Olympische Spelen

Hoe Sifan Hassan een feministisch rolmodel werd. ‘Ze wil bewijzen dat vrouwen veel meer in hun mars hebben’

Sifan Hassan viert haar overwinning op de olympische 10.000 meter. Beeld ANP
Sifan Hassan viert haar overwinning op de olympische 10.000 meter.Beeld ANP

De missie van Sifan Hassan is geslaagd, en niet alleen omdat ze twee gouden en een bronzen medaille heeft gewonnen. ‘Zij wil bewijzen, voor zichzelf en de wereld, waar vrouwelijke atleten toe in staat zijn.’

Esther Scholten

Ze laat geen tranen omdat ze goud heeft gewonnen. Nee, Sifan Hassan huilt zaterdag op de hoogste trede van het erepodium in het olympisch stadion van Tokio omdat ze een grotere droom heeft waargemaakt.

Hassan had een doel voor ogen – drie afstanden lopen – en was bereid daarvoor datgene op te offeren wat anderen als het hoogst haalbare zien. Zij had er vrede mee gehad als ze zaterdag de 10.000 meter niet had gewonnen, legt Sander Ogink uit. Hij is al acht jaar haar manager en vertrouwenspersoon. “Iedereen zou het winnen van olympisch goud prioriteit geven. Sifan niet. Zij wil bewijzen, voor zichzelf en de wereld, waar vrouwelijke atleten toe in staat zijn. Zij wil grenzen verleggen, grenzen doorbreken. Sifan gelooft ook echt dat als zij laat zien dat iets kan, dat anderen het daarna ook kunnen.”

Moederziel alleen gevlucht naar Nederland

Hassan als feministisch rolmodel. Kan het mooier? De vrouw die ooit als kind moederziel alleen van Ethiopië naar Nederland vluchtte. Die altijd haar mond heeft gehouden over wat er zich in haar jeugd precies heeft afgespeeld. En die als volwassene even kwetsbaar oogt als onverschrokken.

Ze is zaterdag kapot als ze over de finish komt na tien lange kilometers rennen. Nog nooit in haar leven is ze zo diep gegaan. Bevangen door de hitte had ze de laatste twee rondes afgelegd, de rondes waarin ze de beslissende versnelling plaatste. Naar eigen zeggen is haar lichaam op.

Als ze niet veel later op het ereschavot staat, komen de emoties. Tot haar eigen verbazing. “Ik ben eigenlijk iemand die gevoelens niet laat zien. Ik huil niet. Maar nu kon ik daar niet meer mee stoppen.” Opeens realiseert ze zich dat het klaar is. Dat alle stress van de voorbije periode verleden tijd is, net als de nachtelijke gesprekken die ze met zichzelf voerde. “Ik hoef niet meer op te staan en met mezelf te praten: jij kan het wel, jij kan het niet. Ik was gewoon twee personen. Nu mag ik slapen.”

‘Vrouwen hebben meer in hun mars dan gedacht’

Misschien nog wel het belangrijkste van alles, ze realiseert zich dat haar missie geslaagd is. Zij heeft bewezen dat een vrouw op hetzelfde olympische toernooi zowel de 1500 meter kan lopen als de 5000 en 10.000 meter. Een combinatie die altijd voor onmogelijk werd gehouden. Dat zij die inspanning bovendien met drie medailles heeft bekroond – twee gouden en een bronzen – levert haar een plek op in de erelijsten van de geschiedenisboeken. Ze is de eerste die op deze afstanden drie keer het podium haalt.

Vooraf had Hassan van alle kanten gehoord dat wat zij wilde presteren niet haalbaar zou zijn. Daar houdt zij niet van. Als men zegt dat iets niet kan, dan gaat zij in de overdrive om te bewijzen dat het wel kan. “Iemand moet de eerste zijn die laat zien dat iets mogelijk is. Dat drijft Sifan”, zegt Ogink. “Ze wil bewijzen dat vrouwen veel meer in hun mars hebben dan soms wordt gedacht.”

Het doel van haar optreden in Tokio was laten zien dat de combinatie van middellange en lange afstanden mogelijk is. Het resultaat was niet het allerbelangrijkste. Al ging ze natuurlijk voor goud, maar ze calculeerde het risico in dat haar benen minder fris zouden zijn dan die van de concurrenten.

Sifan Hassen is uitgeput na het winnen van de 10.000 meter. Beeld ANP
Sifan Hassen is uitgeput na het winnen van de 10.000 meter.Beeld ANP

Ze wil dit niet nog een keer doen, verklaart Hassan lachend, een paar uur na de race. Met haar medaille om de nek staat ze, na een urenlang rondje langs de wereldpers, de Nederlandse journalisten in Tokio te woord. “Maar ik vind het belangrijk dat ik hier voor de mensen heb laten zien dat iets dat moeilijk is, wel kan.”

Haar volgende doel is wereldrecords klokken, al zullen zelfs tien mondiale toptijden niet te vergelijken zijn met wat ze op deze Olympische Spelen heeft gedaan. Dit voelt als een droom. Ook wil ze een marathon lopen, om te kijken hoe hard ze kan en hoeveel pijn ze kan verdragen.

Ze is nu de koningin van de Spelen. De BBC noemde haar zaterdag ‘the greatest’. Hassan is het daar niet mee eens. “Ik ben niet de grootste. Ik ben gewoon een mens dat haar hart volgt en wil zeggen: hoe moeilijk iets misschien ook lijkt, het kan wel. Mensen zijn meer dan wat wij denken. Daar geloof ik in.”

‘Hassan is de nieuwe Bolt, met de strafste benen’

De historische medaillereeks van Sifan Hassan is ook in het buitenland niet onopgemerkt gebleven. Lyrisch wordt in buitenlandse media belicht dat Hassan poogde wat nog geen atleet had aangedurfd – en er ook nog eens drie medailles mee wist te behalen.

‘Werkelijk, werkelijk verbluffend’, schreef The Guardian. “Geen atleet behaalde drie medailles op deze afstanden, man noch vrouw” merkt de Britse krant op. “In de laatste ronde liet ze iedereen stofhappen. Het maakt niet uit hoe goed de tegenstand rende, Hassan is van een andere soort.” De krant noemt haar een van de grootste atleten van deze, of enige andere, tijd.

The New York Times begint met het ongeloof op het gezicht van Sifan Hassan, de uitputting, na het lopen van de winnende tien kilometer, na haar eindsprint ‘rechtstreeks de geschiedenisboeken in’ en ‘na het rennen van 24500 meter in zes wedstrijden binnen negen dagen’. De Amerikaanse krant brengt haar val in de kwalificatie van de 1500 meter in herinnering, en merkt op “dat ze het zelfs maar probeerde te strijden voor medailles in deze drie loodzware wedstrijden is een uniek bewijs van uithoudingsvermogen, iets dat nog geen andere atleet heeft gepresteerd.”

Bij onze zuiderburen noemt De Morgen Sifan Hassan de opvolgster van Usain Bolt, en ‘de strafste atleet van deze Spelen’, De Standaard prijst haar ‘eigenwijze mirakelbenen’

Lees ook:

Zo bereidt Hassan zich voor op haar unieke gouden missie. ‘Sifan wil in alles haar gevoel volgen’

Lopen kan ze als geen ander. Maar om in Tokio goud te winnen, moet Sifan Hassan ook andere obstakels overwinnen.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden