Maffia
Maffia-aanklager moet corruptie in het Vaticaan aanpakken
Paus Franciscus heeft een maffia-expert aangesteld als voorzitter van de rechtbank van het Vaticaan.
De nieuwe voorzitter van de rechtbank van het Vaticaan is de zeventigjarige Giuseppe Pignatone, die in mei dit jaar aftrad als hoofdaanklager van de rechtbank in Rome. Al sinds de jaren tachtig strijdt Pignatone tegen maffiagroepen in Zuid-Italië, zoals de ‘Ndrangheta en de Cosa Nostra. In 2015 leidde hij een grootschalig proces tegen de Romeinse maffia.
De benoeming kwam vlak na nieuwe berichten over corruptie in het Vaticaan. Woensdag berichtte het tijdschrift L’Espresso dat vijf leden van de Romeinse curie, het bestuursapparaat van de paus, zijn geschorst. Een van die vijf zou Tommaso di Ruzzo zijn, die als hoofd van de Autoriteit voor Financiële Informatie toezicht moet houden op de financiële transacties van het Vaticaan. Ook deed de pauselijke gendarmerie een inval bij het Staatssecretariaat, het belangrijkste bestuursorgaan binnen de curie.
Buitenlands vastgoed
Volgens de krant Corriere della Sera gaat het om vastgoedfraude: een aantal Vaticaanse bestuurders zou miljoenen euro’s aan buitenlands vastgoed hebben besteed. Het Vaticaan bevestigt dat er documenten en elektronische apparaten in beslag zijn genomen, maar wil verder geen commentaar leveren.
Dat Franciscus nu een doorgewinterde maffia-aanklager heeft aangesteld is een duidelijk statement, zegt hoogleraar kerkgeschiedenis Paul van Geest. “De paus zegt hiermee dat de aanpak van corruptie nog niet ver genoeg gaat. Hij vindt het blijkbaar tijd om zwaar geschut in te zetten.”
De aanstelling van Pignatone past bij de eerdere maatregelen die Franciscus nam om de curie te hervormen, zegt Van Geest. “De paus vindt dat bepaalde delen van de curie door en door verrot zijn. Hij wil deze weer gezond maken. Om het evangelie geloofwaardig te kunnen verkondigen moet het bestuursapparaat integer zijn, zo is zijn gedachte.” Afgelopen zomer nog kondigde Franciscus een reeks hervormingen aan van het Instituut voor Religieuze Werken, de bank van het Vaticaan. Voortaan krijgt deze een externe toezichthouder die moet controleren of de bank zich wel aan de internationale regels houdt.
Volgens Van Geest getuigen de maatregelen van Franciscus van een soort ‘onzichtbare hand’. “Hij zal het zelf nooit in het openbaar zeggen, maar allerlei besluiten van de paus zijn bedoeld om de cultuur in het Vaticaan te veranderen. Hij stelt vrouwen aan in cruciale bestuursfuncties, en hij benoemt jezuïeten tot kardinaal die geen traditionele carrière binnen de kerk hebben doorlopen.”
“Dat heeft alles te maken met zijn eigen achtergrond: Franciscus is zelf ook geen product van de curie. Hij kijkt naar de curie met een blik van buitenaf.”
Lees ook: Paus praat over schuld, maar voor de slachtoffers van seksueel misbruik gebeurt er weinig
Tijdens een bezoek aan Ierland sprak paus Franciscus over schuld en schaamte. Zijn tegenstanders vinden dat hij op moet stappen.
Franciscus, knuffelpaus onder een vergrootglas
Hij was niet van plan lang te blijven, maar is nu al jaren druk met de hervorming van het Vaticaan. Het maakt paus Franciscus populair, maar hij oogst ook kritiek.
