De Pakistaanse blasfemie-gekte

Op 6 mei luidde de doodsklok voor de imam Maulana Nigar Alam. Zoals dat muziekinstrument wel vaker doet in Pakistan: totaal onverwacht. Veertig jaar oud was de man Gods en gezond. Gepassioneerd voerde hij het woord op een massabijeenkomst ter ondersteuning van oppositieleider en oud-premier Imran Khan.

Hij speelde een thuiswedstrijd. Dacht hij althans. Zijn gehoor bestond uit politieke vrienden. Maar juist die brachten hem om het leven. In zijn toespraak overlaadde hij zijn idool Imran Khan, behalve politicus ook een vermaard ex-cricketspeler, een soort Cruijff die de politiek in ging, met lof.

Mohammed als tweede, jaloerse god

Er was niets aan de hand. Totdat hij in het vuur van zijn betoog uit de bocht vloog. “Imran Khan is een betrouwbaar persoon en ik respecteer hem evenzeer als de profeet!” riep hij. En toen volgde de lynchpartij, wegens blasfemie. Want religie-dwazen in het met blasfemie-hysterie besmette Pakistan vereren Mohammed als een tweede, jaloerse god naast Allah, die wraak eist wanneer iemand een mens met hemzelf vergelijkt.

De politie sleepte de geestelijke een winkel in. Maar de aanvallers forceerden de deur waarna ze de man met stokken dood mepten. Wat opvalt bij dit soort lynchpartijen, dit jaar waren het er in Pakistan in elk geval al drie, is de uitschakeling van de factor tijd. De term snelrecht is veel te zwak. Aanklacht, veroordeling en terechtstelling voltrekken zich in een onnavolgbaar tempo en misschien wel in omgekeerde volgorde.

Geen vertrouwen in de overheid

Dat de beulen hun ‘vonnis’ onverwijld uitvoeren is vanuit hun ‘standpunt’ bekeken begrijpelijk. Want het vertrouwen in hun overheid zijn ze kwijt. Immers, Pakistan heeft, dat wel, een strenge wet tegen godslastering. Niks mis mee. Maar de ‘lamlendige’ toepassing ervan ergert het vrome volk.

Goed, lagere rechters leggen doorgaans gedwee de doodstraf op. Maar dat doen ze om zelf aan lynching te ontkomen. En ook wel om de verdachte te redden. Want na vrijspraak kan zomaar een meute toeslaan, soms al in het gerechtsgebouw en anders wel daarbuiten. Haar dollemansjustitie kent maar één straf: de dood en wel hier en nu en onmiddellijk.

Patstelling

Na het vonnis van de rechtbank volgt een verblijf voor onbepaalde tijd in een dodencel, die effectief beschermt tegen lynching. Er ontstaat een patstelling. De overheid durft een executie niet aan, vanwege buitenlandse kritiek. Vrijlating is onverkoopbaar aan de publieke opinie. De christelijke boerenvrouw Asia Bibi verbleef negen jaren in een dodencel, tot 2018. In de westerse wereld werd ze een icoon. Na haar vrijlating en emigratie naar Canada verslapte de aandacht voor de Pakistaanse blasfemie-gekte.

Die maakt relatief vaak slachtoffers onder religieuze minderheden: hindoes, ahmadi-moslims, sjiieten en christenen. Nigar Alam behoorde tot geen van die groepen. Zelfs voor soennitische mannen Gods als hij kan een ‘onvertogen woord’ dus noodlottig zijn.

Vorige week waren de christenen weer aan de beurt. In Lahore pakte de politie twee tieners op. Een agent meende uit hun monden de namen Mohammed en Ali te hebben beluisterd. Godslastering volgens de diender. Nee, ze hadden het over een pastamerk, zegt de familie. De woonwijk van het tweetal telt tientallen christelijke families. Veel ervan hebben elders een veilig heenkomen gezocht.