In All You See toont Niki Padidar knap de gespletenheid van nieuwkomers

All You See
Documentaire
Regie: Niki Padidar
★★★★

We doen het allemaal. Elke dag. We denken dat we situaties en mensen begrijpen op basis van de kennis die we hebben. Die kennis schiet bijna altijd tekort. Zo is het nou eenmaal. Hoe slechter je de ander kent, hoe sterker die vooroordelen meespelen.

Idfa-openingsfilm All You See van Niki Padidar is een uitzonderlijk elegante en frisse verbeelding van een onderwerp dat de mensheid al teistert sinds we rechtop zijn gaan lopen. Onze neiging om alles en iedereen te categoriseren, in een hokje te passen. Te reduceren tot wat we denken van iemand te weten.

Padidar, zelf op haar zevende vanuit Iran naar Nederland gekomen, praat in All You See met drie ‘nieuwkomers’ over hoe ze door de buitenwereld gezien en benaderd worden. Soms zijn dat ontroerende gesprekken, soms komische, soms pijnlijke. De Somalische Khadija bijvoorbeeld, die al 27 jaar lang nieuwkomer is en nog altijd vragen krijgt als: zijn al je kinderen van dezelfde vader? Word je bruiner in de zon? Als ze een huis heeft gekocht in een rustige wijk in Rotterdam, komt een buurtbewoonster doodleuk vertellen dat ze niet wist dat hier ook huurwoningen stonden.

Stripverhalen en films

De jonge Hannah is uit Oekraïne overgekomen en probeert van stripverhalen en films te leren hoe ze zich kan aanpassen, zodat ze niet steeds als vreemdeling wordt gezien. De nog iets jongere Sophia, overgekomen uit Engeland, mist haar vrienden.

Padidar, die onder meer in voice-over te horen is, vertelt hoe ze als immigrant een tweede zelf creëerde op basis van wat die nieuwe omgeving wilde zien. Een andere vrouw die ‘voor haar uit loopt’, maar die ze niet echt is. En dan nog word je voor altijd benaderd als vreemdeling. Want die vreemdeling is alles wat de buitenwereld ziet. Zelf koestert ze haar herinneringen aan een onzichtbaar verleden. Het huis dat haar grootvader bouwde. Het licht, de geuren en de geluiden van toen.

Het is een pittig onderwerp, maar Padidar brengt het luchtig. Dezelfde luchtigheid en relativering misschien die ze als overlevingsstrategie koos om niet onder alle vooroordelen bedolven te worden. Die gelaagdheid geeft de film iets wrangs: je moet het wel zo brengen om het publiek erbij te houden.

Het is ook de kracht van All You See én van Padidar zelf: dat ze na 27 jaar zo boven de materie kan staan, boven die gespletenheid tussen je echte zelf en de ideale assimilant die anderen willen zien. Het dwingt respect en bewondering af.