daad voor de goede zaak. Zoiets moeten de voetballers van het Nederlands elftal gedacht hebben, toen voetbalbond KNVB op 14 november bekendmaakte hun gedragen shirts op het WK in Qatar te veilen. De opbrengst van 380.000 euro was bestemd voor de arbeidsmigranten die tijdens de bouw van WK-faciliteiten uitgebuit werden.
Vakbond FNV zou het geld investeren in ontwikkelingsprojecten. Dat kon de bond doen als lid van Building and Wood Workers’ International (BWI), de vakbondsfederatie voor bouwvakkers die al jaren contact onderhoudt met migranten in Qatar.
Drie maanden later heeft het geld nog geen stap richting Qatar gezet. Alles staat nog onberoerd op de rekening van het Amsterdamse veilingplatform MatchWornShirt. CEO Tijmen Zonderwijk wacht nog steeds op groen licht van FNV om het geld over te boeken.
Qatar verbrak stilletjes de samenwerking met BWI
In de Golfstaat zijn complicaties opgetreden. Op 21 december, twee dagen na bekendmaking van het bedrag, verbrak de overheid in alle stilte de samenwerking met BWI, meldde Trouw vorige week. BWI mag geen contact zoeken met migranten of hen helpen. Daarmee zijn zij ook onbereikbaar voor FNV, én voor het geld. Secretaris-generaal van BWI Ambet Yuson zag dat de situatie voor migranten na het WK weer verslechterde.
KNVB-woordvoerder Jaap Paulsen noemt de huidige situatie in Qatar een terugslag. “Wij zijn op de hoogte van de ontwikkelingen en laten ons adviseren en informeren door de Nederlandse ambassade in Doha.”
Het ministerie van buitenlandse zaken blijft desgevraagd ‘zorgen houden over de volledige implementatie en handhaving van doorgevoerde hervormingen’ in Qatar. “Nederland blijft de situatie van arbeidsmigranten opbrengen bij de autoriteiten.”
FNV wilde vanwege ‘strategische en inhoudelijke redenen’ tot viermaal toe niet inhoudelijk reageren op vragen over de situatie. De datum van overboeken is volgens FNV-secretaris Petra Bolster nog niet duidelijk.
Ook in Nederland zijn nog veel stappen te zetten voordat het geld naar FNV kan, zegt Paulsen. “Eerst moet het gehele idee financieel, fiscaal, juridisch en procesmatig uitgewerkt zijn door de betrokken partijen. Er mag geen geld verloren gaan.”
80.000 euro blijft achter ‘om de kosten te dekken’
De KNVB communiceerde immers bij bekendmaking dat de opbrengst ‘geheel ten goede’ zou komen aan de verbetering van de situatie van arbeidsmigranten in Qatar’. Navraag leert echter dat MatchWornShirt 21 procent van het totaalbedrag inhoudt om hun kosten te dekken, zo’n 80.000 euro.
Dat is het standaardtarief, bevestigt CEO Zonderwijk. Belangeloos faciliteren was volgens hem niet mogelijk. “Wij maken immers kosten. Er is geld nodig om deze veilingen te kunnen faciliteren.”
De KNVB trekt zijn kosten niet van het opgehaalde bedrag af, zegt woordvoerder Paulsen. De hoop bestaat bij hem dat, als alles lukt, de actie een positieve invloed heeft op de gehele regio. “We concentreren ons vanwege het WK natuurlijk op Qatar, maar het is niet uit te sluiten dat dit ook invloed heeft op landen in het Midden-Oosten met vergelijkbare problematiek en arbeidsmigranten uit dezelfde landen. Maar dat is met de huidige situatie nog lastig te zeggen.”
De partijen houden ‘vooralsnog’ wel de bestedingsdoeleinden aan die zij oorspronkelijk vaststelden, zegt Paulsen: voorlichting, juridische bijstand, opleidingen en sportactiviteiten voor mentaal en fysiek welzijn van migranten. “We gaan de komende periode met FNV in gesprek over hoe we die doelen kunnen realiseren.”
Lees ook:
‘Ik dacht dat ik ging sterven’
De straatarme boer Gaziur Rahman (26) is een van de migranten die de stadions bouwden voor het WK voetbal in Qatar. Hij kwam terecht in een genadeloos systeem van leugens, uitbuiting en slavernij.
