De expositie ‘Bij ons in de Biblebelt’ breekt records: ‘Mensen zijn vaak ontroerd’

De expositie ‘Bij ons in de Biblebelt’ in het Utrechtse Museum Catharijneconvent breekt records. Gemeten naar bezoekersaantallen per dag is het de meest succesvolle tentoonstelling in de geschiedenis van het museum.

Normaal ontvangt het museum ongeveer vijfhonderd bezoekers per dag, maar bij de huidige tentoonstelling ligt het aantal bezoekers rond de duizend. Dat het zo’n succes zou worden had museumdirecteur Marieke van Schijndel niet durven dromen. “Wij maakten de expositie vanuit de overtuiging dat het een interessant onderwerp zou zijn, maar dat er zoveel mensen zouden komen hadden we niet kunnen voorspellen. Dan hadden we de tentoonstelling langer laten doorlopen.” Ondanks de relatief korte looptijd van tweeënhalve maand ligt het totaal aantal bezoekers al boven de 50.000.

Volgens Johan Roeland, universitair docent media, religie en cultuur aan de Vrije Universiteit, is het succes van de tentoonstelling deels te verklaren door het feit dat de reformatorische gezindte zich de laatste jaren meer laat zien. “Lange tijd kozen de bevindelijk-gereformeerden bewust voor isolement. Men leefde in de eigen zuil, met eigen scholen en verenigingen. Dat viel aardig vol te houden, tot het moment dat het internet en sociale media hun intrede deden. Die hebben tot meer openheid geleid: via de nieuwe media zoeken bevindelijken vaker het gesprek op met anderen.”

‘Mensen zijn vaak ontroerd’

Ook de hernieuwde aandacht voor religie en spiritualiteit in de media speelt mee, zegt Roeland. “Lange tijd was secularisatie het dominante verhaal, maar nu leven we in een postseculier tijdperk: religie en spiritualiteit zijn zichtbaarder. Een tentoonstelling als deze is daar onderdeel van. De bevindelijken worden niet meer neergezet als een exotische stam in een door en door ­seculier land, maar als zelfbewuste gezindten die respect verdienen.” Het museum krijgt veel lof van de bevindelijk-gereformeerden zelf, zegt directeur Van Schijndel. “We horen vaak dat de tentoonstelling met veel liefde is gemaakt. Mensen herkennen zichzelf, en ze zijn vaak ontroerd.”

De tentoonstelling is populair bij Biblebelt-bewoners: naar schatting komt 20 tot 25 procent van de bezoekers uit reformatorische hoek. Af en toe klinkt er een kritische noot, zegt Van Schijndel. “Een kritiekpunt is dat onze insteek erg sociologisch is, en weinig theologisch. Daardoor ontstaat ook weer een gesprek: gaat het hier om een cultuur, of om een geloofsbeleving? Zo’n discussie is een interessante spin-off.”

Lees ook:

Dit zijn reformatorische christenen anno nu

De makers van de tentoonstelling in het Museum Catharijneconvent hebben nostalgie gemeden, vertelden ze eerder in deze krant. “De museumkaarthouders waarop wij ons richten, snappen zelf ook wel dat er een beklemmende kant zit aan deze wereld.”