Met geld uit het bevingspotje krijgen Groningse kinderen nu filosofieles

“Ik weet zeker dat als al die leerlingen filosofieles krijgen en een filosofische houding aanleren – zelfstandig, gestructureerd denkend, kritisch – zij daar betere mensen van worden”, zegt de filosofiedocent en vakdidacticus Le Coultre (44). “En dat is goed voor de wereld – voor de toukomst.”

‘Toukomst’ (Gronings voor toekomst) is de term waaronder het Nationaal Programma Groningen 100 miljoen euro verdeelt, een fractie van de uiteindelijk 1,15 miljard euro die beschikbaar komt om de ellende van de gaswinning te boven te komen. Veel geld was al naar instituten gegaan die de bevingsschade aanpakken. Gewone burgers profiteerden nog niet mee van de compensatiegelden. Daarom konden zij nu zelf plannen indienen die leefbaarheid bevorderen en de toekomst van economie, cultuur en onderwijs in de provincie versterken. Zo’n 900 Groningers grepen die mogelijkheid aan.

Een aantal plannen is deze week gehonoreerd. Voor een aardbevingsbelevingscentrum, een toeristische attractie, is 6 miljoen toegekend. Elk dorp krijgt een voedseltuin. Op plaatsen waar de gaswinning stopt, komen natuurgebieden.

Twee ton subsidie

Le Coultre, die voordat ze naar de stad Groningen verhuisde zelf in het bevingsgebied woonde, heeft voor haar filosofievoorstel twee ton toegezegd gekregen. Ze zit te popelen. “Je ziet in het hele land dat filosofie vooral op vwo’s wordt aangeboden, minder op havo en nauwelijks op vmbo. In de afgelopen dertig jaar is het als schoolvak landelijk gegroeid. In de Randstad is filosofie op school hip, scholen beconcurreren elkaar ermee, ouders vragen erom.”

Op het Groningse platteland woedt die scholenstrijd niet, ze hoeven geen leerlingen met hippe vakken te lokken, zegt Le Coultre. Ze maakt de tussenbalans op: “In Groningen wordt het op niet meer dan een handjevol scholen aangeboden. En het aantal scholen dat nog filosofie geeft, krimpt zelfs. Die trend moeten we keren.”

Kinderen weerbaar maken

Op sommige basisscholen doen ze er wel wat aan, zegt Le Coultre, “maar op de vmbo’s is het vak afwezig. Alsof filosofie alleen voor de elite is. Daar is een wereld te winnen. Het gaat daarbij niet om wat Kant of Plato hebben bedacht, of om het geven van je mening. Nee, je leert vooronderstellingen te onderzoeken. Dat je zaken vanuit allerlei perspectieven kunt bekijken, dat je een andere mening kunt hebben zonder ruzie te krijgen. Zo leer je morele en sociale vaardigheden. Dat maakt kinderen weerbaar.”

Met het beschikbare bedrag kan het filosofie-onderwijs een aardige impuls krijgen, verwacht Le Coultre. “Ik wil kinderen beter leren denken. Onderwijs betaalt zich dubbel en dwars terug, en filosofieonderwijs al helemaal. Wat kun je nu beter doen voor de toukomst dan dit?”

Voor ze echt over het geld kan beschikken, moet Le Coultre eerst haar plannen uitwerken. “Ik wil het geld niet snel opmaken, maar me op de lange termijn richten: het opleiden van docenten, het aanbieden van het vak op verschillende scholen en niveaus.” De uitvoering van haar project laat nog wel anderhalf jaar op zich wachten.

Lees ook:

Boer zoekt Vrouw lift mee op de universele angst voor alleen-zijn

Filosofe Eva-Anne Le Coultre schreef ‘Echte Boer zoekt dito Vrouw. Liefde in tijden van media’. In de bijlage Letter&Geest legde ze uit waar de aantrekkingskracht van het tv-programma vandaan komt: we herkennen allemaal de de universele angst voor alleen zijn.