‘Afstekers’ scheuren heen en weer om wielrenners zo vaak mogelijk te zien. De organisatie vindt het maar niks

Luc van Steenberge is toch wat teleurgesteld als hij zondagochtend de telefoon opneemt. Ja, hij gaat wel naar Gent-Wevelgem, maar met de auto. Het weer is te slecht om met de blauwe brommer naar de koers te gaan. En dat maakt het wel moeilijk om te doen wat hij het liefste wil: op zoveel mogelijk plekken langs het parcours gaan staan.

Van Steenberge (61) is sinds 1998 professioneel afsteker, ofwel iemand die het parcours van een wielerwedstrijd afsnijdt om zo vaak mogelijk de wielrenners te zien. Met zijn grote spandoek met daarop zijn eigen voornaam ‘LUC’ in groene letters behoort hij zeker in België bijna tot het wielermeubilair. Waar hij ook komt wordt hij gevraagd voor een foto.

Met grof geweld

Doorsteken is gemeengoed in Vlaanderen, waar de koers vaak wordt gereden op een postzegel van enkele tientallen vierkante kilometers. Zondag bijvoorbeeld rennen tientallen mensen rond de Baneberg heen en weer. En niet alleen fans, ook mensen in koers doen het. Zondag wordt met grof geweld de sticker op de auto van Quick-Step-autorijder Jo Planckaert afgetrokken. Hij is betrapt bij het afsteken en moet uit koers.

Het is duidelijk dat de organisatie van de wedstrijden in Vlaanderen afstekers maar niks vindt. Ze rijden te hard van plek één naar plek twee, en dat is gevaarlijk op de smalle, kronkelige en hobbelige weggetjes in Vlaanderen. Bovendien krijg je dan op sommige plekken ‘publieksophoping’.

“Het is af en toe hectisch op de wegen rond de koers”, geeft Van Steenberge toe. Hij krijgt soms verzoeken van mensen die hem willen volgen. Probeer maar, zegt hij dan. “Maar ik weet zeker dat je me kwijt raakt.” Dat heeft vooral te maken met zijn brommertje, waardoor hij eenvoudiger kan manoeuvreren dan met een auto in het allegaartje dat de achterkant van de koers is. Daar steken fans af, gaan fans naar huis en rijden renners die zijn uitgestapt.

Verborgen afslagen

Ook zondag is dat het geval. Na de afdaling van de Scherpenberg staan twee Movistar-renners op hun fietscomputer te kijken hoe ze überhaupt nog thuis komen. Verschillende auto’s rijden rap voorbij. Anderen zoeken naar bijna verborgen afslagen en parkeerplekken. Het is er onrustig.

Maar waar bij iemand in koers hard kan worden opgetreden, heeft de organisatie op het publiek amper invloed. Er worden rondom de wedstrijden snelheids- en alcoholcontroles gehouden. En op de Belgische televisie toont de politie af en toe een film waarin wordt uitgelegd hoe het allemaal werkt tijdens de wedstrijd. De hoop is voor een groot deel gevestigd op gezond verstand bij de fans.

Van Steenberge voelt zich ‘af en toe een coureur’, zegt hij. Maar alles moet veilig. “Veilig voor renners, veilig voor fans. Dat is het belangrijkst.” Voorbereiding is daarbij alles. “Ik pluis voor de koers alle opties in een tot twee uur op Google Maps uit.” Hij gaat zelfs zo ver dat hij soms op de dag voor de koers naar een bepaald stuk gaat om daar de grond aan te vegen. Op die manier kan hij er met de brommer makkelijker door.

Spandoek duidelijk zichtbaar

Zondag rolt hij rond 17.00 uur zijn spandoek voor de laatste keer op. Hij stond op zes punten, en was drie keer goed in beeld. Ook op een kilometer voor de finish is hij met spandoek duidelijk zichtbaar, krijgt hij via sms door van vrienden. “Het was een mooie dag”, zegt hij.

In de Ronde van Vlaanderen wil hij op twaalf plekken gaan staan. Daar zal het nog veel drukker zijn, verwacht hij. Maar het is er wel veilig. De finalelus met de Paterberg en de Oude Kwaremont is volledig afgesloten voor gemotoriseerd verkeer. Fans worden met shuttle vervoerd. Het bijeffect is dat de afstekers veel minder kans hebben. Van Steenberge heeft een eigen plan. “Ik parkeer op de avond voor de koers een fiets tegen een boom. Daar ga ik dan mee rondrijden. Ook dat wordt mooi.”

Lees ook:

Waarom de wielersport maar niet minder gevaarlijk wil worden

Wielrennen hoort bij de gevaarlijkste sporten ter wereld. Dat bleek ook de afgelopen weken weer. Maar de discussies komen maar heel moeizaam verder, en oplossingen doorvoeren duurt lang.