Iraans elftal houdt de kaken op elkaar tijdens het volkslied

Alle elf hielden ze hun mond dicht. De spelers van het Iraanse elftal zongen niet mee met het volkslied, uit protest tegen het geweld van het Iraanse regime tegen demonstranten in hun thuisland. Het leidde tot tranen op de tribune, bij een Iraanse vrouw die door de camera in beeld was gevangen.

Het was een protest op het hoogst mogelijke podium waar de spelers van Iran over beschikken. Tientallen miljoenen fans over de hele wereld zagen hoe het volledige team weigerde mee te zingen. Eveneens opvallend was het filmen van de tribunes: vrouwen worden in Iran niet toegelaten tot wedstrijden van mannen.

In Iran is het na de dood van Mahsa Amini op 16 september na weken protest nog steeds zeer onrustig. Het aantal gearresteerde demonstranten in het land nadert de twintigduizend. Inmiddels zet het land ook de doodstraf in tegen demonstranten. Ruim vierhonderd mensen zouden al zijn gedood door het optreden van veiligheidsdiensten.

Verbod op samen voetbal kijken

Om grote bijeenkomsten te voorkomen, is het in Iran verboden om gezamenlijk voetbalwedstrijden te kijken, uit vrees dat protest op het WK tot grotere demonstraties zou leiden. Persbureau AP merkte in Qatar dat die vrees terecht was. Zondag, bij de opening, vonden bij de fanzone van het WK in Doha al protesten plaats tegen het regime in Teheran. Maandag droegen veel toeschouwers in Qatar T-shirts met ‘vrouwen, leven, vrijheid’ erop. Anderen hadden de namen van overleden vrouwelijke demonstranten op hun shirt geprint. In de 22ste minuut zongen de Iraanse supporters de naam van Mahsa Amini (ze was 22 jaar), al stierf dat snel weg.

Er was voor het WK kritiek geweest op het Iraanse elftal, ook omdat vlak voor vertrek een bezoek werd gebracht aan de president van het land, Ebrahim Raisi. Daar werd naar verluidt niet gesproken over de onrust in het land. Volgens critici was dat eens te meer een teken dat het elftal achter het regime zou staan, niet achter het volk. Oud-spelers en anderen weigerden uitnodigingen van de organisatie in Qatar om wedstrijden bij te wonen.

Opvallend was wel dat verschillende voetballers, onder wie Feyenoord-speler Jahanbakhsh, voor het WK individueel wel steun uitspraken voor de demonstranten. Bij de vorige interland, begin november tegen Nicaragua in Teheran, zwegen negen van de elf bij het volkslied. En in Qatar gaf aanvoerder Ehsan Hajsafi een doordacht antwoord op de persconferentie: “We moeten accepteren dat de situatie in ons land niet goed is. Dat ons volk niet blij is. Wij zijn hier, maar dat betekent niet dat wij ons niet moeten laten horen of hen niet moeten respecteren. Zij moeten weten dat wij er voor hen zijn.”

De voetballers nemen zo een risico

En dus zweeg het team maandag collectief bij het spelen van het volkslied, net als eerder al een waterpolo-, basketbal- en strandvoetbalteam. Daarmee namen de spelers een risico. Iran neemt harde maatregelen tegen sporters die niet meegaan in het wensbeeld van het regime.

Iran verloor maandag overigens kansloos van Engeland (6-2). Toch veroorzaakten de goals vreugde op de tribunes, bij mannen én vrouwen. Doelpuntenmaker Mehdi Taremi deed alleen niet waarop demonstranten hadden gehoopt: dat hij bij het juichen zou doen alsof hij zijn haar afknipte, iets wat vrouwen in zijn land wel doen als protest.

Lees ook:

Iraanse demonstranten blijven ondanks grote risico’s de straat opgaan

De protesten in Iran gaan al wekenlang door. Betogers riskeren arrestatie, en zelfs de doodstraf.