Geschonden gezichten en ooglapjes werken afschrikwekkend

Je kunt een parelsnoer van waarheden aaneenrijgen en toch de boel bij elkaar liegen. Daarvan liet Hassan Karami een staaltje zien. Hij is chef van een speciale eenheid van de Iraanse politie die hoofddoekmuiterijen bestrijdt.

Het was een soort verbale hypnose. Hij wekte de indruk ernstige beschuldigingen glashard te ontkennen, maar naar de letter genomen deed hij dat niet. Je kon hem niet betrappen op onware woorden. De ontkenning straalde hij uit, zonder die te formuleren. Ook vertelde hij niet het hele verhaal. Liegen kun je op vele manieren.

Het had te maken met kapotgeschoten ogen. Al sinds maanden klagen Iraanse oogheelkundigen dat ze zoveel zwaar gezichtsletsel moeten behandelen, opgelopen bij betogingen tegen hoofddoek-dwang. Vooral jonge vrouwen zijn slachtoffer. Vorige week meldde de in Noorwegen gevestigde mensenrechtenorganisatie Iran Human Rights dat het vaststond dat de politie gericht schiet op hoofden en ogen. Ze zou dat doen met ‘milde’, niet dodelijke munitie, zoals rubberen kogels of verfballetjes. Maar wel van korte afstand, zodat er van die mildheid weinig overblijft. De verminkingen die ze veroorzaken zijn effectiever dan botweg doodschieten. Ze brengen minder schade toe aan het imago van het regime.

Bovendien ontmoedigt de aanblik van geschonden gezichten en ooglapjes potentiële nieuwe demonstranten.

Expertise om de ‘vrede te herstellen’

Politiebaas Karami wuifde de beschuldigingen superieur weg. Volgens hem beschikken zijn mannen over de expertise om de ‘vrede te herstellen’ met een minimum aan kosten en schade. Blijft de vraag, genegeerd door Karami, of ze ook gebruik maken van die expertise.

Dat deden ze duidelijk niet op 30 september in de stad Zahedan in de provincie Beloetsjistan, in het zuidoosten van Iran. Daar vielen tachtig doden. De plaatselijke imam geselt sindsdien het ayatollah-regime in Teheran met woedende preken.

Karami had nog een goeie. “Als iemand kan bewijzen dat er ook maar één persoon per vergissing is gedood, dan zal ik hem belonen,” zei hij zelfverzekerd. Maar de beschuldiging luidt juist dat de moorden niet per ongeluk maar met opzet plaatsvinden. Krijgt iemand die dat bewijst ook een beloning? Waaruit bestaat die? Uit een tas vol gouden dukaten of ophanging aan een hijskraan wegens ‘oorlogvoering tegen God’?

Een elektronische waarschuwing

Gezichtverminking is niet genoeg. Het ayatollah-regime wil zichzelf en God effectief beschermen. In die volgorde, want de Allerhoogste moet wel zijn plaats kennen. Mousa Ghazanfarabadi is voorzitter van de juridische commissie van het parlement. Hij mikt op repressie via kunstmatige intelligentie. Vrouwen zonder hoofddoek krijgen, wat hem betreft, voortaan eenmaal een elektronische waarschuwing. Volharden ze in ‘het kwaad’ dan volgt een bekeuring. Hun identiteitsbewijs krijgen ze pas terug nadat ze de boete hebben betaald.

Zolang worden ze uitgesloten van alle publieke dienstverlening, ook betaalverkeer. Er komt op straat technologie voor gezichtsherkenning. Fysieke dwang zal niet worden toegepast.

De commissie vindt kennelijk dat de dodelijke mishandeling van hoofddoekzondares Mahsa Amini op een politiebureau niet de beste manier was om ‘de vrede te herstellen’.

Voortschrijdend inzicht. Over bestraffing van de moordenaars van Amini, icoon van de vrouwenopstand, natuurlijk geen woord.