Coronafrustratie? Deze mensen schreeuwen het er lekker uit aan zee

Na bijna twee jaar corona heeft een Haags gezelschap een nieuwe manier gevonden om met de sores om te gaan: ze schreeuwen die van zich af aan het strand. Krijsen aan zee. ‘Het is een beetje een ritueel geworden.’

Onder een grijs wolkendek verzamelt zich een gezelschap van zo’n twintig personen op het strand van Den Haag. Ze groeten of knuffelen allemaal eerst uitbundig de leider van het geheel: Julie Scott. Het is dankzij de zangeres en coach - rood haar, zwarte nagellak – dat ze hier op zaterdagochtend bij een temperatuur van net boven het nulpunt in het vochtige zand staan. Een onbarmhartige wind rukt aan hun sjaals en jassen.

Uit arren moede heeft Scott een oefening bedacht om de coronasores het hoofd te bieden. “Krijsen aan zee”, noemt ze het. Oftewel: coronafrustraties van je afschreeuwen op het strand. Het begon ermee dat ze door het virus haar vak niet meer kon uitoefenen. “Ik had weer een doel nodig”, vertelt ze. “En met dit plan kon ik ook zoveel mogelijk daglicht pakken, voor de happy vibes. Ik had beweging, ik was in de natuur.”

Maar het leek haar geen goed idee om dit in haar eentje te gaan doen. “Ik dacht, ja, dá-hag, dan sluiten ze me straks nog op. Dus ben ik mensen gaan uitnodigen, heb ik er een evenementje van gemaakt.”

Even lekker krijsen

Als coach stemexpressie weet ze hoe goed het mensen kan doen als ze zich uiten via hun stemgeluid, vertelt ze. “Ik weet hoe bevrijdend dat kan zijn.” Jaren geleden had ze in een reisdocumentaire over Peking mensen gezien die in een stadspark met elkaar gingen schreeuwen. “Ze gingen even lekker krijsen, en dan aan het werk. Ik heb altijd gedacht: hoe zou het zijn als je dat wat langer achter elkaar doet? Wat doet dat fysiek met je? Dit was een uitgelezen moment om dat eens te proberen.”

Scott is toen drie weken lang elke ochtend om acht uur naar het strand gegaan. “En ik heb dus geen enkele dag alleen gestaan. Terwijl het ook soms ijzelde of sneeuwde. Dat was zo te gek, dat heeft me zo ontroerd.” Nu komen de strandschreeuwers eens in de paar weken bijeen. “Het is een hoop jolijt, maar tegelijk heeft het echt een beetje de functie van een ritueel gekregen.”

Het gezelschap kruist het strand over. Ze slaken jolige kreten die, naarmate ze de kolkende zee naderen, steeds meer worden opgeslokt door het gedruis van de branding. Op instructie van Scott houden ze stil. “Haallooo”, klinkt het uit haar mond, half zingend, half gruntend. Eerst moeten de stembanden nog opgewarmd worden met een aantal oefeningen, zoals het nadoen van een briesend paard, en jengelen als een vervelend kind.

De buurvrouw in gedachten

Dan vraagt ze de deelnemers op een rij te gaan staan, met het gezicht naar de zee, en iets in gedachten te nemen. “Iets waar je voor gaat krijsen”. Mirjam Harding (49) uit Amstelveen kruipt wat dieper in haar bruine, pluizige lammycoat. Ze weet al wat ze van zich af gaat schreeuwen. “Ik heb net gehoord dat mijn buurvrouw niet zo lekker gaat.”

Het is voor haar de vierde keer dat ze meedoet, vertelt Harding, die in het dagelijks leven winkelstraatmanager is. Ja, het krijsen doet wel wat met haar, vertelt ze – het is prettig om dingen in de zee te kunnen achterlaten. “Op een gegeven moment had ik een leuk iemand ontmoet, waar het aardig mee leek te klikken, maar dat liep toch stuk – daar was ik best een beetje verdrietig van. Toen was het wel fijn om te kunnen zeggen: Dikke doei voor jou, ga toch lekker de zee in.”

