De Fifa ging in de leer bij Trump en Baudet

Als ik een verband zou moeten leggen tussen de WK-wedstrijden van afgelopen week, vielen me vooral de lege stoeltjes op. Dat begon bij de wedstrijd van Nederland tegen Senegal, het Al-Thumamastadion leek halfvol te zitten. Hetzelfde gebeurde bij Marokko tegen Kroatië, twee dagen later. Maar de Fifa publiceerde opmerkelijke bezoekersaantallen; de stadions zouden de eerste speelronde gemiddeld voor 94 procent gevuld zijn.

Hoewel het niet te achterhalen valt hoeveel mensen er daadwerkelijk op de Qatarese tribunes plaatsnamen, is het zeer waarschijnlijk dat de aantallen van de Fifa onjuist zijn. Het deed me denken aan de inauguratie van president Donald Trump in 2017. Woordvoerder Sean Spicer beweerde dat Trumps installatie de grootste opkomst ooit kende. Niet veel later onthulde The New York Times luchtfoto’s die aantoonden dat dat niet het geval was: het ging om ongeveer een derde van het aantal mensen dat tijdens de inauguratie van president Obama in 2009 kwam opdraven. Ondanks die foto’s hield het Witte Huis voet bij stuk, woordvoerder Spicer zei: “Soms kunnen we het oneens zijn over de feiten”.

Fifa-baas Gianni Infantino heeft te goed naar Donald Trump gekeken, of naar FvD-voorman Thierry Baudet (in 2017 zei hij in een interview met HP/De Tijd: “Zijn mijn meningen niet gewoon feiten?”). De afgelopen decennia is de realiteitszin uit de wereldvoetbalbond gelopen, en dit WK rolt de preses het laatste beetje lucht uit zijn kasteel. Als de Fifa beweert dat de tribunes bijna vol zaten, terwijl er nog duizenden plekken vrij waren, dan is de werkelijkheid verder uit zicht dan een finaleplaats voor het gastland.

Orwelliaanse orde

Infantino leeft inmiddels in een weelderige fantasiewereld, waarin slechts drie doden vielen tijdens de werkzaamheden in Qatar, voetballers alleen nog mogen voetballen en de stadions tot de nok gevuld zijn. Het voelt steeds meer alsof het voetbal afstevent op een Orwelliaanse orde, Infantino als leider van een totalitair regime waarin een taal wordt gesproken die de betekenis van woorden opzettelijk verdraait – zoals in Newspeak, de fictieve taal uit George Orwells dystopische roman 1984. Tegenwoordig noemen we dat alternatieve feiten, de Fifa-baas lust er wel pap van.

De KNVB hobbelt ondertussen onrustig achter de glimmende schedel van Infantino aan, als een schip op een onstuimige zee dat volgzaam op zijn baken koerst. Maar Infantino begeleidt de KNVB en zes andere bonden bij elke eigenzinnige manoeuvre naar ondiep water, tot ze vastlopen op zijn land. Er rest hen dan nog maar één uitweg. Het internationale sporttribunaal Cas is te ver waden, dus beloven ze keizer Infantino plechtig om niet langer politiek te bedrijven op een gekocht toernooi. Elke regenboog moet worden afgeplakt, elk roep om uitbreiding van het compensatiefonds wordt genegeerd.

Tijdens de eerste WK-week zag ik vooral een onheilspellend toekomstbeeld waarin spelers en bonden steeds minder te zeggen hebben. Of bang zijn om zich uit te spreken, zoals de Belgische international Jan Vertonghen tijdens een persconferentie toegaf. Een soort voetbal-1984 waarvan het laatste hoofdstuk nog niet geschreven is. Misschien niet al te florissant, maar mijn meningen zijn gelukkig geen feiten.