WK voetbal
In Senegal hebben ze geen gras nodig om goed te voetballen
Senegal, dat maandag tegen Oranje speelt, is zelfs zonder de geblesseerde topspeler Sadio Mané een geduchte tegenstander. De voetbalcultuur compenseert het gemis van echte grasvelden in het land op de rand van de Sahel.
Het gemis van de Senegalese sterspeler Sadio Mané vanwege een knieblessure is hard aangekomen bij Malamine Tamba, voorzitter van Allez-Casa, de grootste supportersvereniging van het nationale elftal. Het WK zou een mooi slotstuk zijn geweest van een topjaar voor Mané – Senegalees topscorer aller tijden – met winst voor het nationale elftal in de Afrika Cup en een tweede plek voor hem in de Gouden Bal-uitreiking.
Maar de traditioneel Senegalees uitgedoste supporters missen Mané niet alleen om zijn prestaties binnen de lijnen. “We houden van hem, omdat hij niet is vergeten waar hij vandaan komt”, zegt Tamba trots. “Als hij ons ziet maakt hij zich los van de groep en komt altijd onze kant op om met ons te dansen of te praten. Als hij in Senegal is gaat hij altijd terug naar zijn dorp waar hij slaapt onder dezelfde omstandigheden als iedereen en eet van dezelfde schaal als zijn dorpsgenoten.”
Hulp voor zijn geboortedorp
Mané was de steunpilaar van het nationale elftal, dat maandag het WK begint tegen Nederland. Tegelijk laat de buitenspeler van Bayern München zich niet gek maken door het geld en de faam. In zijn afgelegen geboortedorp Bambali, waar hij bij gebrek aan een bal vaak voetbalde met een grapefruit of een volgepropte oude sok, bouwt hij onder andere een ziekenhuis, een school, zorgt hij voor stroom en internet en geeft hij ieder gezin een ruimhartige maandelijkse donatie.
Ook zonder Mané kan Senegal ver komen op dit toernooi, denkt oud-bondscoach Abdoulaye Sarr. Dit jaar won het team voor het eerst de Afrika Cup, de spelers hebben hier veel zelfvertrouwen uit geput. “Hiervoor maakten andere Afrikanen ons belachelijk. Die zeiden dan: jullie spelen goed, maar jullie winnen nooit. Nu hebben we het tegendeel bewezen.”
Eigen verdienste
Dat Senegal voetballend successen boekt, is de eigen verdienste. In het voetbalgekke Sahel-land zijn nauwelijks voetbalvelden met een grasmat, drie om precies te zijn. Voetballen doen ze er vooral op zand en in de profcompetitie op kunstgras.
Toch hebben vele Senegalese spelers furore gemaakt in de Europese competities, zoals een van de beste verdedigers van dit moment: Kalidou Koulibaly van Chelsea. Of Édouard Mendy, de sluitpost van diezelfde Londense club en de beulende middenvelders Idrissa Gana Gueye van Everton en Cheikhou Kouyaté van Nottingham Forest. Talenten ontwikkelen zich dankzij de populaire zomertoernooien en goede scouting.
Volkskampioenschappen
Als de scholen tijdens het regenseizoen in de zomermaanden de deuren sluiten en veel leerlingen terugkeren naar hun geboortegrond om op het land te werken, trekken de Senegalezen hun voetbalschoenen aan om de trots van het dorp te verdedigen in de zogeheten navétanes, lokale voetbaltoernooien waar iedere wedstrijd de intensiteit van een derby heeft.
Hoewel in Senegal weinig voetballiefhebbers de hoogste nationale competities volgen, zijn de navétanes immens populair. “Het zijn de volkskampioenschappen. Het hoort bij de Senegalese cultuur met een grote show van dans en theater eromheen, maar ook sociale acties als bloeddonaties en bomen planten”, legt voormalig bondscoach Sarr uit. “Ze bieden een enorm reservoir aan talentvolle voetballers om uit te putten. Mané speelde er ook. Hij liep op kapotte schoenen en in een broekje dat aan flarden hing, maar iedereen zag direct zijn enorme talent.”
Via de navétanes kwam Mané op zijn vijftiende terecht bij Génération Foot, de voetbalacademie van het Franse FC Metz waar Sarr nu technisch directeur is. Naast FC Metz hebben Olympique Marseille en Olympique Lyon grote voetbalacademies opgericht. Onder andere internationals als Gueye, Ismaïla Sarr (Watford) en Pape Matar Sarr (Tottenham Hotspur) hebben in de navétanes gespeeld en zijn naar een academie doorgestroomd.
Ervaren coach
Of de spelers op het WK het gemis van Mané op kunnen vangen, zal snel blijken. Malamine Tamba van supportersvereniging Allez-Casa verwacht dat jonge talenten nu de ruimte krijgen om wedstrijden te dragen.
Zijn hoop is gevestigd op de ervaren coach Aliou Cissé, die al sinds 2015 de kar trekt. De oefenmeester was aanvoerder van het Senegalese team dat bij zijn WK-debuut in 2002 indruk maakte door de kwartfinales te bereiken. In een zinderende wedstrijd versloeg Senegal in dat toernooi toenmalig wereld- en Europees kampioen Frankrijk. “Als iemand de kwaliteiten heeft om dit team zichzelf te laten overtreffen en de grote teams te verslaan, dan is hij het. Lukt het niet, dan komt er altijd weer een nieuw WK.”
Lees ook:
De wonderlijke carrière van Andries Noppert. ‘Voor mij is dit ook bizar’
Waarschijnlijk keept Andries Noppert tegen Senegal. Zijn ouders en vrouw vonden het twee jaar terug dat hij moest stoppen. Maar plots nam de carrière een bizarre wending.