Niet bidden voor Trump, maar voor gelijkheid

Amerika gaat een heftige zomer tegemoet. Het politiegeweld dat het leven kostte aan George Floyd, die stierf nadat een agent ­minutenlang een knie op zijn nek had gezet, heeft massale protesten en rellen ontketend, die het toch al ernstig verdeelde Amerika nog verder uiteenrijten. Het is vooral de opstelling van Trump in deze hele kwestie die mij het meest zorgen baart. Waarom deed Trump niet wat hij – als leider van de vrije wereld – had moeten doen: verwijzen naar de gelijke waarde van alle mensen?

Floyds dood is er een in een lange rij van vergelijk­bare incidenten in Amerika, waarbij Afro-Amerikaanse mannen om het leven kwamen. Zo leidden de zaken van onder anderen Michael Brown, Eric Garner en Freddie Gray de afgelopen jaren tot veel opschudding. Het is, anno 2020, de harde realiteit: van alle Amerikanen lopen Afro-Amerikaanse mannen de meeste kans om te worden gedood door de politie. Uit een vorig jaar gepubliceerd onderzoek door drie Amerikaanse universiteiten blijkt dat politiegeweld met name voor jonge zwarte mannen een van de belangrijkste doodsoorzaken is.

Taal van intimidatie en machtsvertoon

Geen woord over dit alles van Trump. Wel uitte hij vorige week op Twitter zijn diepe verontwaardiging over het ‘totale gebrek aan leiderschap’ in Minneapolis, waar de protesten escaleerden. Als de gouverneur van de staat, Jacob Frey, de boel niet onder controle zou krijgen, zou Trump het leger erop afsturen. “Bij problemen herpakken we de controle, maar: wanneer het plunderen begint, begint het schieten.”

De enige taal die Trump lijkt te kennen, is die van ­intimidatie en machtsvertoon. Zijn – veelal evangelicale – aanhangers vinden het prachtig en bejubelen de daadkrachtige aanpak van hun ‘door God gezonden president’. Waar Trump en zijn aanhang voor het gemak maar even aan voorbijgaan, is de diep-christelijke opvatting dat politiek en macht onderworpen zijn aan de ­gerechtigheid.

Hervorming van de nationale moraal

Wie hier wel bij stilstond, is William Wilberforce (1759-1833), het Britse parlementslid dat decennia voor de afschaffing van de slavernij heeft gestreden. Hij leefde bij en vanuit de sympathiserende overtuiging dat elk mens gelijk is, omdat God ons schiep en liefheeft – de basis van de grondwet van de VS. De grootsheid van ­Wilberforce is, wat mij betreft, dat hij besloot zich als christen-politicus te laten raken door de gruwelijkheid van het onrecht en ernaar handelde. Ondanks de tegenwerking en spot die hij voortdurend ondervond – en met gevaar voor eigen leven – zette hij door. Na een ­halve eeuw van bittere strijd en vlak voor zijn over­lijden, was de afschaffing van slavernij een feit.

Wilberforce wist dat hij zijn doel nooit zou bereiken zonder zijn tweede doel: hervorming van de nationale moraal. Proberen een eind te maken aan het kwaad was zinloos als hij niet ook in staat was de waarden van de bevolking te veranderen. Met alleen hard vechten voor gerechtigheid zou hij het, kortom, niet redden; hij moest ook het Britse volk ervan overtuigen dat er een morele consensus over het onrecht moest komen.

De wereld van nu heeft dringend behoefte aan ­politici als Wilberforce, mensen die zich met recht ­‘leiders van de vrije wereld’ mogen noemen. Zodra er in Amerika weer een massale gebedsdienst wordt gehouden, hoop ik dat ze nu eens niet bidden voor Trump, maar voor het doel om dát Amerika groot te maken dat altijd oog had voor de vrijheid, gelijkheid en gerechtigheid voor allen.

Lees ook:

Na het overlijden van George Floyd weet zwart Amerika weer wat het aan Joe Biden heeft

Terwijl een politiebureau in Minneapolis in rook opging, in brand gestoken door woedende zwarte demonstranten, verschrompelden in Washington de analyses over Joe Biden en zijn mogelijke problemen met zwarte kiezers.

De evangelicals zien in Trumps succes de hand van God

President Trump heeft in deze onzekere tijden één houvast: zijn evangelicale achterban. Die kan hem zijn herverkiezing bezorgen. Trump strijdt voor ons tegen nakend onheil, klinkt het in Mississippi.