Op de e-bike dwars door Jeruzalem

Ik haat bergop fietsen. Dus als ik lees dat in Jeruzalem, waar ik ben, e-bikes te huur zijn, ben ik blij. Een goede verhuur is te vinden bij First Station, een nieuwe uitgaanshot-spot waar zelfs op sabbat horecagelegenheden open zijn.

Daar begint ook een fietspad door het Train Track Park. Deze voormalige spoorlijn was van 1892 tot 1998 een belangrijke verbinding tussen Jeruzalem en Jaffa, aan de kust. Daarna werd het een sneu gebiedje, dat dankzij inventieve architecten een parksnoer in Jeruzalem is geworden.

Het Train Track Park is echt een stadspark, met meer stadselementen dan groen. De rails zijn omgetoverd tot een strak voetpad met imitatieplanken als toplaag. Parallel hieraan lopen zeven kilometer lang groenstroken om te relaxen, én een fietspad. Bij elke wijk die er leuk uitziet, neem ik een afslag. Gluren hoe de Jeruzalemmers buiten het centrum wonen, en dan weer door op het fietspad. De e-bike maakt er een eitje van.

Vrolijkheid in Jeruzalem

In het winterzonnetje staan mensen bij een abri vol boekenplanken te neuzen. Het blijkt een officieuze uitleen- en ruilbibliotheek in het park. Ook het tweede Hebreeuwse filiaal is druk bezocht. Nog verder is een bieb waar niemand staat, met Arabische boeken in kleurloze kaften. Hier en daar is er een grote speelplaats. Onderaan in het dal eindigt de route bij het Teddy-voetbalstadion. Een fietsbrug over de snelweg geeft toegang tot Malha Mall, het grootste overdekte winkelcentrum. Een goede plek voor een koffiepauze met Israëlische taart bij Greg Café.

Een gewoon fietspad loopt door langs de snelweg. Daarom fiets ik op goed geluk terug, langs een andere kant bergop de stad in. Een stop die een langer bezoek waard is, is het Israël Museum. Het nabijgelegen parlement, de Knesset, heeft rondleidingen, waarbij ook immense wandtapijten van Marc Chagall zijn te bewonderen. Vanaf hier is Holocaustcentrum Yad ­Vashem vier kilometer. Daar heb je wel een dagdeel nodig, plus tijd om bij te komen.

Gelukkig is er ook vrolijkheid in Jeruzalem. Fiets door naar Cinema City Jerusalem, een winkelcentrum met grote bioscoop. Die staat vol beelden van filmhelden, levensgrote Star Wars-figuren en smurfen. Kom te vroeg voor je film, zodat je nog een Hollywoodbankje met een Amerikaanse slee of Minnie Mouse kunt uittesten. Het blijft wennen dat in elk winkelcentrum en zelfs in het museum zwaarbewapende militairen rondlopen, die zo uit de schoolbankjes lijken te zijn geplukt.

Diep ondergronds is het nieuwe treinstation dat net open is. Bovengronds mag je op de trambaan fietsen, dwars door uitgaanscentrum Jaffa Road met restaurantjes voor falafel, hummus, shakshuka en ander heerlijk vegetarisch eten. De halva-banketbakker biedt op straat zijn suikervrije waar aan.

Trappetje op met een e-bike

De tramlijn leidt naar de oude stad, maar ik maak een ommetje door Mea Shearim, de ultra-orthodoxe wijk. De voorspelling is dat in 2040 een vijfde, en in 2065 een derde van de Israëliërs bestaat uit deze straatarme, ongezond uitziende ultra-conservatieven. Alle jonge vrouwen – met pruik of hoofddoek – lijken hier zwanger of duwen een kinderwagen. Zij krijgen gemiddeld zeven kinderen. De Haredi-mannen dragen hoeden, baarden en hebben lange krullen bij de oren. Zij werken niet, studeren niet en vervullen geen dienstplicht, ­hoewel dat sinds een paar jaar ook voor hen verplicht is. De mannen wijden zich liever aan lezen van de Thora en het bestrijden van liberale Joden. Zoals op sabbatavond, waar je sommigen van hen ziet schreeuwen naar spaarzame automobilisten.

Vlak bij Mea Shearim ligt achter de Jaffapoort het kasteel met de toren van koning David. In de oude stad is het een mengelmoes van joodse, islamitische en christelijke gelovigen. Ethiopische monniken wonen sinds de 17de eeuw in een zijkapel van de Heilig Grafkerk. Door de steegjes fietsen kan pas aan het eind van de dag, als het niet meer zo druk is. Maar de vele trappetjes maken het met de zware e-bike onmogelijk. Ik draai om.

Over een uur moet ik mijn fiets weer inleveren, om exact acht uur. Het is al donker. Welk uitstapje is nog leuk om te doen? De Olijfberg natuurlijk! De Maria Magdalenakerk ligt op de heuvel uitnodigend te schitteren met zijn zes gouden bollen.

“Marhaba”

Wat Jeruzalem in elk geval bijzonder maakt is de veelheid aan historische gebouwen en religies. En van mensen: ik weet bij binnenkomst vaak niet wat te zeggen: shalom of salaam? Want ik zie geen verschil tussen Joden en Arabieren, laat staan christelijke Palestijnen of Israëlische Arabieren en druzen. Pas op dag vier ontdekte ik dat ik in een Arabisch hotel logeer. “Marhaba”, opteerde een receptioniste, Arabisch voor ‘hallo’.

Langs de hoge stadsmuur staan auto’s en bussen vast. Twee toeristen op de stoep vragen me naar de Olijfberg. Met de e-bike trap ik langs de file. Lastiger wordt het na de afslag omhoog. De bergweg versmalt, tegemoetkomende auto’s stoppen om elkaar te laten passeren. Dan val ik stil, pal achter een uitlaat. De zware e-bike blijkt alleen bergaf aan de praat te krijgen. Zo draai ik cirkeltjes op de Olijfberg, naar beneden en zodra ik vaart heb weer omhoog. Hopelijk zonder op de radar van de Mossad te verschijnen.

Ik passeer een oude Joodse begraafplaats. De weg eindigt bij soldaten die met een grote hond een politiepost bewaken. Het uitzicht over Jeruzalem is weergaloos. Dan moet ik als een speer naar beneden, en de weg vinden naar First Station. Nog 20 minuten over. Ineens fiets ik langs een ravijn.

Wie een dal in rijdt, moet altijd weer omhoog. Een drama op de racefiets, maar dankzij de e-bike red ik het nét. Nu links of rechtdoor? Snel raadpleeg ik Google Maps, met nog 5 minuten te gaan. Precies op tijd bereik ik de verhuurwinkel. De medewerker heeft alle tandems naar binnen gehaald, de bakfietsen vastgezet. Hij is op mij blijven wachten.

Ik nam een regiobus naar Bethlehem, maar zie later dat het vanaf First Station slechts acht kilometer fietsen is. Daar zijn hoogtepunten: de betonnen muur vol graffiti die de Westbank afscheidt, de galerie in hotel Walled Off, een wandeling langs Banksy-kunst, de Geboortekerk en de gefrustreerde maar vriendelijke Palestijnen.

Reisreportages vanuit bijzondere bestemmingen, boeiende steden en verre streken, met reistips. U vindt ze op trouw.nl/reizen.