‘Quotum’: bloedstollend verhaal over overbevolking

Dystopieën zijn het griezeligst als ze niet zo ver van de werkelijke samenleving afstaan – dat heeft de geëngageerde Marloes Morshuis goed begrepen.

In ‘Quotum’ gaat ze een huiveringwekkend gedachte-experiment aan: wat als de overbevolking op aarde blijft toenemen en er op een zeker moment maatregelen nodig zijn om die terug te dringen?

In het duistere ‘Quotum’ is de wereld­bevolking gegroeid tot elf miljard mensen en het leefgebied door klimaatverandering gekrompen. West-Europa is een moeras. De Wereldraad heeft elk land een bevolkingsquotum opgelegd, het is aan de regeringen zelf om te bepalen hoe ze dat halen.

Deel van de bevolking in de 'slinkstand’

De president van de Euro-Unie heeft een list bedacht om er zonder bloedvergieten aan te voldoen: een deel van de bevolking wordt in de ‘slinkstand’ gezet. Slinkers worden afgesloten van alle voorzieningen en te werk gesteld. Zo halveert hun ecologische voetafdruk en kunnen ze blijven leven.

Dat lijkt een slimme zet, maar de sociale ontwrichting is enorm. Morshuis heeft de politieke en maatschappelijke gevolgen van het quotum en deze ­oplossing knap doordacht. De slinkers worden tweederangsburgers en al snel door de geprivilegieerde meerderheid ontmenselijkt.

Dat ervaren ook hoofdpersonen Axel (16) en zijn broer Tommy (13) als hun gezin in de slinkstand moet, omdat hun moeder als journaliste de macht te dicht op de hielen zit. Hun avontuur begint als populist Philip Foxen de verkiezingen wint en de behandeling van slinkers verder verkilt. Hun ouders worden opgepakt, de jongens weten met geheime informatie van hun moeder te ontkomen.

Ondertussen volg je in aparte hoofdstukjes een jongen die deel uitmaakt van een sinister genootschap dat een kwaadaardige invloed heeft op de nieuwe president. Hij krijgt de opdracht om de geheime informatie terug te halen en de broers uit te schakelen. Morshuis houdt de spanning slim vast door meerdere jongens het pad van Axel en Tommy te laten kruisen, zodat je als lezer niet weet waar het gevaar schuilt.

Zo ontspint zich in een weinig bijzondere, maar doeltreffende stijl een bloedstollend, filmisch verhaal dat actueel aanvoelt door thema’s als overbevolking, discriminatie en populisme, maar ook de klassieke worsteling met goed en kwaad beschrijft, en vooral het grijze gebied daartussen.

Marloes Morshuis
Quotum - Project Z
Lemniscaat; 399 blz.
€ 15,95
Vanaf 14 jaar