Ambtsgeheim

Haags gerechtshof: wie in de kerkeraad besproken wordt, mag dat weten

Ouderlingen (2006). Collectie Catharijneconvent, Utrecht. Beeld  Ari Versluis, Ellie Uyttenbroek
Ouderlingen (2006). Collectie Catharijneconvent, Utrecht.Beeld Ari Versluis, Ellie Uyttenbroek

Als kerkleden willen weten wat er door de kerkeraad van hun gemeente allemaal over hen is gezegd, geschreven en gemaild, moet de kerkeraad die informatie verstrekken. Kerken kunnen zich niet zomaar verschuilen achter argumenten van vertrouwelijkheid en ambtsgeheim.

Nico de Fijter

Dat blijkt uit een uitspraak van het Haags gerechtshof in een zaak die was aangespannen door een kerklid van de vrijgemaakt-gereformeerde kerk in Dordrecht. De vrouw was in een conflict met de kerkeraad van de Dordtse kerk beland, ze wilde weten wat er in kerkelijke documenten over haar was gezegd en geschreven, maar kreeg nul op het rekest toen ze om inzage vroeg. De kerkeraad beriep zich daarbij op de vertrouwelijkheid van de documenten. De vrouw stapte naar de rechter, die haar grotendeels ongelijk gaf, maar in hoger beroep gaat er nu een streep door dat vonnis.

Alle documenten

Het gerechtshof zegt dat de kerk de vrouw inzage moet geven in alle documenten waarin ze ter sprake komt. Wel moet de kerk in die documenten de namen van anderen anonimiseren om hun privacy te beschermen.

“Deze uitspraak laat zien dat er ook in kerken sprake moet zijn van good governance”, zegt kerkrecht-deskundige Teunis van Kooten. “In de besloten kring van een kerkeraad met elkaar praten over conflicten of ingewikkelde pastorale problemen kan zomaar ontaarden in roddelen onder ambtsgeheim. Deze uitspraak spoort aan om het klein te houden. Als er gevoelige kwesties spelen, vraag je dan af of het nodig is om er met de hele kerkeraad over te spreken. Meestal is dat niet zo: praat er over met mensen die echt op de hoogte móeten zijn. Dat zijn dan misschien twee of drie mensen. Het ambtsgeheim dat voor ambtsdragers in kerkeraad geldt is geen vrijbrief om van alles met elkaar te delen.”

En als er toch door de hele kerkeraad over gesproken moet worden, zegt Van Kooten, wees dan terughoudend met wat er genotuleerd wordt. “Als dat om een moeilijke pastorale situatie gaat, moet je bovendien eerst aan degene die het betreft vragen of hij of zij het goed vindt dat je er met een of meer anderen in de kerkeraad over praat.”

Privacywetgeving

Van Kooten ziet dat de aangescherpte privacywetgeving steeds meer tot de kerken doordringt. “Allerlei kerken zetten bijvoorbeeld hun wekelijkse nieuwsbrieven niet zomaar meer online. En andere gegevens zijn achter een portaal geplaatst waar alleen leden bij kunnen. Maar de bescherming van de privacy van de kerkleden moet dus ook een plek hebben binnen de besprekingen van de kerkeraad. Deze rechterlijke uitspraak maakt dat heel goed duidelijk.”

Lees ook:

Biechtvader voor de stad

De Groningse dominee Pieter Versloot woonde negen jaar in Kazachstan. Daar had hij een biechtvader. Nu is hij dat zelf. Elke woensdagmiddag zit hij in een klein kamertje van de Martinikerk klaar om te luisteren, te vergeven en eventueel te bidden.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden