Bijbelvertaling

Verzet tegen God als Hij houdt aan

Doekle Terpstra leest in de nieuwe Bijbelvertaling van 2004. Daarin wordt God met ‘hij’ aangeduid. In de vertaling van 2021 wordt dat ‘Hij’. Beeld Trouw
Doekle Terpstra leest in de nieuwe Bijbelvertaling van 2004. Daarin wordt God met ‘hij’ aangeduid. In de vertaling van 2021 wordt dat ‘Hij’.Beeld Trouw

Het Bijbelgenootschap wordt gevraagd God in de nieuwe vertaling niet met Hij, met kapitaal, aan te duiden. Dat zou voor vrouwen een ‘klap in het gezicht’ zijn.

Maaike van Houten

Een groep vrouwelijke academici en theologen dringt er bij het Nederlands Bijbelgenootschap op aan de hoofdletter voor verwijzingen naar God en Jezus niet opnieuw in te voeren. Ze noemen dat voor vrouwen ‘een klap in het gezicht’ en ‘een stap achteruit om als gelijkwaardig te worden beschouwd.’

In een open brief vragen de Oecumenische Vrouwensynode en de Nederlandse afdeling van een Europees netwerk van vrouwelijke religie-onderzoekers het Bijbelgenootschap de keuze voor de hoofdletter in de nieuwe versie van de Bijbelvertaling, de NBV21, alsnog te herzien. De meest recente vertaling van de Bijbel dateert van 2004. In die vertaling is de traditionele ‘Hij’ uit vorige vertalingen veranderd in ‘hij’.

Dat moet zo blijven, vinden beide netwerken van theologen en academici. Want met de terugkeer naar de hoofdletter voor God versterkt de NBV21 naar hun oordeel het patriarchale Godsbeeld. ‘Er zijn talloze studies verschenen die de trieste en schadelijke gevolgen van een patriarchaal Godsbeeld en het doorgeven daarvan voor voornamelijk vrouwen in kerk en samenleving hebben aangetoond', aldus de acht ondertekenaars namens de twee organisaties. Zij vinden het in dat verband ook teleurstellend dat de nieuwe vertaling ‘HEER’ blijft schrijven, zoals dat ook in die van 2004 het geval is. Ook daar zien zij liever minder of geen kapitalen.

‘Als God mannelijk is, dan is het mannelijke God’

Meer in het algemeen hebben zij moeite met een mannelijk beeld van God. Ze verwijzen naar de feministische theologe Mary Daly. Zij schreef, in 1973: ‘Als God mannelijk is, dan is het mannelijke God’. ‘Dat inzicht heeft nog niets aan geldigheid verloren’, aldus de Nederlandse theologische netwerken.

De NBV21 verschijnt in oktober. De nieuwe vertaling is inhoudelijk helemaal afgerond en ligt al bij de drukker, meldt vertaler Matthijs de Jong. “Het is praktisch onmogelijk dit nog te veranderen.” De Jong noemt de kritiek ‘spijtig’, maar niet nieuw: de bezwaren tegen de herintroductie van de zogenoemde eerbiedskapitaal waren het NBG bekend.

De NBV21 is gebaseerd op duizenden reacties van bijbellezers. Zij hadden het vaakst kritiek op het afschaffen van de hoofdletter bij verwijzingen naar God, Jezus en de Heilige Geest. Ook nu merkt De Jong veel bijval om terug te keren naar hoe het vóór 2004 was: God is een Hij.

Ondertekenaar Heleen Zorgdrager, hoogleraar aan de Protestantse Theologische Universiteit, wist niet dat de nieuwe Bijbel al bijna klaar is. Desondanks vindt ze het toch belangrijk te laten weten dat er een groep blijft die ‘buitengewoon veel moeite’ heeft met deze keuzes in de nieuwe vertaling. “En daar willen we stem aan geven. Niet individueel, maar als groep.”

Lees ook:

12.000 aanpassingen in de Nieuwe Bijbelvertaling: ‘aalmoes’ gaat eruit hoofdletters komen terug

De meestgebruikte Bijbel in protestantse kerken, de Nieuwe Bijbelvertaling NBV, wordt op 12.000 punten herzien. Voor deze nieuwe versie, de NBV21, zijn reacties gebruikt van duizenden lezers.

Voor de nieuwste Bijbel hebben de vertalers naar de lezers geluisterd

De meest gebruikte Bijbel in protestantse kerken, de NBV, gaat niet helemaal op de schop. Maar in de herziene versie, de NBV21, zijn wel 12.000 veranderingen doorgevoerd. God wordt weer Hij ­– en zo zijn er nog meer gevoelige kwesties.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden