The Northman is een woest vikingepos waarin het beest los gaat

The Northman
Regie: Robert Eggers
Met Alexander Skarsgard, Nicole Kidman, Claes Bang, Ethan Hawke, Anya Taylor-Joy, Willem Dafoe en Björk
★★★★

De Amerikaanse regisseur Robert Eggers wilde de Scandinavische vikingcultuur niet romantiseren. En dat zullen we weten ook. Zijn vikingepos The Northman is doorspekt met geweldsuitbarstingen. De onverschrokken Noorman uit de titel bijt gewoon de ballen van een tegenstander af. En als hij een andere vijand heeft onthoofd, laat hij het hoofd achter met de neus richting anus.

Het lijkt erop dat de wraak van prins Amleth grenst aan waanzin. Amleth is als jongetje getuige geweest van de moord op zijn vader, in de tiende eeuw koning van een fictief eilandje bij Schotland. Vader (Ethan Hawke) is gedood door zijn broer (Claes Bang), moeder (Nicole Kidman) is als prooi meegenomen. Zelf is Amleth per boot ontsnapt. Als hij na twintig jaar vermomd als slaaf naar IJsland vaart, waar zijn oom met zijn moeder een boerderij runt, is hij veranderd in een woeste vikingkrijger.

De boomlange Zweedse acteur en producent Alexander Skarsgard, bekend van True Blood, heeft er zo te zien alles aan gedaan om het lijf van een geharde viking te krijgen. Als Amleth de Beer-Wolf zal hij zijn vader wreken, moeder redden en oom doden. Het klinkt als een mantra. Als de viking zichzelf in een extatische toestand brengt, voelt hij geen pijn meer. Een bloedige afranseling in extreme close-up is het bewijs.

De 38-jarige Robert Eggers, die met The Witch en The Lighthouse met succes twee eigengereide horrorfilms maakte, mag nu met een Hollywoodbudget van 90 miljoen dollar uitpakken. Lovenswaardig is dat hij zo min mogelijk naar digitale effecten greep, maar de vikingtijd zo waarheidsgetrouw mogelijk nabootste. De handgemaakte vikingschepen en wapens getuigen ervan, maar ook locatieopnamen op IJsland en in de Noord-Ierse modder. De lava spuwende vulkaan ziet er juist weer surrealistisch uit.

Het verhaal dat Eggers schreef met de IJslandse schrijver Sjón combineert knap Noorse mythen, IJslandse sagen en vikinglegendes waarin Willem Dafoe opduikt als hofnar en Björk als heks. Eggers, zoon van een Shakespeare-professor, laat in het verhaal over familiewraak de echo klinken van Hamlet. Maar meer dan Shakespeare’s prins is Eggers’ koningszoon de man van de brute actie: het beest gaat los. We komen wel meer over Amleth te weten dan over Eenoog in het vorige vikingepos Valhalla Rising, maar het houdt niet over.

Voor vraagtekens zorgt de abrupte wending tegen het einde, als Amleth en zijn geliefde Olga van de Berkenwouden (Anya Taylor-Joy) plots op een boot zitten. De wraaktragedie moet daarna alsnog zijn beslag krijgen. Van de andere kant: producties als The Northman en het recente The Batman bewijzen dat Hollywood zijn blockbusters toevertrouwt aan echte auteurs. Geen slecht idee.