Ünal Dogan (46) bidt mee voor de coronazieken: ‘Of de hele wereld geholpen kan worden’

Het eerste dat opvalt

Het is al donker buiten, maar uit de ramen van de Selimiye-moskee, ­gelegen aan de Minaretstraat 2 in Haarlem, komt licht. Binnen, in het gedeelte van het godshuis dat dienstdoet als theehuis, zitten mannen aan tafeltjes voetbal te kijken. De gemoederen raken net verhit bij een schot op doel, waarop een van de katten die hier wonen verschrikt wegrent. Ünal Dogan (46) kijkt even zoekend door de ruimte om een plek te vinden waar hij rustig iets kan vertellen. Dan zijgt hij neer op een hoekbank, ­tegen dikke, rode kussens in Ottomaanse stijl.

Dogan is servicemanager bij een groot telecombedrijf, en is op donderdagavond met zijn zwager, buurman, broer en neef naar de moskee gekomen voor ‘de nacht van de wonderen’, een gebedsavond ter voorbereiding op de ramadan. Het is druk. Volgens Dogan heeft dat alles met te maken met een islamitisch principe. “Wij geloven dat met hoe meer mensen je bij het gebed bent, hoe beter het is. Dan krijg je meer punten, zegeningen. En dat ik hier ben, is dus niet alleen voor mezelf, maar ook voor mijn medemens. Want des te drukker het is, des te meer zegeningen krijgt iedereen. En samenzijn is ­belangrijk in de islam. Hoe meer je samen kunt zijn, des te beter.”

Maar er is ook een praktische verklaring voor de drukte, zegt ­Dogan. “’s Avonds is het voor veel mensen makkelijker om naar de moskee te komen, omdat ze, anders dan op vrijdagmiddag, niet hoeven te werken.”

Wat is het programma?

Op de nacht van de wonderen, is het idee, worden gebeden eerder verhoord. Het is de eerste van vijf belangrijke nachten in aanloop naar de ramadan, waar vooral Turkse moslims geloof aan hechten. ­Dogan: “Vanavond kun je alles wensen wat je wilt. En je hoopt dat het uitkomt.”

Het is ook gebruikelijk om te vasten op deze dag, maar dat heeft Dogan niet gedaan. “Het is niet verplicht, hè? En ik had gisteren mega-hoofdpijn.”

Eenmaal in de moskee klinken er gezangen, dragen kinderen koranteksten voor, en houdt de imam een korte preek, in het Turks. Maar het leeuwendeel van de avond wordt in beslag genomen door een lange serie gebeden: een voorgeschreven reeks van handgebaren, knielen en buigingen die de moskeegangers zo synchroon mogelijk uitvoeren. “Nee”, lacht Dogan na afloop, voor hem was het niet vermoeiend. “Het is ook een stukje gymnastiek. Maar ik vind dat het mooie aan ons geloof, dat het veel ‘doen’ is.”

Waar hij voor gebeden heeft? “Alleen maar goede dingen”, zegt hij. “Ik heb bijvoorbeeld gesolliciteerd, intern bij het bedrijf. Dus ik heb gevraagd of dat goed mag gaan. Ik hoop dat het uitkomt, ja. Maar als het niets wordt met die functie, dan zal het wel een reden hebben. Allah weet wat voor persoon ik ben, die weet wat ik nodig heb.”

Dogan bad ook voor zijn gezin – hij heeft drie zoons, van zestien, achttien en negentien. “Ik vraag om gezondheid, vergeving, en bid ook voor mijn ouders die overleden zijn: dat ze goed mogen liggen. Je begint dichtbij, en dan breid je de cirkel helemaal uit.” Zo bad de imam ook om het coronavirus, zegt Dogan. “Of de hele wereld ­geholpen kan worden.”

Zijn er rituelen?

Na afloop van de bijeenkomst stappen de moskeegangers op elkaar af voor een speciale begroeting. Daarbij houden ze de eigen handpalmen eerst tegen elkaar, als in een gebedsgebaar. En dan nemen ze de handpalmen van de ander er even tussen, terwijl ze een zegengroet uitspreken: ‘Eid mubarak’.

“Gefeliciteerd”, betekent dat, zegt Ünal. Hoewel. Hij kijkt het even na op zijn telefoon. “Ja, het betekent gefeliciteerd. Maar ook ‘gezegend’.”

Lees ook:

‘Er schuilt zoveel kracht in de vroegte’

Ila Bovenlander (71) uit Dordrecht doet mee aan het ochtendgebed van het Stadsklooster.