Bas Verwijlen kent de magie van de vijf ringen, Jackie Groenen hoopt die te ontdekken

Ze kenden elkaar niet, voor ze op verzoek van Trouw in gesprek gaan. Jacky Groenen bekent dat ze vooraf nog even snel op de naam van Bas Verwijlen heeft gegoogeld.

De ontmoeting vindt vanwege alle coronabubbels online plaats. De één is debutant op de Spelen en komt uit de grootste sport ter wereld die traditioneel niet tot de belangrijkste olympische disciplines wordt gerekend. De ander is een doorgewinterde Spelenganger uit een kleine, olympische oersport.

Bas: “Met atletiek, judo en boksen is schermen de oudste olympische sport. Voor ons zijn de Olympische Spelen het hoogste podium. In 1992 ging ik als tienjarig ventje met mijn ouders op vakantie naar Barcelona.”

“Niet geheel toevallig waren daar de Olympische Spelen aan de gang. Toen zijn wij naar mijn grote held gaan kijken. Dat was Pavel Kolobkov, de Russische schermer die nu minister van sport is. De hal was afgezet met van die markthekjes, die we hier zaterdags ook op de markt in Den Bosch hebben.”

“Daar kon ik als klein schoffie zo onderdoor kruipen. Toen Kolobkov bezig was met zijn olympisch toernooi heb ik gewoon een handtekening aan hem gevraagd. Buiten zei ik tegen mijn pa: ik wil ook ooit naar de Spelen. Die droom was er al vroeg. Voor het voetbal en voor Jackie ligt dat misschien net iets anders.”

Jackie: “Dat klopt. Maar voor mij is het nog net iets anders. Ik heb een tijd aan judo gedaan en toen leefden de Olympische Spelen wel. Ik heb altijd gezegd dat ik judo én voetbal ging doen. Maar de ene sport ging de andere in de weg zitten. Ik koos voor voetbal en toen raakten de Olympische Spelen buiten beeld. Ik was meer bezig met EK’s en WK’s. Maar toen we ons voor de Spelen hadden gekwalificeerd heb ik meteen mijn judoleraar gebeld en hem gezegd dat ik alsnog naar de Spelen ging. Dat was toch wel iets wat altijd op mijn lijstje stond.”

Bas: “Wat ik me vooral van Peking herinner waren al die beroemde sporters die er waren. Komt opeens Usain Bolt langs en staat Roger Federer in de ontbijtzaal melk af te tappen. Dat is onbeschrijfelijk.”

‘Het wordt allemaal heel strikt’

“Op een middag kwam het Dream Team van de Amerikaanse basketballers een dag in het olympisch dorp om te lunchen. Dat was niet normaal, dat was een grote show. Er waren olympische atleten die als kleine kinderen handtekeningen gingen vragen. Geweldig om te zien.”

Jackie: “Ik kijk er erg naar uit, maar ik besef dat het anders gaat worden dan in andere jaren. Het wordt allemaal heel strikt. Wij hebben sowieso een ander toernooiverloop. Wij reizen veel en zijn vrij weinig in het dorp zelf. Het is top dat ik het kan meemaken. Ik keek altijd wel ja, vooral naar het judo. Allemaal meiden en jongens met wie ik ben opgegroeid en heb getraind. Bij ons stond de televisie buiten in de tuin de hele dag aan. Het is wel jammer dat het nu heel anders zal zijn.”

Bas: “Als je het hebt over een sportprestatie die mij is bijgebleven, dan zijn dat de volleybalmannen die in Atlanta goud wonnen. Joop Alberda die naar zijn hoofd grijpt en het hele verhaal erachter met de aanpak volgens het ‘Bankrasmodel’. Ik heb een paar keer het appartement gedeeld met Epke. Toen hij in Londen goud won kwam er natuurlijk van alles op hem af. Hij kreeg ook een brief van de koningin. Hij had het zo druk dat hij zei: Bas kan jij hem even voorlezen. Dat zijn van die momenten die je nooit meer vergeet.”

Jackie: “De eerste keer dat er echt iets bleef hangen was toen Deborah Gravenstijn iets won op de Spelen. Zij zat toen bij mij op de club en dat was op de club een groot ding. Dat was eigenlijk de eerste keer dat ik mij realiseerde dat er op de Spelen iets te halen viel. Als grote olympische sporters denk ik meteen aan Michael Phelps of Usain Bolt. Zeker Phelps die in mijn jeugd zo’n beetje alles won.”

