Bezoek Hongarije
Paus roept Hongarije op vluchtelingen op te vangen, maar blijft vaag over de oorlog
Met een mis in Boedapest heeft de paus zondag zijn bezoek aan Hongarije afgerond. Franciscus riep het gastland op vluchtelingen toe te laten. Waarom was hij over de oorlog in Oekraïne zo vaag?
Het pausbezoek aan Hongarije was de 41ste buitenlandse reis van Franciscus, 86 jaar inmiddels. Liet hij zich niet vervoeren in een rolstoel, dan liep hij voorzichtig met een stok. En hij klonk ongebroken. “Onkruid vergaat niet”, had hij op de heenweg tegen journalisten gezegd.
Hij bezocht de gelovigen in Hongarije, zoals hij bij een vorig bezoekje in 2021 al had beloofd. De Hongaarse anglicaanse priester Alexander Faludy noemde het pauselijke reisdoel op voorhand ‘ongelukkig’. Want werd dat niet opgevat als steun voor premier Viktor Orbán die militaire steun aan Oekraïne weigert en Poetin niet laat vallen?
Hongaarse media bestempelden het bezoek zondag inderdaad als een diplomatiek succes voor Orbán. ‘De paus is met ons', kopte Magyar Nemzet. Volgens de regeringsgezinde krant stond de paus achter Orbáns Oekraïne-politiek.
‘Bewust vaag’
De kerkleider liet zich daar op Hongaarse bodem ‘bewust vaag’ over uit, zegt Paul van Geest, hoogleraar kerkgeschiedenis in Tilburg en Rotterdam en lid van de Pauselijke Theologische Academie. “Eerder benoemde hij Rusland als de agressor, nu niet. Ik hoorde aan het taalgebruik dat het niet zijn eigen tekst was, hij las een diplomatenspeech voor. Zo voorkwam het Vaticaan dat hij zijn eigen diplomatieke dienst voor de voeten zou lopen.”
Orbán benadrukt graag de christelijke identiteit van zijn land. Toch vond hij de belangrijkste leider van het christendom niet helemaal aan zijn zijde. Want, aldus Faludy, de kerkelijke sociale leer wijkt af van die van Orbán. Ook het Hongaarse nationalisme past niet in het katholieke denken over politiek. “Daar komt het begrip ‘natie’ helemaal niet in voor.”
Hongarije biedt veel Oekraïners onderdak, maar islamitische en Afrikaanse vluchtelingen worden met grenshekken geweerd. Van Geest: “En dan hoor je de paus zelf, hij veroordeelt het nationalisme. Zegt: Orbán, je bent een christen, maar je handelt er niet naar. Je dient asielzoekers met open armen te ontvangen.”
Afsluitende mis
Volgens de paus is “Christus vandaag aanwezig in broeders en zusters op de vlucht voor conflicten, armoede en klimaatverandering.” Zo open als de paus is jegens migranten, zo afkeurend sprak hij over ‘het verderfelijke pad van ideologische kolonisatie die verschillen wil uitwissen'. Hij legde uit wat hij bedoelde: het ging om ‘de gendertheorie’, waarin het verschil tussen man en vrouw zou worden weggevaagd. In één adem noemde hij ook ‘het recht op abortus’.
Zo'n 50.000 gelovigen verzamelden zich zondagmorgen op het Kossuth Lajosplein, achter het parlementsgebouw in Boedapest, voor de afsluitende openluchtmis. Daarin herhaalde de paus zijn pleidooi om de deur open te houden voor migranten en ‘vreemdelingen die niet zijn als wij’.
Lees ook:
Paus Franciscus bezoekt Hongarije, en daar zijn gemengde gevoelens over
De paus begint morgen zijn vierdaagse bezoek aan Hongarije