Rapport voor Rome

Nederlandse katholieken willen grotere rol voor vrouwen in kerk

Bisschop Frans Wiertz op weg naar de eucharistieviering. Beeld ANP
Bisschop Frans Wiertz op weg naar de eucharistieviering.Beeld ANP

Het verslag van de consultatie onder katholieken in ons land is af. Wat willen Nederlandse gelovigen? Dat iedereen welkom is in de kerk, en de macht eerlijker verdeeld wordt tussen mannen en vrouwen. De vraag is hoe realistisch het verlanglijstje is.

Stijn Fens

Katholieken uit onverdachte en ook wel verdachte hoek zeggen geregeld dat het maar goed is dat de rooms-katholieke kerk geen democratie is. De kerk heeft geen parlement dat bij wijze van spreken op de laatste dag voor het reces de priesterwijding voor vrouwen er nog even doorheen jast.

Toch mogen alle 1,3 miljard katholieken op last van paus Franciscus meepraten over de koers van hun kerk. Dit zogenoemde synodale proces is een voorbereiding op een bisschoppensynode die in oktober volgend jaar in Rome gehouden wordt en die niet toevallig als thema heeft: ‘Voor een synodale kerk: gemeenschap, participatie en missie’.

Zeven verslagen en een nationale synthese

De afgelopen tijd hebben duizenden Nederlandse katholieken gehoor gegeven aan de oproep van de paus. Ze zijn, georganiseerd per bisdom, met elkaar in gesprek gegaan over onderwerpen als liturgie, de rol van de vrouw en de missie van de kerk in de samenleving. Kortom: over de toekomst van hun kerk.

Elk bisdom maakte zijn eigen verslag. Al die zeven verslagen zijn nu samengevat tot een ‘nationale synthese’ die namens de Nederlandse kerkprovincie naar het Vaticaan is gestuurd en woensdag is vrijgegeven. Daaruit blijkt dat de katholieken van ons land overlopen van de wensen en verlangens, en dromen van een andere kerk.

Gescheiden mensen, homo’s en lesbiennes moeten welkom zijn

Voor veel van hen heeft de katholieke kerk een negatief imago. Het rijtje eigenschappen liegt er niet om: ‘dogma’s, hiërarchie, klerikaal, seksueel misbruik’. Het beeld heerst dat ‘de kerk geen weerwoord duldt, strak hiërarchisch is en te veel gericht is op regels.’ Ze willen vooral een gastvrije kerk waar iedereen welkom is, ook bij vieringen. ‘Met gastvrij wordt ook bedoeld dat gescheiden mensen, homo’s en lesbiennes welkom zijn.’

Veel parochianen willen een geloofsgemeenschap waarbinnen een dialoog gevoerd wordt over huwelijk, echtscheiding en ‘over de waarde van het leven, over andere relatievormen.’ En, ze willen vooral praten over de rol van de vrouw in de kerk. Die moet veel meer in lijn komen met die van de man, die het nu toch vooral voor het zeggen heeft, ook rondom het altaar. Het rapport schrijft ‘dat een aantal vrouwen pleit voor een theologisch onderzoek en gesprek over de toelating van vrouwen tot het diaconaat.’

Opvallend is dat nergens de priesterwijding van vrouwen aan de orde komt. Iets wat bijvoorbeeld in het verslag van het bisdom ’s-Hertogenbosch wel gebeurt. Over de verdeling van macht in de kerk schrijft het rapport in het deel ‘onderscheiding en conclusies’: “Het samen op weg zijn als kerk heeft ieders gaven nodig: de specifieke gaven van de gewijde ambtsdragers, de gaven van de religieuzen, de gaven van de andere gelovigen, vrouwen en mannen.” Hier lijkt de nationale synthese toch vooral realisme te prediken.

Mooie visioenen

Het Vaticaan is inmiddels overspoeld met tientallen rapporten uit alle hoeken en gaten van de hele wereldkerk, deels in lijn met Nederland, deels ook niet. Die rapporten worden omgesmeed tot weer een synthese, een werkdocument waar bisschoppen volgend jaar oktober in Rome over gaan praten. Of er tegen die tijd nog iets over is van dat mooie visioen van hun kerk dat de Nederlandse katholieken hier laten zien, is de vraag.

Lees ook:

De katholieke kerk houdt de grootste ‘volksraadpleging’ ooit

Alle katholieken ter wereld mogen vanaf dit weekend meepraten over de koers van hun kerk. Al tempert bisschop De Korte van Den Bosch de verwachtingen: ‘Het is niet zo dat wij opnieuw de kerk gaan uitvinden’.

Celibaat, homohuwelijk, euthanasie: van de meeste katholieken mag de kerk wel wat progressiever

Uit een onderzoek van I&O Research in opdracht van Trouw blijkt dat de bisschoppen van ons land en hun gelovigen over vrijwel alle heikele thema’s van mening verschillen. Hoe ziet de gemiddelde Nederlandse katholiek er eigenlijk uit?

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden