‘Beste meneer Bouterse’ is een dappere oproep tot openheid over de Decembermoorden

Beste meneer Bouterse
Regie: Ananta Khemradj
★★★

Journalist en filmmaker Ananta Khemradj (32) werd geboren in Nederland, groeide op in Suriname, studeerde hier en ging werken in Suriname. Een kind van twee culturen, zoals ze het zelf noemt in deze persoonlijke boodschap aan Desi Bouterse.

Khemradj, en volgens haar veel leeftijdsgenoten in Suriname, worstelt met de nasleep van de Decembermoorden, de militaire coup waarbij op 8 en 9 december 1982 vijftien politieke tegenstanders werden gemarteld en vermoord. Het is een geschiedenis waar nauwelijks over gesproken wordt, maar die er wel voor zorgt dat er strakke scheidslijnen door de samenleving lopen: je hoort of bij het ene kamp of bij het andere.

Geheime documenten

Om echt te kunnen helen als land, zegt Khemradj, moet er openheid komen. Maar ook daar zijn de meningen over verdeeld. Mark Rutte bijvoorbeeld besloot niet lang geleden dat documenten over mogelijke Nederlandse betrokkenheid bij die coup nog tot 2060 geheim moeten blijven. Oud-minister Jan Pronk zegt over die betrokkenheid in deze documentaire dat de coup nooit had kunnen plaatsvinden zonder hulp van de Nederlandse militaire missie in Paramaribo. Opmerkelijk, op z’n minst.

Helaas botst Khemradj meer op zulke muren – documenten in het Nationaal Archief in Paramaribo zijn niet toegankelijk voor het publiek – en de film wordt zo een perfecte illustratie van hoe ingewikkeld het is om dit gesprek in Suriname op gang te brengen. Khemradj doet een dappere poging. Wie weet welke positieve gevolgen haar film kan hebben. Al zal het zeker niet helpen dat Nederland heeft besloten nog bijna veertig jaar te zwijgen.