Femke Bol: een leergierig loopfenomeen dat sommige vragen bewust niet stelt

Vlak na een race, wanneer de adrenaline nog door het lichaam giert en uitputting om voorrang vecht, geven atleten soms de mooiste antwoorden. In de catacomben van Omnisport in Apeldoorn zoekt Femke Bol hijgend naar de woorden om te verklaren waarom zij ook dit seizoen weer harder loopt dan ooit. In de opsomming van redenen valt er één op, vooral door de formulering: “Volgens mij hebben de coaches er ook voor gezorgd dat ik wat sterker ben geworden.”

Hebben de coaches ervoor gezorgd? En dat zegt een perfectionist die op ieder detail let? Bemoeit zij zich dan niet met het trainingsschema? “Nee, daar weet ik niks van.” In dat moment van figuurlijke naaktheid, amper tien minuten na de wedstrijd, laat Bol (22) zich kennen als een leergierig loopfenomeen dat niet alle vragen stelt. Lachend: “De trainer legt me wel uit: je bent sneller geworden door dit en dit en dit. Natuurlijk doe ik er alles voor, maar soms begrijp ik ook niet waarom het telkens zo goed werkt.”

Tijd uit 1982 verpulverd

Op de NK indoor heeft Bol deze zondag een 41 jaar oud wereldrecord uit de boeken gelopen. Met 49,26 seconden verpulvert ze de tijd uit 1982 van de Tsjechoslowaakse Jarmila Kratochvilova (49,59). Ze hoopte daar vooraf al op, bekent ze, nadat ze acht dagen terug voor het eerst onder de 50 seconden dook. “Maar uiteindelijk moet je je gewoon focussen op je taken uitvoeren en niet op de tijd. Dat is wel gelukt”, zegt ze met gevoel voor understatement. “Ik ben zo blij.”

De beelden van die vorige recordrace heeft ze nooit bekeken. Bewust niet. Het was een tijd waarin doping zeker in het Oostblok vrij spel had. “Zij liep het record naar mijn mening niet op een eerlijke manier. Hoe mooi is het voor de sport dat we tegenwoordig harder kunnen dan toen. Want je wilt je tijd clean lopen. Natuurlijk hebben we nu meer technologie erbij, maar we zijn ook gewoon sterker geworden en we weten veel meer van het onderdeel. We sprinten de 400 meter nu.”

Veertien in plaats van vijftien stappen

Wat maakt Bol zo’n uitzonderlijk talent? Ze heeft deze winter getraind op het zetten van veertien in plaats van vijftien stappen tussen de horden, haar outdoor-specialisme. “We hebben gemerkt dat ik met die lange pas ook makkelijker hard kan lopen. Omdat ik wat sterker ben geworden en die kracht in mijn passen kwijt kan, ga ik sneller. Dus het is plus, plus, plus.”

Volgens Bol is dat de verdienste van hoofdcoach Laurent Meuwly en mede bondscoach Bram Peters, die haar trainingsprogramma samenstellen. “Ik vertrouw Laurent en Bram voor honderdduizend procent en ik denk dat dat ook een reden is waarom het zo goed gaat. Als Laurent zegt: vandaag ga je 26,0 openen, dan denk ik: hoezo? Alsnog luister ik naar hem. Daaromheen ben ik heel perfectionistisch, maar ik laat de coaches hun specialiteit doen. Ik weet misschien wel wat goed voelt, alleen goed voelen is niet altijd het belangrijkste.”

Peters, die Bol als zestienjarig meisje al trainde, vindt die overgave aan de begeleiding ‘ontzettend knap’. “Femke stelt ook geen vragen over het programma. Destijds ook al niet. Zij is alleen maar bezig met hoe ze een opdracht moet uitvoeren. Ook dat maakt haar uniek. Ze denkt niet te veel onnodig na. Ze verliest geen focus. Als ze vijf keer 60 meter moet lopen, wil ze weten hóe en niet waarom.”

Een steile progressie

Collega Meuwly vult aan: “Femke verbetert zichzelf de hele tijd. Dat is niet normaal. Meestal heeft een atleet op een gegeven moment een kleine blessure of lukt het even niet. Maar bij haar is het een steile progressie. Echt bijzonder. Wat daarbij helpt, is dat zij erg goed op haar herstel let. Daardoor mist ze vrijwel geen training.”

De basis daarvoor is in haar jeugd gelegd. Peters zag het als zijn voornaamste taak om haar zo belastbaar mogelijk te maken. Zelf was hij als atleet juist in zijn tienerjaren veel geblesseerd, omdat hij te vroeg te specifiek belast werd. “Femke was ook toen al boven de 1.80 meter, maar had haar ledematen totaal nog niet onder controle. We hebben horden wel even geprobeerd, maar ik vond dat niet verantwoord. Ik moest er eerst voor zorgen dat zij sterk genoeg was. Ze trainde veel, negen keer per week, maar met een lage intensiteit. Dat heeft haar gemaakt tot het fysieke apparaat dat ze nu eigenlijk is. Een atleet die zeven keer kan lopen op een EK en drie keer goud wint.”

Peters zag meteen al dat Bol een uitzonderlijk talent was. “Wat haar vooral onderscheidde van alle andere atleten die ik kende, was dat zij echt altijd 110 procent uit een training wil halen. Iedere keer weer kwam zij met een missie naar de training: waar gaan we vandaag aan werken? Die honger had ik nog niet eerder gezien. Als meisje van zestien wist ze al precies wat ze wilde.”

Mee in het ritme

Dat verbaast collega-atleet Lisanne de Witte niets. Zij deelt ook een lange geschiedenis met Bol. Twee weken geleden nog zaten ze samen in het vliegtuig naar Boston. Zelf had ze nog niet bedacht wanneer ze wat wilde doen: trainen, eten, slapen. Eerst de jetlag afwachten. “Femke had al een plan gemaakt, heel gedetailleerd. Ik ben acht jaar ouder, maar ging in haar ritme mee.”

De Witte grinnikt dat de rollen zijn omgedraaid. Toen zij zelf de nationale nummer één was, stuurde de jonge Bol haar appjes met vragen als: waar denk jij aan tijdens het lopen? “Meteen toen ik Femke leerde kennen, wist ik: daar zit een goeie kop op.” Een ‘kop’ die dus weet welke vragen ze wel moet stellen en aan welke ze geen energie moet verspillen.

In de catacomben, onder de baan waar zij zojuist haar benen heeft laten spreken, gaat zij alleen over de antwoorden. Is dit wereldrecord haar dierbaarder, wil een verslaggever weten, dan olympisch brons, WK-zilver en Europees goud? Nuchter: “De medailles pakken ze me nooit meer af.”

Lees ook:

Gedreven door plezier eist Femke Bol een hoofdrol op in de geschiedenisboeken. ‘Ik doe dat waar mijn hart ligt’

Zo doorsnee als Femke Bol oogt en zo nuchter als ze praat, zo uitzonderlijk zijn haar prestaties. In München won ze drie Europese titels.