In een volgend leven wil ik Dirk De Wachter zijn

Als u mij met het mes op de keel zou vragen of ik in reïncarnatie geloof, zou ik waarschijnlijk nee zeggen. Aan de andere kant: als het om zaken van leven en zeker die van de dood gaat, heb ik in de loop der jaren geleerd niets uit te sluiten.

Ik kijk wel uit en laat me graag verrassen.

Mocht er de mogelijkheid zijn van een volgend leven hier op aarde, dan zou ik graag willen terugkeren als de Vlaamse psychiater Dirk De Wachter. Ik bewonder hem zeer en hoor en zie hem graag praten.

Dat laatste is niet zo moeilijk, want de goede man is overal. In Buitenhof, in een tv-programma van Human en God weet waar al niet.

De Wachter praat empathisch.

Dat schrijf ik nu wel zo op, maar wat bedoel ik eigenlijk? Ik zou zeggen dat bij alles wat Dirk De Wachter zegt en schrijft hij zich er ten volle van bewust is dat hij tegen een ander praat. Dat hij die ander ziet en het gevoel geeft het te waarderen dat die naar hem luistert.

“Mijn grootste troost is dat ik iets kan betekenen voor mensen”, zegt De Wachter. De overtuiging dat het zorgen voor de ander de kern is van het mens-zijn, heeft hij onder meer geleerd van de Frans-Joodse filosoof Emmanuel Levinas.

Gratis drinken dankzij Levinas

Die naam van Levinas kom ik al mijn gehele weldenkende leven tegen. Eind jaren tachtig, begin jaren negentig kon je goed met Levinas voor de dag komen. Kwam je per ongeluk in een filosofisch café terecht en viel er een ongemakkelijke stilte, dan was het noemen van zijn naam voldoende om hartelijk verwelkomd te worden en de rest van de avond gratis te kunnen drinken.

Maar goed, misschien dat De Wachter mij voor het eerst leert hoe groot die Levinas wel niet was. “Mekaar nabij zijn, in de ogen kijken, waarachtig toespreken, dat is ongelofelijk wezenlijk”, zegt De Wachter.

Hij leerling van Levinas, ik beginnend leerling van De Wachter. Als Wachteriaan sta ik nog aan het begin en moet ik het Wachterdom nog grotendeels gaan verkennen.

Zo ben ik nu het nieuwste boek van De Wachter aan het lezen dat als titel heeft Vertroostingen en de al even troostende ondertitel Gewone woorden van Dirk De Wachter.

Overvallen door helse buikkrampen

De man die zo veel mensen als psychiater heeft bijgestaan en getroost, is nu zelf op zoek naar troost. Toen hij in de zomer van 2021 het Centre Pompidou in Parijs bezocht , werd hij overvallen door helse buikkrampen. “Een pijn die ik niet kende, die ik niet meteen kon thuisbrengen, maar die me geen keuze liet.” Het bleek uitgezaaide darmkanker te zijn, met 40 procent kans op vijfjaarsoverleving. De Wachter: “Het is het cijfer van het slechte nieuws waar ik nu mee moet leven. Misschien ga ik hier toch aan dood.”

Nu was De Wachter de hulpbehoevende patiënt geworden en vond hij troost bij de ander. Bij een dokter die op precies de goede toon vraagt ‘Hoe gaat het met u?’ of een schoonmaakster die na een ziekenhuisnacht van niet slapen, pijn en misère zijn kamer binnenkomt en hem haar levensverhaal vertelt.

Toen zijn ziekte bekend was gemaakt in de media, werd hij overspoeld met reacties. Vaak van mensen die hij totaal niet kende. “Ze werden blijkbaar getroost in de herkenning van hun situatie, die soms van een heel andere feitelijkheid was.” De Wachter concludeert: “Het tonen van kwetsbaarheid lijkt een heel krachtige verbinding te leggen, een die nodig is om niet eenzaam af te glijden in de ravijnen van duisternis en wanhoop”.

Lief zijn voor de kwetsbaren

Maar kwetsbaarheid is niet echt populair in de huidige tijd. Nu ja, wel als je je ziekte deelt met het grote publiek, maar voor de rest lijkt onze maatschappij geobsedeerd door perfectie. De fractievoorzitter die haar emoties niet in bedwang kan houden, wordt bespot op sociale media, ministers moeten onfeilbaar zijn en bedreigde voetballers een grote jongen.

Laten we lief zijn voor de kwetsbaren.

Laatst was ik zelf van het ene op het andere moment een kwetsbare patiënt. Een paar uur maar. De zorg van al die mensen die zich om mij bekommerden, was enorm troostrijk.

Ik ga ondertussen verder met het lezen van Dirk De Wachters gewone woorden en ik hoop voor hem op die 40 procent.