Wie op de zonnige, jolige sfeer van Toy Story hoopt, komt met ‘Lightyear’ bedrogen uit

Regie Angus MacLane
Met de stemmen van Chris Evans, Keke Palmer
★★★

Denk aan Toy Story en je ziet Buzz Lightyear voor je. De met computeranimatie gemaakte klassieker uit 1995 was niet alleen een artistieke mijlpaal en de doorbraak van studio Pixar. De film over het innerlijke leven van speelgoed in de kamer van een jongetje betekende ook de introductie van een geestig personage. Buzz Lightyear, de druk pratende astronaut in een appeltjesgroen ruimtepak vol bliepjes. Een onstuitbare optimist, met als lijfspreuk ‘To infinity, and beyond’. Een poppetje of actiefiguur, uit de favoriete film van de jongen.

Lightyear is die film. Een sciencefiction-avontuur over een space ranger die, met een ruimteschip in de vorm van een knolraap, arriveert op een onbekende planeet. Buzz – gezicht als een pannenkoek, kuiltje in de kin – leeft met zijn hoofd in de wolken. Maar goed dat hij in collega Alisha een nuchter maatje heeft. Terwijl Buzz in het heelal zijn hypersnelheid opvoert, gaat het leven in het ruimtekamp in een ander tempo door: enkele reisjes later staat Buzz, zelf een paar uur ouder, tegenover Alisha’s kleindochter.

Een fascinerend gegeven, zeker voor kinderfantasie. Het is duidelijk dat Angus MacLane, als animator betrokken bij onder meer Toy Story 2, Finding Nemo en Up, die wil prikkelen. Hij liet zich inspireren door zijn eigen jeugdliefde, Star Wars. Dat is de charme van Lightyear: het is een retrofuturistische fantasie. Buzz’ astrowereld bestaat uit lawaaierig metaal met stevige hendels en kleurig oplichtende mechanische knopjes. De ruimtevaarder krijgt gezelschap van een kat-robot die even de tijd neemt voor berekeningen en stroefjes beweegt. Deze Sox is meteen het grappigste personage in een drukke, wat ernstige film die als lang aanvoelt en zich in veel duisternis afspeelt. Wie op de zonnige, jolige sfeer van Toy Story hoopt, komt bedrogen uit.

Maar Lightyear is wel een film van nu. Dat Alisha zich verlooft met een vrouw en met haar een kind opvoedt, daar zullen veel bioscoopgangers niet van opkijken. Maar een kus tussen de twee was eerder dit jaar inzet van politiek gesteggel. Eerst verdween het moment van affectie tijdens de montage. Totdat medewerkers van Disney, moedermaatschappij van Pixar, zich roerden. Boos over donaties die het bedrijf in Florida doet aan politici die scholen restricties opleggen voor bespreekbaarheid van lhbtqi-rechten. De ‘Don’t say gay’-wetgeving gaat moeilijk samen met Disneys streven inclusief te zijn. De studio liet zich onlangs met de korte film Out, over een gay stel, juist van een andere kant zien. En zo kwam de kus weer terug.

Toch een grappig idee: die zoen zat er dus toen al in, in 1995, toen het jongetje Buzz Lightyear in zijn hart sloot. Het homohuwelijk was in de VS nog ver weg. Zo ver als de sterren, en daar voorbij.