‘Sporters willen presteren op hun onderdeel, genieten komt later wel’

Bas: “Een held is een groot woord, maar je komt snel uit bij Usain Bolt. Michael Phelps voor mij iets minder. Jackie en ik hebben maar een kans op een medaille, bij het zwemmen mag je aan meerdere onderdelen meedoen. Daar ben ik weleens jaloers op. Wat Usain Bolt heeft laten zien is fantastisch. Ik heb hem ook een paar keer live gezien in het stadion. Daar moet ik dan wel aan denken.”

Jackie: “Ik heb de Spelen nog nooit meegemaakt, maar ik benader het net als een EK of WK. Als je er eenmaal bent, ben je alleen maar bezig met de wedstrijd en de volgende wedstrijd. Ik geniet pas als een toernooi voorbij is. Dan ga ik denken wat we hebben gedaan en wat we hebben meegemaakt. Wat we wel goed hebben gedaan en wat we niet goed hebben gedaan. Daarvoor ben ik niet bewust met genieten bezig.”

Bas: “Ik kan daar helemaal niks mee, met mensen die zeggen dat je ervan moet genieten. Ik weet dat het lief bedoeld is, maar zo zit ik niet in elkaar. 99,9 procent van alle sporters die daar zijn, hebben maar één doel en dat is presteren op hun onderdeel. Genieten komt later wel, als ik met met mijn vrouw en kinderen op het strand in Italië ben.”

Bas: “Ik scherm voor een club in Frankrijk, mijn vrouw is Italiaanse en daar kom ik ook regelmatig. De manier waarop ze daar met sport omgaan is totaal anders dan in Nederland. Als je in Nederland wereldkampioen wordt, dan zeggen ze meteen: ja leuk, maar probeer nog maar een keer wereldkampioen te worden. In Frankrijk en Italië wordt dat heel anders beleefd. Daar word je geëerd op een andere manier.”

‘Dan wordt er gelijk gezegd dat we niet goed voetbalden’

Jackie: “Ik denk dat het in Nederland vrij moeilijk is om het goed te blijven doen. Om steeds te blijven presteren. In Engeland hoef je maar een wedstrijd te winnen en staat iedereen er honderd procent achter. Wij zijn eerste geworden op het EK en tweede op het WK. Maar dan wordt er gelijk bij gezegd dat we niet zo goed hebben gevoetbald. Ik houd wel van die druk om dan toch te laten zien wat we kunnen.”

Bas: “Ik word sinds 2015 niet meer gesteund door de schermbond. Ik heb een sponsormanager in de arm genomen. Ik dacht dat dat alleen was voor voetballers en bekende mensen, maar hij heeft mij goed geholpen. Een side-note: ik heb er ook nog een baan naast van 36 uur als recruiter bij de politie in Oost-Brabant. Ik denk niet dat er veel olympische sporters zijn die dat hoeven.”

Jackie: “Ik heb persoonlijk nog nooit hoeven werken naast het voetballen. Omdat ik vrij jong al naar Duitsland ging waar ik al een redelijk salaris had. Volgens mij zijn wij nu allemaal fullprof, maar dat is wel heel recent. Daarvoor hadden veel meiden wel een bijbaantje naast het voetbal.”

‘Die vijf ringen zijn magisch’

Bas: “Op mijn onderdeel in Tokio zijn 36 deelnemers en ik denk dat er 32 prof zijn of ondersteund worden door hun bond. Ik heb weleens met Italianen of Fransen gesproken. Die zeiden dat ze zouden stoppen als ze één toernooi zelf zouden moeten betalen. Ze begrijpen echt niet waarom ik nog doorga. Ik heb nu eenmaal die olympische droom en die vijf ringen zijn echt magisch. Ik heb een lange periode al mijn wedstrijden zelf moeten betalen, maar dat zou ik zo weer doen.”

Jackie: “Dat magische gevoel heb ik wel met het judo. Bas heeft er meer ervaring mee en beseft meer wat het inhoudt. Iedere sporter heeft van huis uit meegekregen dat het gaaf is om Spelen mee te maken. Als voetbalster heb ik de Spelen altijd vrij van buitenaf bekeken. Ik ga ondervinden wat het allemaal inhoudt en ik hoop dat we vanzelf in het magische rollen.”

Bas: “De aanloop naar de Spelen was lang en onzeker, maar ik denk dat Jackie en ik klaar zijn om te vlammen. We gaan elkaar online volgen, zeker. En wie weet zien we elkaar in het olympisch dorp.”

Lees ook:

Schermer Bas Verwijlen gaat voor de vierde keer naar de Spelen: ‘Ik hoop op het Epke-effect’

Hij hoorde zijn vrouw beneden gillen, thuis in Den Bosch. Op dat moment, in maart 2021, wist degenschermer Bas Verwijlen dat hij naar Tokio mag. Hij gaat voor goud. ‘En dan klink ik niet arrogant.’