Een minuutlang bereiden ze zich in stilte voor op de oefening in zelfcatharsis. Even wordt die verstoord door een poedel die komt aanstormen en naar de vlokken zeeschuim hapt. Scott kondigt nog een laatste instructie af. “Vergeet niet straks de zee dankbaar te zijn voor het opnemen van al jullie sores.”

Als het moment daar is, en zo’n twintig kelen zich tegelijkertijd wagenwijd openen voor een harde, langgerekte schreeuw, lopen de gezichten rood aan. Maar zoveel lawaai valt er niet te horen: de wind voert het grotendeels weg, het strand op en de zee in.

Een slokje rum, dat luchtte heerlijk op

De 38-jarige Remco Visker, muzikant en leider van een muziekschool in Wassenaar, heeft alles in zijn schreeuw gestopt. Hij liep net nog even snel terug naar de rugzakken, om een slokje rum te nemen. Het luchtte heerlijk op, vertelt hij. Met een brede grijns: “Zie je dat dan niet aan me?”

Toen hij de eerste keer meedeed heeft hij dat moment aangegrepen om al zijn gevoelens over de maatregelen te ontladen. “Ik ben heel, heel erg boos geweest op Mark Rutte en Hugo de Jonge, die er al bijna twee jaar voor zorgden dat ik als muzikant niet kon doen wat ik wilde. En die zzp’ers in de muziek compleet de keel dichtknepen.”

Hij wijst richting de zee. “Ik heb ze gevisualiseerd, ze zaten daar, in een bootje, en al mijn negativiteit heb ik op ze afgevuurd. Dat heeft best gewerkt eigenlijk, daarna kon ik weer positiever zijn.”

Wat hij er nog meer aan heeft? Hij krijgt er energie van, zegt Visker. “Het was niet dat er een grote zak met geld aanspoelde, dus dat probleem is niet verholpen. Maar het is belangrijk om dit soort kippenvelmomenten te creëren in je leven. Sommige mensen gaan naar de kerk of moskee, anderen naar een metalconcert of technofeest: het zou best kunnen dat die mensen daar iets soortgelijks beleven.”

Het krijsen is een fijn moment, maar dat is het dan ook: een momentopname, zegt Visker. “Het is niet dat als je dit gedaan hebt, je in de hemel komt, of dat alles plots goedkomt. Laten we realistisch blijven.”

Uit zijn ooghoeken ziet Visker dat een van de jongens intussen een roze zwembroek met eenhoornprint heeft aangetrokken, en de zee in wandelt. Hij trekt meteen ook zijn trui uit, en knoopt zijn riem los. Bij zijn schoenen begint hij te twijfelen, maar dan gaat hij toch, met een plons.

De rest van de groep staat op veilige afstand te kijken. Iemand gaat rond met een tupperware bakje vol zelfgemaakte minipannenkoeken. Mirjam Harding neemt net een hapje, nog griezelend van de gedachte aan het koude water. “Dit gebeuren werkt verbindend: we weten allemaal dat we onze dingetjes en pijntjes hebben waar het liever niet over hebben. Ook al zijn die nog zo anders van aard, we staan hier als gelijken, want we hebben allemaal iets wat we los willen laten.”

Een moment van kwetsbaarheid

Dat ze de meeste mensen die meedoen niet kent, maakt dan ook niet meer uit, zegt Harding. “Je hebt na het schreeuwen heel snel zoiets van: we zijn hier samen. We hebben een moment gedeeld, een moment van kwetsbaarheid.”

Daar kan Remco Visker, die met rood aangelopen ledematen terug uit de zee komt, helemaal mee instemmen. Maar, zo geeft hij toe, er is ook een meer banale reden waarom hij het wel zo fijn vindt om niet alleen te krijsen. “Als mensen langslopen die de hond uitlaten, blijven ze staan kijken, en je ziet ze denken: wat gebeurt hier nou weer? Je staat toch iets raars te doen.”

Lees ook:

Journalist Anne Bokma (59) probeerde elke maand een andere spiritualiteit. ‘Ik ben een dankbaarder mens geworden’

De Canadese journalist Anne Bokma probeerde een jaar lang allerlei verschillende spirituele praktijken en stromingen uit. Ze schreef er een boek over. ‘Mijn vermogen om vreugde te ervaren is zoveel dieper dan ik dacht.’