Heiligverklaring
Nederlandse pelgrims in Rome voor heiligverklaring Titus Brandsma: ‘Dit wilden we als gezin niet missen’
Zondag is in Rome op het Sint-Pietersplein de Nederlandse priester en verzetsheld Titus Brandsma heiligverklaard. Honderden landgenoten waren daarbij, onder wie een groep uit zijn geboortestreek.
Of er misschien nog iemand water wil? Het is warm in Rome op deze zaterdagochtend. Een groep van twintig pelgrims uit Bolsward staat op het punt de stad te gaan verkennen onder leiding van Arjen Bultsma, pastoor van de Zalige Titus Brandsmaparochie. Eerste stop: de Sint-Jan van Lateranen, een eeuwenoude basiliek en de bisschopskerk van de paus.
Nog 24 uur en dan zal hun beroemde plaatsgenoot Titus Brandsma door paus Franciscus op het Sint-Pietersplein worden heiligverklaard. Eigenlijk werd Brandsma in 1881 in het buurschap Ugoklooster geboren, weliswaar onder de rook van Bolsward, maar dat hoorde toen bij een andere gemeente. Dat maakt de trots er niet minder om bij de pelgrims.
“Titus hoort bij Bolsward. Ik vind het heel bijzonder dat hij wordt heiligverklaard. Dat wilden we als gezin niet missen”, zegt Gudrid Hoitinga (49), die met haar man en twee van haar kinderen speciaal naar Rome is afgereisd voor deze unieke plechtigheid. “Titus kwam ook op voor de Friese taal en cultuur. Ik heb een Friese vlag meegenomen en die gaat morgen ook mee naar het plein.”
Brandsma zondag heiligverklaard op bomvol Sint-Pietersplein
Paus Franciscus verklaarde Brandsma zondagmorgen heilig op een bomvol Sint-Pietersplein. Bij het noemen van de naam van Brandsma als nieuwe heilige ging een gejuich op vanuit de aanwezige Nederlanders. Onder meer minister Wopke Hoekstra (buitenlandse zaken), aartsbisschop Wim Eijk, rector magnificus Han van Krieken van de Nijmeegse Radboud Universiteit en burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen stonden op het plein in het Vaticaan.
Na de canonisatie, zoals een heiligverklaring officieel heet, is wierook bij de relieken van de nieuwe heiligen geplaatst op een met bloemen versierde standaard op het bordes naast de zetel van de paus. Het reliek van de heilige Titus is een stukje van een pij die hij heeft gedragen. (Redactie)
‘Titus is een voorbeeld, zeker nu het oorlog is’
Zoon Lucas (21) gaat niet meer wekelijks naar de kerk, maar wilde toch graag mee naar Rome voor de heiligverklaring. “Titus is een voorbeeld. Zeker nu het oorlog is in Oekraïne. Als je ziet hoe er ook daar met journalisten wordt omgegaan. Persvrijheid is niet vanzelfsprekend. Ik vind dat je gewoon moet kunnen zeggen wat je wil. Titus was zelf journalist en streed voor die vrijheid tijdens zijn leven.”
Nadat de Sint-Jan van Lateranen is bezichtigd gaat de tocht door naar de Heilige Trap. Die zou volgens de overlevering afkomstig zijn uit het paleis van Pontius Pilatus en door Jezus zelf zijn beklommen. Bijna alle pelgrims dragen inmiddels een pet of een hoed tegen de felle zon.
“Het wordt zondag ook heel erg heet, dus ook dan moeten we veel water meenemen”, zegt diaken Kees van Kordelaar. “Het zou fijn zijn als we een beetje vooraan zouden zitten.” Van Kordelaar werkt ook in de parochie die naar de toekomstige heilige is genoemd. “Hij is echt een groot voorbeeld voor mij. Misschien kan hij mij helpen om zelf wat heiliger te gaan leven.”
‘Misschien wordt Bolsward wel een bedevaartsplaats’
Rome is een stad waar hardop gedroomd mag worden. Als de groep pelgrims zich weer in beweging heeft gezet op weg naar het volgende hoogtepunt, spreekt Van Koordelaar de hoop uit dat de nieuwe heilige het geloofsleven in zijn parochie nieuw leven inblaast. “Er is enorm veel werk te doen. We kunnen concluderen dat de generatie-op-generatie-katholiek niet meer bestaat. Je zult het anders moeten aanpakken. Wij proberen een verbindende factor te zijn in de gemeenschap van Bolsward en omstreken. Titus kan daarbij helpen.”
Veel wordt in Bolsward verwacht van het Titus Brandsma Museum, dat na financiële tegenspoed onderdak heeft gevonden in Cultuurhistorisch centrum De Tiid in Bolsward. Van Kordelaar: “Misschien wordt Bolsward wel een bedevaartsplaats, een plek waar gelovigen naartoe komen om dicht bij Titus te zijn. Er is voldoende parkeergelegenheid in de stad.”
Na de tweede kerk van de ochtend is het tijd voor koffie. Ook pastoor Bultsma geeft toe dat het belangrijk is om tijdens de heiligverklaring een goede plek te hebben op het Sint-Pietersplein. “Vanavond krijgen we de kaartjes en dan moeten we eerst maar eens zien in welk vak we zitten. We worden op tijd gedropt en dan moeten we zien dat we vooraan komen te zitten. Het ontbijt is om zes uur en om half zeven vertrekt de bus. Of er op laatkomers wordt gewacht? “We zijn een barmhartige kerk.”
Wie was Titus Brandsma?
Titus Brandsma werd op 23 februari 1881 geboren in Ugoklooster, nabij Bolsward. In 1898 trad hij in bij de karmelieten. Zeven jaar later werd hij tot priester gewijd. In 1923 werd hij hoogleraar Wijsbegeerte en Mystiek aan de toen gloednieuwe Katholieke Universiteit Nijmegen, tegenwoordig Radboud Universiteit. Later werd hij daar rector magnificus.
Brandsma verzette zich vanaf de jaren dertig openlijk tegen het opkomend nazisme. In 1942 werd hij gearresteerd door de Duitse bezetters, naar aanleiding van zijn reis langs de redactie van katholieke dagbladen om hen te overtuigen zich niets aan te trekken van een Duits verbod om NSB-advertenties te weigeren.
De Duitsers voerden hem als ‘gevaarlijk persoon’ af naar concentratiekamp Dachau. Daar was hij een grote steun voor kampgenoten, totdat hij bezweek aan ontberingen en mishandeling. Op 3 november 1985 werd hij door paus Johannes Paulus II zaligverklaard.
Lees ook:
Nederland komt er maar bekaaid vanaf als het om heiligverklaringen gaat
Titus Brandsma is de eerste Nederlander in vijftien jaar die heilig wordt verklaard. Vergeleken met landen als Spanje en Italië komt Nederland er maar slecht vanaf als het om heiligverklaringen gaat.
De genezing van pater Michael Driscoll hielp Titus Brandsma aan zijn wonder
De Amerikaan Michael Driscoll (80) werd op voorspraak van Titus Brandsma genezen van een agressieve vorm van kanker. Zo zorgde hij voor het wonder dat nodig was om de Nederlandse karmeliet zondag in Rome heilig te kunnen verklaren.
