Tweede Kamer stemt in met meer geld naar defensie en ‘ruimhartig’ beleid voor vluchtelingen

Het werd maar op een paar momenten emotioneel, het Tweede Kamerdebat, maandag, over de oorlog om Oekraïne. Premier Rutte viel ongekend luid geroffel op de bankjes ten deel na zijn openingstoespraak die bol stond van de solidariteit met het Oekraïense volk. In het daaropvolgende debat, waarvoor de Kamer haar voorjaarsreces onderbrak, was de spreekwoordelijke Nederlandse koopman echter nooit ver weg.

“Met de Russische inval in Oekraïne is een pagina in het boek van de wereldgeschiedenis omgeslagen”, zo sloot Rutte zijn inleidende woorden af. “Voor ons waren vrede, vrijheid en veiligheid generaties lang een gegeven. Die vanzelfsprekendheid is er vandaag niet meer.”

Een ruime meerderheid in de Kamer keurt het optreden van het kabinet in dit conflict goed, ook in EU- en Navo-verband. Wel werden hier en daar wat accenten gelegd of prioriteiten onderstreept.

Verhoging defensie-uitgaven versneld

Eenzelfde ruime meerderheid schaarde zich achter een motie van onder anderen D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma om de geplande verhoging van de defensie-uitgaven, waarvoor het kabinet structureel al 3 miljard euro per jaar uittrekt, zo veel mogelijk naar voren te halen.

Defensieminister Kajsa Ollongren sloot zelfs niet uit dat er nóg meer geld bijkomt. “De situatie is drastisch veranderd, dus het kan zijn dat dit financiële consequenties heeft.” Ze tekende daarbij wel aan dat het ‘niet alleen over geld gaat’: de vraag is ook of het defensie-apparaat de extra investeringen wel efficiënt kan inzetten.

GroenLinks-fractieleider Jesse Klaver kreeg steun voor zijn motie om de Algemene Rekenkamer te laten onderzoeken in hoeverre politieke partijen of belangenorganisaties geld krijgen van de Russische overheid. Klaver noemde daarbij onder meer Forum voor Democratie (FvD) en de PVV.

Deze twee partijen steunen de internationale sancties tegen Rusland niet. FvD-leider Thierry Baudet werd door andere parlementariërs gevraagd de Russische aanval op Oekraïne te veroordelen, maar dat deed hij niet. “Dat wil niet zeggen dat ik het goed praat”, aldus Baudet.

Economische nevenschade voor Nederland

Andere onderwerpen van het debat waren onder meer de economische ‘nevenschade’ voor Nederland als gevolg van de sancties tegen Rusland en het grote aantal vluchtelingen dat de oorlog al op de been heeft gebracht en nog zal brengen. “We moeten ons erop voorbereiden dat een deel van de Oekraïners die nu halsoverkop huis en haard ontvluchten, naar ons land zal komen”, zei Rutte. “Ik ben er vast van overtuigd dat Nederland en de Nederlanders zich solidair zullen tonen met deze mensen. Iedere Oekraïner die tijdelijk een veilig heenkomen zoekt, moet ruimhartig worden geholpen.”

De meeste partijen kunnen zich vinden in die ruimhartigheid. Zelfs Kamerlid Raymond de Roon van antimigratiepartij PVV zette de deur op een heel klein kiertje. Het uitgangspunt van de PVV is dat de vluchtelingen in Oekraïnes buurlanden moeten worden opgevangen, zoals Polen, en dat Nederland die opvang financieel moet steunen. Maar: “Mocht op een gegeven moment in die ontvangende grenslanden het water tot aan de lippen of hoger komen te staan, dan kunnen we altijd nog bezien wat we gaan doen”, aldus De Roon.

Op initiatief van PvdA-Kamerlid Kati Piri vroegen de drie linkse partijen aan het kabinet Russische geldstromen die via de Amsterdamse Zuidas lopen flink af te knijpen. “We moeten dat geld identificeren en confisqueren”, aldus Piri. De motie kreeg een meerderheid.

Klaver (GroenLinks) pleitte voor een totale internationale boycot van Russisch olie en gas, zelfs als dat de energieprijzen nog verder zal opdrijven. “Maar we moeten het doen.”

Lees ook:
Nederlanders halen Oekraïners op aan de grens: ‘Ontzettend lief, maar niet per se verstandig’

Het is ‘ontzettend lief’ maar niet per se verstandig: in de auto springen om Oekraïners op te halen.

Is de Russische invasie van Oekraïne vastgelopen, of moet het ergste nog komen?

Rusland heeft in de eerste dagen van de strijd in Oekraïne nog niet veel bereikt.