Fondsenwerving FvD
Wat is er mis met het Forum-feestje op de Amerikaanse ambassade?
Forum voor Democratie hield een fondsenwerfbijeenkomst voor rijke ondernemers in de Amerikaanse ambassade, zo blijkt uit onderzoek van De Groene Amsterdammer. Wat is daar mis mee? Vijf vragen.
De Tweede Kamer eiste dinsdag opheldering van buitenlandse zaken: is hier sprake van politieke inmenging in de verkiezingen? Volgens minister Kaag, die bij het vragenuurtje in de Kamer inviel voor collega Blok van buitenlandse zaken, valt het faciliteren van politieke fondsenwerving inderdaad onder inmenging. Partijleider Thierry Baudet noemt alle aantijgingen ‘flauwekul’.
Wat is er aan de hand?
Op 10 september ontvangen Forum voor Democratie en de Amerikaanse ambassadeur Pete Hoekstra in de Amerikaanse ambassade in Wassenaar een gezelschap van prominente partijleden en rijke ondernemers. Op hun uitnodiging staat als contactpersoon het hoofd fondsenwerving van de partij, Joyce Vastenhouw, aldus De Groene Amsterdammer, die de uitnodiging onder ogen kreeg. De gasten krijgen satijnen mondkapjes uitgedeeld met de Amerikaanse en Nederlandse vlag, eten een hapje en luisteren naar een praatje van Hoekstra. Ook bekijken ze de campagnevideo ‘Visie op Nederland in 2040’ van Forum.
Waarom waren er rijke ondernemers uitgenodigd?
Media-ondernemer Yves Gijrath (geen Forum-lid) was een van de gasten en omschrijft de bijeenkomst in De Groene als een soort fundraising. “Het was zeer spectaculair. Vooral de manier waarop de partij campagne gaat voeren én hoeveel dat gaat kosten.” Sommige gasten zijn al lid van Forum, anderen lijken gekozen op hun sympathie voor de partij. Veel van de ondernemers doen zaken in de VS. Kamerlid Wybren van Haga, die door de VVD werd geroyeerd en zich vervolgens bij anti-elitepartij Forum aansloot, rept van ‘een netwerkbijeenkomst’ voor ‘the inner circle’.
Mag zoiets niet ?
De kneep lijkt te zitten in het fondsenwerven op Amerikaans grondgebied. Zolang een ambassadeur alle partijen uitnodigt en zich zo laat informeren over de Nederlandse politiek, lijkt er weinig aan de hand. Ambassadeur Pete Hoekstra verstuurt vaak uitnodigingen voor dit soort ‘town hall meetings’, open bijeenkomsten over politiek. Ook CDA en 50Plus kwamen op de ambassade langs. Maar toen werd er geen campagnemateriaal vertoond, en werden er ook geen potentiële geldschieters uitgenodigd. In het Verdrag van Wenen voor diplomatiek verkeer uit 1961 staan de functies van ambassades omschreven, zoals “het met alle wettige middelen nagaan van de toestanden en ontwikkelingen in de ontvangende staat”. Er staat ook in dat “een ambassadeur zich niet in moet laten met binnenlandse aangelegenheden” van het gastland. Dat laat ruimte voor interpretatie, maar minister Kaag was duidelijk: fondsenwerving op een ambassade valt onder inmenging, zeker als het om één partij gaat. Baudet noemde de kwestie ‘één groot circus’. Volgens hem ging de avond vooral over de Amerikaanse verkiezingen. Hoekstra, normaal zeer actief op sociale media, maakte aanvankelijk geen melding van het evenement, en Forum ook niet.
Hoekstra’s sympathie voor Thierry Baudet was al bekend, toch?
De ambassadeur trad een keer op in het FvD-journaal, de video’s waarmee de partij eigen berichtgeving verzorgt. Hoekstra is een medestander van president Donald Trump en promoot diens standpunten in Nederland zeer actief. Zo trekt hij regelmatig van leer tegen de Nord Stream 2, de gaspijp die Russisch gas naar Duitsland transporteert en tegen zakendoen met het Chinese Huawei. Hoekstra hield vorig jaar een toespraak op het partijcongres van Forum, waarin hij een lans brak voor het populisme.
Hoe wil het kabinet politieke inmenging bij de naderende verkiezingen bestrijden?
Kaag wil in ieder geval nog een gesprek met Hoekstra, die dinsdag niet in Nederland was. Ze beloofde de Kamer nogmaals duidelijk te maken wat in diplomatiek verkeer verwacht mag worden, en wat niet. In het algemeen moeten politieke partijen giften boven de 4500 euro volgens de wet openbaar maken, ook als ze bestaan uit een buffet van kip en hamburger met drankjes. Er is een wetswijziging in de maak, om giften van buiten de EU (plus een paar bevriende Europese landen) niet langer toe te staan.
Lees ook:
Alleen Forum biedt politiek vertier in de coronazomer
Columnist Romana Abels over de start van de verkiezingscampagne in het Friese Tjerkwerd.
