‘Ik heb te weinig stilgestaan bij de priesterwijding voor vrouwen’

Paus Franciscus wil dat alle 1,3 miljard katholieken meepraten over de toekomst van hun kerk. Dit zogenoemde synodale proces is een voorbereiding op een bisschoppensynode die oktober volgend jaar in Rome gehouden wordt.

De Nationale Synthese, zoals de samenvatting van de raadpleging onder Nederlandse katholieken heet, staat vol van wensen en verlangens voor een kerk waar iedereen welkom is, ook lhbti+’ers en gelovigen die gescheiden zijn. Het rapport is onlangs naar het Vaticaan verzonden.

“Ik zie dat het echt een onderscheidingsproces is geweest”, zegt bisschop Gerard de Korte van ’s Hertogenbosch, medeverantwoordelijk voor de samenvatting. “Er zijn nogal wat parochies die er een religieuze context aan gegeven hebben, met gebed en zo. Zo van: ‘wat zegt de Heilige Geest ons om in Nederland het evangelie bij de mensen te brengen’. Dat is iets anders dan een verlanglijstje. “

De Nederlandse katholieken willen een gastvrije kerk waar iedereen welkom is. Die is er dus op dit moment dus niet?

“Als ik het rapport goed heb gelezen, denk ik dat een aantal katholieken vindt dat wij te weinig gastvrij zijn. Het evangelie is in principe bestemd voor iedereen. Maar als je besluit met Christus te gaan leven, heeft dat ook gevolgen voor de manier waarop je leeft.”

Dat klinkt meteen alweer wat minder gastvrij.

“Ik ga hierover vaak in gesprek met gelovigen en zeg dan: als je in het Nieuwe Testament leest wat Jezus van ons vraagt, dan is dat veel meer dan de kerk nu van een katholiek vraagt. Maar we wijzen niemand de deur.”

In het verslag van de consultatie in uw eigen bisdom wordt gesproken over de priesterwijding van vrouwen. Dat ontbreekt in dit nationale rapport. Hoe komt dat?

“Ik heb er zelf te weinig bij stilgestaan, anders had het wellicht toegevoegd kunnen worden, maar het kwam in de verslagen van de andere bisdommen niet of nauwelijks terug, dus is het niet meegenomen.

“Ook in het rapport van het Netwerk Katholieke Vrouwen wordt deze kwestie omzichtig geformuleerd. Die hebben er geen groot punt van gemaakt. Ze weten hoe moeilijk de priesterwijding van vrouwen in de kerk ligt. Dus zeggen ze: laten we eerst maar eens beginnen te kijken naar de mogelijkheid om vrouwen te wijden tot diaken. Een lagere wijding als begin. “

Wie heeft die samenvatting eigenlijk gemaakt?

“Die is gemaakt in opdracht van ons, de bisschoppen.”

U heeft die selectie gemaakt?

“In zekere zin wel. Het Vaticaan heeft ons de opdracht gegeven deze synthese te maken. Het eigenlijke werk is door een eindredacteur gedaan.

“De input kwam van de bisdommen, het Militaire Ordinariaat en een aantal landelijke katholieke organisaties zoals het Netwerk Katholieke Vrouwen en de Konferentie Nederlandse Religieuzen. Die kunnen moeilijk allemaal samen zo’n samenvatting gaan maken.

“Die eindredacteur ken ik als een zeer betrouwbare man. Voor zover ik kan oordelen heeft hij een onpartijdige, eerlijke en nuchtere samenvatting gemaakt.”

In het rapport wordt op de ene pagina gepleit voor veranderingen in de machtsstructuur van de katholieke kerk, terwijl verderop wordt gezegd dat je moet uitgaan van ieders specifieke gaven in de kerk. Dan denk ik: hier spreken de bisschoppen.

“Naast het algemeen priesterschap van het volk Gods hebben we diakens, priesters en bisschoppen. De kerk is een hiërarchische geloofsgemeenschap. Dat is nu eenmaal zo. Voor de toekomst is het interessant hoe dit zich zal ontwikkelen. Daar zit spanning op, dat besef ik ook.”

Dit nationale rapport ligt nu in Rome. Samen met talloze inzendingen uit andere landen. Wat blijft erover van al die wensen en verlangens van uw gelovigen als de bisschoppensynode hier volgend jaar over gaat praten?

“Ik heb goede hoop dat veel van wat wij hebben aangedragen, terugkomt in het werkdocument voor de bisschoppensynode volgend jaar oktober. Ook al omdat de inhoud in lijn ligt met wat andere landen hebben ingezonden.”

Toch las ik ergens: ‘Ontgoocheling ligt op de loer’.

“Dat vind ik veel te negatief gesteld. Je moet niet uitvlakken dat duizenden katholieken in Nederland bezig zijn geweest met de toekomst van hun kerk. Voor mij is dit een win-win-situatie. We doen dit als voorbereiding op de bisschoppensynode in 2023, maar tegelijkertijd kunnen die gespreksgroepen van betekenis blijven voor de plaatselijke geloofsgemeenschappen. Dit proces gaat gewoon door.”

Lees ook:

Nederlandse katholieken willen grotere rol voor vrouwen in kerk

Het verslag van de consultatie onder katholieken in ons land is af. Wat willen Nederlandse gelovigen? Dat iedereen welkom is in de kerk, en de macht eerlijker verdeeld wordt tussen mannen en vrouwen. De vraag is hoe realistisch het verlanglijstje is.