Kroondomein Het Loo op de noordelijke Veluwe opent 25 december weer voor het publiek, na de jaarlijkse sluiting van drie maanden. Vijf tips voor een winterse kerstwandeling.
1. Tussen edelherten, zwijnen en wolven
‘Verboden toegang van 15 september tot 25 december’ staat op de borden bij kroondomein Het Loo. Vanaf maandag is het koninklijke jachtseizoen voorbij en kan er weer worden gewandeld. De kans is groot dat je daarbij edelherten en zwijnen tegenkomt. Misschien zelfs een wolf. Omdat 2021 een slecht mastjaar was (weinig eikels en beukennoten) is de verwachting dat vooral zwijnen zich deze winter laten zien. Op zoek naar voedsel. Sta vroeg op en strijk neer bij een wildobservatieplaats (zie: kroondomeinhetloo.nl/bezoekersinfo).
De term koninklijke jacht is overigens misleidend. Afschot moet overpopulatie voorkomen en wordt gedaan door professionele faunabeheerders. De koning zelf jaagt een dagdeel per jaar.
2. Zoek het hutje van Wilhelmina
Het kroondomein ligt grofweg ingeklemd tussen Apeldoorn, Vaassen en Uddel, en beslaat ruim 10.000 hectare. Omdat er nauwelijks doorgaande wegen zijn is het opvallend stil in het gebied waar bos en heide elkaar afwisselen. Ook voormalig koningin Wilhelmina (1880-1962) genoot van die rust. Ze was regelmatig te vinden in de ‘achtertuin van Paleis Het Loo’ en tekende en schilderde er graag. Dat deed ze in wat nu het hutje van Wilhelmina wordt genoemd. Het van oorsprong met heideplaggen bedekte onderkomen, rondom een boom, staat er nog. Waar? Google Maps geeft richting. Tik Wilhelmina’s hutje in en ga op zoek.
3. Ontdek de koperen kathedraal
In het Wieselsche Bosch is De Kathedraal te vinden, een kunstwerk van Marinus Boezem dat toenmalig koningin Beatrix in 1999 aan het kroondomein schonk. De vorstin wilde haar verbondenheid met (de natuur in) het gebied tonen. Het werk bestaat uit veertig bronzen boomstronken, als zuilenrijen in het bos geplaatst, die samen het grondplan van de kathedraal van Reims vormen (op ware grootte!). Door de groene patina gaan de stronken op in de omgeving. De locatie, iets ten noorden van de Wieselscheweg, wordt net als bij Wilhelmina’s hutje nergens aangegeven. Google Maps biedt opnieuw uitkomst.
4. Langs de sprengen van De Motketel
Een bijzonder deel van het kroondomein is De Motketel. Het gebied ter hoogte van Vaassen staat op plek negen in de top-100 van mooiste historisch-geografische plekken van Nederland (zie: cultureelerfgoed.nl). Er staan prachtige oude beuken en eiken. Omgevallen boomstammen liggen nonchalant over de vele sprengen in dit gebied. Omdat het grondwater in De Motketel hoog staat, vulden de sprengkoppen die tussen 1600 en 1800 werden gegraven, zich snel. Dat water werd via beken afgevoerd richting Vaassen en gebruikt om watermolens aan te drijven. In 1725 stonden er maar liefst zeventien in de buurt. Die geschiedenis is nog altijd zichtbaar in het landschap.
5. Land van ijsvogel, specht en beekprik
De Motketel is een botanisch rijk gebied, met (zeldzame) soorten als paar-bladig goudveil en de smalle beukvaren. Toch zijn het in de winter vooral vogels die opvallen. Zo is De Motketel geliefd onder ijsvogels. Ook is de kans groot dat je een specht ziet, of hoort. Bijna alle spechtsoorten die Nederland kent, leven hier.
Het stromende water van de sprengen is daarnaast de thuisbasis van een zeldzaam visje: de beekprik. Vanaf maart laten de eerste exemplaren zich zien. De beekprik leeft eerst zes jaar als larve op de bodem, daarna zwemt hij stroomopwaarts, op zoek naar een partner. Om na de paring direct te sterven. Een bijzonder levensverhaal.
Routes
Op de website van IVN Natuureducatie (ivn.nl) staat een wandeling van 10 kilometer met routekaartje door het Wieselsche Bosch. Die voert onder andere langs De Kathedraal.Op dezelfde website staat ook een route van 6 kilometer bij De Motketel. Die begint en eindigt bij kasteel De Cannenburgh in Vaassen, waar nog een oude watermolen staat.
Openbaar vervoer
Het kroondomein is beperkt met ov bereikbaar. Vanaf station Apeldoorn gaat een bus naar Het Aardhuis in Hoog Soeren, een jachtchalet dat in 1861 in opdracht van koning Willem III is gebouwd; een prima startpunt voor een wandeling. Wie vanuit hier naar De Motketel loopt, kan in Vaassen de bus terug nemen naar Apeldoorn. Neem zelf eten en drinken mee.
Met de auto
Het kroondomein is vooral met de auto goed bereikbaar. Vanaf de parkeerplaats aan de Aardhuisweg bij Uddel (vanuit Uddel aan je linkerhand) wandel je zo het gebied in. Of zet de auto op parkeerplaats Wieselseweg in Wenum-Wiesel, aan de Apeldoornse kant van het kroondomein.
Voor een bezoek aan De Motketel ligt de parkeerplaats aan de Elburgerweg in Vaassen voor de hand. De ingang van het kroondomein ligt aan de overkant van de weg.
