Naar NOS Sport kijken is niet meer hetzelfde

Eigenlijk zou Xandra Velzeboer een lofzang verdienen. Zaterdagochtend voelde ik me – naast vermoeid van een formidabel Boekenbal – licht in mijn hoofd van euforie na haar eerste gouden plak op de WK shorttrack in Zuid-Korea. Die medaille was enigszins te verwachten, de 500 meter is haar terrein, maar dat ze een dag later nóg drie keer het hoogste podium mocht beklimmen was ronduit spectaculair. Ze heeft de gave meedogenloos te demarreren, alsof ze plots wordt voortgestuwd door raketschaatsen of een paddenstoel cadeau krijgt in Mario Kart. Een genot voor elk sporthart.

Maar het lukte me niet om onbevangen naar de uitzendingen te kijken. Telkens dwaalden mijn gedachten af naar het onderzoek over NOS Sport dat de Volkskrant afgelopen weekend publiceerde. Op de grootste sport­redactie van Nederland was jarenlang voortdurend ruimte voor grensoverschrijdend gedrag, seksuele intimidatie, pesterijen en scheldpartijen. Achter de uitzendingen, achter de beelden waarop deze columns met enige regelmaat worden gebaseerd, ging een verziekte werkcultuur schuil en dat kan ik niet verkroppen.

Het idee maakte me kotsmisselijk

Een van de passages uit het artikel speelt in een montagekamer. Er werden beelden van turnsters bekeken en op ‘het moment dat haar benen het wijdst uit elkaar waren’ stilgezet. Gebeurde dat nu ook, afgelopen weekend? Terwijl ik verwonderd keek naar een uniek oranje podium, plek een-twee-drie? Het idee maakte me kotsmisselijk.

De hoofdredactie van NOS Sport zou op termijn aftreden. Het was volgens hen onmogelijk eerder een stap terug te doen, omdat ‘de continuïteit van de sportverslaggeving’ gegarandeerd moest blijven. De bureaustoelen van de hoofdredactie moeten wel erg comfortabel hebben gezeten, de leden vergroeid met het pluche.

Iedereen wist dat de continuïteit geen argument was, dat het eigenlijk draaide om macht en ze moeite hadden hun warme hoofdredactionele stoeltjes af te staan. De leiding vond de verslaggeving belangrijker dan de mensen die de uitzendingen mogelijk maakten. NOS Sport is tenslotte ‘een triple-A-merk’, zoals hoofdredacteur Maarten Nooter zou hebben gezegd – de ver-NOS-sifisering van Matthijs van Nieuwkerks “we spelen Champions League”. Het eindresultaat telde en daar moest alles voor wijken, het doel heiligde voor hen elk middel, maar het getuigde van een middelvinger naar iedereen die ooit onheus is bejegend of behandeld.

Zelfinzicht komt in Hilversum blijkbaar pas na een knieval

Of liever: een middelvinger naar ons allemaal. De kijker, de sportliefhebber, iedereen voor wie het eindresultaat was bedoeld. NOS Sport was de afgelopen decennia verworden tot een ordinaire worstenmakerij; je wilt eigenlijk niet weten hoe het product wordt gemaakt. Aan elk beeld kleven voor altijd excessen die de hoofdredactie oogluikend toestond.

Op termijn vertrekken bleek toch te laat, realiseerden de leidinggevenden zich zondagavond plots. ‘In goed overleg’ legden ze hun functie neer. Zelfinzicht komt in Hilversum blijkbaar pas na een knieval en jaren uitzonderlijk wanstaltig beleid. Dat tijdperk lijkt nu over. De organisatie zal zich opnieuw moeten uitvinden om ons ervan te overtuigen dat het voortaan anders gaat. Alleen dan kunnen we weer collectief onbezorgd genieten van NOS-beelden van sporters als Xandra Velzeboer. Alleen dan.